TDK Ki Nedir Anlamı, Ki Ne Demek? Ki Eşanlamlısı

TDK Ki Anlamı Nedir? Ki Ne Demek?

Bazı kelimelerin sonuna Bir Ek Gibi eklenerek Birtakım zarflar

Yeni edatlar oluşturan Bir söz: Belki

Çünkü

Halbuki

Mademki

Sanki Gibi

Bir Soru cümlesinin sonuna getirildiğinde Şüphe Veya Endişe anlatan Bir Söz

Yakınma

Kınama vb. duyguları Anlatmak İçin Bir cümlenin sonuna getirilen Bir Söz

İki cümlede anlatılan durumların uyuşmazlığını bildiren Bir Söz

İkinci cümledeki yargının birincideki hareketin yapılışı Sırasında görülerek şaşıldığını bildiren Bir Söz

`Öyle

O Kadar

O denli` vb.nden

kullanıldığı cümleye Güç katan Bir Söz

Özneyi

tümleci güçlendirerek cümlenin Temel bölümüne bağlayan Bir Söz

Anlam Bakımından birbirleriyle İlgili cümleleri birbirine bağlayan Bir Söz

Atasözleri Sözlüğünde Ki

Aba da bir diba da giyene, güzel de bir çirkin de sevene

Açık yaraya tuz ekilmez

Acından kimse ölmemiş

Adı çıkmış dokuza, inmez sekize

Ağır ol (otur) ki bey (ağa, molla) desinler

Ağrılarda göz ağrısı, her kişinin öz ağrısı

Akıl kişiye (adama) sermayedir

Akıllı olsa her sakallı kişi, sakallılara danışırlardı her işi

Akıntıya (karşı) kürek çekilmez

Al kibar kızını, işlerin bulana bulana, al çitak kızını gezsin eylene eylene

Ala bakan iki bakar

Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

Allah bir kapıyı kapatırsa ötekini açar

Allah dokuzda verdiğini sekizde almaz

Allah verince kimin oğlu, kimin kızı demez

Ana gezer, kız gezer; bu çeyizi kim düzer?

Arkadaşını söyle ki, sana kim olduğunu söyleyeyim

Armudun önü, kirazın sonu

Arpa ekip buğday bekleme

At sahibine (binicisine) göre kişner

Ata binmek bir ayıp, (attan) inmek iki ayıp (bin ayıp)

Ay ışığında ceviz silkilmez

Ayinesi iştir kişinin

Ayyar tilki art ayağında tutulur

Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur

Bak bana bir gözle, bakayım sana iki gözle

Baktın yârin yâr değil, terkini kılmak az değil

Bana arkadaşını söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim

Baş sallamakla kavuk eskimez

Başa gelen çekilir

Baskıdaki altından askıdaki salkım yeğdir

Bezirgan züğürtleyince eski defterleri yoklar

Bir çöplükte iki horoz ötmez

Bir el bir eli yıkar, iki el de yüzü yıkar

Bir elin nesi var iki elin sesi var (bir elin sesi çıkmaz)

Bir evde iki kız; biri çuvaldız biri biz

Bir hatır, iki hatır, üçüncüde vur satır

Bir kızı bin kişi ister bir kişi alır

Bir koyundan iki post çıkmaz

Bir sıçrarsın çekirge, iki sıçrarsın çekirge, üçüncüde ele geçersin çekirge

Bir söyle iki dinle

Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir

Cehenneme kira var, paradan haber ver

Cesurun bakışı, korkağın kılıcından keskindir

Çekişmeden pekişilmez

Çerçi başındakini satar

Dağdaki kekliğin bini bir paraya

Değirmek iki taştan, muhabbet iki baştan

Denizdeki balığın pazarlığı olmaz

Dertsiz baş terkide gerek

Deveye ''Boynun neden eğri?'' diye sormuşlar; ''Nerem doğru ki!'' demiş

Domuz derisi post olmaz, eski düşman dost olmaz

Düğün olur iki kişiye, kaygısı düşer deli komşuya

Düğünde Fatmacığı kim bilir (Fatmacığın adı mı okunur)?

Dünya iki kapılı handır

Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı kişi

Ekici ol, bilici olma

El eli yıkar, iki elde yüzü

El (etek) öpmekle ağız kirlenmez

El için ağlayan iki gözden, yâr için dövünen dizinden olur

El üstünde gömlek eskimez

Eldeki yara, yarasıza duvar deliği gibidir

Elin ağzı torba değil ki büzesin

Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme; kimi uzun, kimi kısa der

Eski diye atma kürkünü, gerek olur bürünürsün bir günü

Eski dost düşman olmaz, yenisinden vefa gelmez

Eskisi olmayanın yenisi olmaz

Eski düşman dost olmaz (olsa da dürüst olmaz)

Eskiye itibar olsaydı, bit pazarına nur yağardı

Evdeki hesap çarşıya uymaz

Fakir hırsızlığa çıkınca ay akşamdan doğar

Fakiri dövme, üstünü yırt

Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp

Felek, kimine kavun yedirir, kimine kelek

Fırsat her vakit ele geçmez

Fukaranın (fakirin) şaşkını, beyaz giyer kış günü

Fukaranın (fakirin) tavuğu tek tek yumurtlar

Gammaz olmasa tilki pazarda gezer

Garip kim, kör o

Gemi batınca içindeki herkes batar

Gönül kimi severse, güzel odur

Görgülü kuşlar gördüğünün işler, görmedik kuşlar ne görsün ki ne işler?

Gün geçer, kin geçmez

Güneş giren eve doktor (hekim) girmez

Güzel bürünür, çirkin görünür

Güzellerin talihi çirkin olur

Hasta sağ kalırsa hekime karşı gelir

Hekim kim, başına gelen

Hekimden sorma, çekenden sor

Hekimsiz, hakimsiz yerde oturma

Her başın bir derdi var, değirmencininki su

Her şeyin yenisi, dostun eskisi (makbuldür)

Hırsız evden olursa kapı kilit istemez

Hırsıza kilit olmaz

İki aslan bir posta sığmaz

İki at bir kazığa bağlanmaz

İki baş bir kazanda kaynamaz

İki cambaz bir ipte oynamaz

İki çıplak bir hamama yakışır

İki deliye bir uslu koymuşlar

İki dinle (bin işit) bir söyle

İki el bir baş içindir

İki emini bir yemin ayırır

İki gönül bir olunca samanlık seyran olur

İki kaptan bir gemiyi batırır

İki kardeş savaşmış, ebleh buna inanmış

İki karpuz bir koltuğa sığmaz

İki kere iki dört eder

İki kişi başında fes yok derse başını yokla

İki kişi dinden olursa bir kişi candan olur

İki kişi konuşurken üçüncüye bok yemek düşer

İki ölç, bir biç

İki testi çarpışınca biri kırılırsa öbürü çatlar

İki tımar bir yem yerine geçer

İşkilli büzük (tavuk) dingilder

İsteyenin bir yüzü kara, vermeyenin iki yüzü

İyi olacak hastanın hekim (doktor) ayağına gelir

İyiliğe iyilik her kişinin karı, kötülüğe iyilik er kişinin karı

İyilik (muhabbet) iki baştan olur

Kimse kimsenin kısmetini yemez

Kabahat (suç) samur kürk olsa kimse sırtına (üstüne) almaz

Katıra "baban kim?" demişler, "dayım attır" demiş

Keskin sirke küpüne (kabına) zarar verir

Keskin zeka keramete kıç attırır

Kibirliye kibir göstermek sadakadır

Kimi köprü bulamaz geçmeye, kimi su bulamaz içmeye

Kimine hay hay, kimine vay vay

Kiminin parası, kiminin duası

Kimse ayranım (yoğurdum) ekşi demez

Kimse bilmez, kim kazana kim yiye

Kimse kendi ayıbını görmez

Kimse kendi memleketinde peygamber olmaz

Kimse kimsenin çukurunu dolduramaz

Kimseden kimseye hayır yok (gelmez)

Kimsenin ahı kimsede kalmaz

Kimsenin çırası tana kadar yanmaz

Kimsenin ettiği yanına kalmaz

Kişi arkadaşından (refikinden) azar

Kişi arkadaşından bellidir

Kişi ne yaparsa kendine yapar

Kişinin kendine ettiğini başka hiç kimse edemez

Kişiyi nasıl bilirsin, kendin gibi

Kocanın kabı ikiyse birini kır

Komşunu iki inekli iste ki kendin bir inekli olasın

Körün istediği bir göz, ikisi olursa ne söz

Körün istediği iki göz, biri ela biri boz

Kötülük her kişinin kârı, iyilik er kişinin kârı

Kurdun adı yaman çıkmış, tilki vardır baş keser

Kurtla ortak olan tilkinin hissesi, ya tırnaktır ya bağırsak

Kuru gayret, çarık eskitir

Kuş kanadına kira istemez

Mermer iyi taştan, iyilik iki baştan

Misafir misafiri istemez, ev sahibi ikisini de

Misafirin umduğu, ev sahibine iki öğün olur

Miskçiyle konuş, miskine bulaş; pisçiyle konuş, pisine bulaş

Müflis tüccar eski defterlerini karıştırır

Muhabbet iki baştan

Mühür kimde ise Süleyman odur

Ne yavuz (azgın) ol asıl, ne yavaş (taşkın, miskin) ol basıl

Oğlan atadan öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi

Oğlanınki oğul balı, kızınki bahçe gülü

Olgun bir insanı dost edinmek isterseniz tenkit edin, basit bir insanı dost edinmek isterseniz, methedin

On beşindeki kız, ya erde gerek ya yerde

On ceviz alsan ikisi çürük çıkar

Otuz iki dişten çıkan, otuz iki mahalleye yayılır

Öküz tekini bulmadan çifte yürümez

Para dediğin el kiri

Para ile imanın kimde olduğu belli olmaz (bilinmez)

Pazarda herkes ambarındaki unu kadar konuşur

Pişmiş aşa su katan, işi bozan kişiyi tanımlar

Rakip ölsün de ne yüzden ölürse ölsün

Sağır için iki kere kamet olmaz

Samur kürkde olsa kabahatli kimse üzerine almaz

Sel gider kum kalır (kişi ettiğini bulur)

Sen ağa ben ağa, bu ineği (öküzü) kim sağa (sen dede ben dede, bu atı kim tımar ede)

Senden çıkmış bir kaza, kime gidersin imdada

Sokma akıl, sekiz adım gider

Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir

Suçu gelin etmişler, kimse güvey olmamış (girmemiş)

Şaraptan bozma sirke keskin olur

Şeytan kişiyi kandırır ama suyunu ısıtmaz

Tabancanın dolusu bir kişiyi korkutur, boşu kırk kişiyi

Tencere dibin kara, seninki benden kara

Tilki 'Benim için demem; ama üzümsüz bağın kökü kurusun.' demiş

Tilki erişemediği üzüme, ''Hevengim olsun.'' demiş

Tilki tilkiliğini bildirinceye kadar post elden gider

Tilkinin dönüp dolaşıp geleceği yer kürkçü dükkanıdır

Tilkiye ''Tavuk kebabı yer misin?'' demişler, ''Adamın güleceğini getiriyorsunuz.'' demiş

Umut, fakirin ekmeğidir

Ustanın çekici bin altın

Vakitsiz öten horozun başını keserler

Ver elindeki sapı, git dolan kapı kapı

Veren eli kimse kesmez

Veresiye şarap içen, iki kez sarhoş olur

Yağmur tavına ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez

Yağmur yağsa kış değil mi? Kişi halini bilse hoş değil mi?

Yalancı kim? İşittiğini söyleyen

Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış

Yalanın kemiği yok ki boğaza bata

Yarım hekim candan eder, yarım hoca dinden eder

Yarınki kazdan, bugünkü tavuk yeğdir

Yatan aslandan, gezen tilki yeğdir

Yattığı ahır sekisi, çağırdığı İstanbul türküsü

Yerdeki yüze basılmaz (kimse basmaz)

Yerine düşmeyen gelin yerine yerine, boyuna düşmeyen esvap sürüne sürüne eskir

Yerini bilmeyen, yılda bir kat elbise eskitir

Zemheriden sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez

Zengin adam, elindeki kendine yeten adamdır

Zengin giyerse "sağlıcakla", fakir giyerse "nereden buldun ki!" derler

Zengin silkinse fakir bay olur

Zenginin ayakucunda uyuyacağına, fakirin başucunda uyu

Zenginin gönlü olana kadar (olasıya), fakirin canı çıkar

Zenginin iki dünyası da mamurdur

Zenginin kağnısı dağdan aşar, fakirin eşeği düz yolda şaşar

Zenginin malı, fakirin ağzını yorar

Zenginin malı, fakirin dölü kıymetli olur

Zeyrek kuş iki ayağından tutulur

Deyimler Sözlüğünde Ki

adı çıkmış dokuza, inmez sekize

ağzına kilit takmak

akıl gel sikime takıl

aklı sikinde

bir dikili ağacı olmamak

bir elle verdiğini öteki elle almak

bir koltuğa iki karpuz sığdırmak

bir taşla iki kuş vurmak

burnunun dikine gitmek

can çekişmek

çekirdekten yetişmek

çekişe çekişe pazarlık etmek

dağdan gelip bağdakini kovmak

dakikası dakikasına uymaz

deli pösteki sayar gibi

dikili ağacı olmamak

dilinin altındaki baklayı çıkarmak

dilinin altındaki baklayı çıkartmak

Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak

el ayak çekilmek

Eski çamlar bardak oldu

eski köye yeni âdet getirmek

eskisini aratmak

eşek sikine kelebek konmuş gibi

her boyayı boyandık da bir fıstıki yeşil mi kaldı?

iki arada bir derede

iki ateş arasında kalmak

iki ayağını bir pabuca sokmak

iki cami arasında kalmış beynamaza dönmek

iki dirhem bir çekirdek

iki el bir baş için

iki seksen uzanmak

iki sözü bir araya getirememek

iki yakası bir araya gelmemek

iki yakası bir yere gelmez

iki yüzlü

ikili oynamak

ikindiden sonra dükkan açmak

ikisi bir kazanda kaynamamak

inadım inat götüm iki kanat

kaçmaktan kovalamaya vakit olmamak

kendi kabuğuna çekilmek

kimi kimsesi

kimi kimsesi olmamak

kimsenin burnu kanamamak

kimseye eyvallah etmemek

kimya gibi

kin beslemek

kirli çamaşırlarını ortaya dökmek

köküne kibrit suyu dökmek

köşesine çekilmek

lokman hekimin ye dediği

madalyonun öteki yüzü

makineli tüfek gibi konuşmak

mekik dokumak

Mısır'daki sağır sultan bile duydu

Mısır’daki Sağır Sultan bile duydu

miskinler teknesi

neyin nesi kimin fesi?

on ikiden vurmak

pöstekiyi kurtarmak

pöstekiyi sermek

pöstekiyi sudan çıkarmak

rüzgar ekip fırtına biçmek

saçları iki türlü olmak

sakalım yok ki sözüm dinlensin

sarımsak yemedim ki ağzım koksun

seninki can da benimki patlıcan mı?

soğan yemedim ki ağzım koksun

Ağzı Torba Değil Ki Büzesin

Ağzını Kapamak (Veya Kilitlemek)

Al Giymedim Ki Alınayım

Alev Makinesi

Allah Dokuzda Verdiğini Sekizde Almaz

Allah Verince Kimin Oğlu, Kimin Kızı Demez

Ana Kitap

Anahtar Bitkiler

Arı Kil

Arkada Kalanlar (Veya Arkadakiler)

Arkadaşını Söyle, Kim Olduğunu Söyleyeyim

Aşağı Bitkiler

At Binicisine Göre Kişner

Ayak Kirası

Bağımsız Milletvekili

Bahçe Kekiği

Baki Kalmak

Baskıdaki Altından Askıdaki Salkım Yeğdir

Baş Ucu Kitabı

Belediye Teşkilâtı

Belki De

Bereket Ki (Veya Bereket Versin Ki)

Bir Gömlek Fazla Eskitmiş Olmak

Biz Kırk Kişiyiz, Birbirimizi Biliriz

Boş Kile Dipsiz Ambar

Buharlı Makine

Bulaşık Makinesi Tuzu

Burnunun Dikine (Veya Doğrusuna) Gitmek

Cep Kitabı

Cumartesi Kibarı Gibi Süslenmek

Dakikası Dakikasına

Değil Mi Ki

Denizdeki Balığın Karada Komisyonculuğunu Yapmak

Dikiz Etmek (Veya Geçmek)

Dikize Almak

Dilek Kipi

Din Erki

Dipsiz Kile, Boş Ambar

Diş Kirası

Dokuz Yorgan Eskitmek (Veya Paralamak)

Elin Ağzı Torba Değil Ki Büzesin

Eski Düşman Dost Olmaz

Eski Eserler

Eski Göz Ağrısı

Eski Hamam Eski Tas

Eski Hayratı Da Berbat Etmek

Eskisi Kadar (Veya Gibi)

Eskişehir Taşı

Eşitlik Eki

Eteği Kirlenmek

Eteğindeki Taşı Dökmek

Fakir Tavuğu Tek Tek Yumurtlar

Gammaz Olmasa Tilki Pazarda Gezer

Gönül Kimi Severse Güzel Odur

Gün Doğmadan Kimliği Söylenmez

Haber Kipi

Haddikifayeyi Bulmak

Hafta Sekiz, Gün Dokuz

Hakikat Olmak

Haseki Sultan

Hatun Kişi

Hava Boşaltma Makinesi

Hava Gazı Beki

Hesap Etmek, Kitap Etmek

Hesap Kitap

Hesap Kitap Yapmak (Veya Etmek)

Hesaplamak Kitaplamak

Kafasının Dikine Gitmek

Kapısına Kilit Vurmak

Keskin Sirke Küpüne (Veya Kabına) Zarar

Keskin Zekâ Keramete Kıç Attırır

Kilidi Küreği Olmamak

Kimine Hay Hay, Kimine Vay Vay

Kiminin Parası, Kiminin Duası

Kimse Kendi Memleketinde Peygamber Olmaz

Kimse Yoğurdum Ekşi Demez

Kimseden Kimseye Hayır Yok (Veya Gelmez)

Kin Beslemek (Veya Tutmak)

Kirpiği Kirpiğine Değmemek

Kişiyi Vezir Eden De Karısı, Rezil Eden De

Kitaba (Veya Kitabına) Uydurmak

Neyin Nesi (Kimin Fesi)

Onikiparmak Bağırsağı

Orman Kibarı

Ortak Mülkiyet

Pabuç Eskitmek (Veya Paralamak)

Sandıktaki Sırtında, Ambardaki Karnında

Sinirlerine Hâkim Olmak

Soğuk Duş Etkisi Yapmak

Sorgu Hakimi

Sorma Kişinin Aslını, Sohbetinden Bellidir

Tencere Dibin Kara, Seninki Benden Kara

Tezkiyesini Düzeltmek

Tınaz Makinesi

Tilki Gibi

Tilki Tilkiliğini Anlatıncaya Kadar Post Elden Gider

Tilki Uykusuna Yatmak

Tilkinin Dönüp Dolaşıp Geleceği Yer Kürkçü Dükkânıdır

Yağmur Olsa Kimsenin Tarlasına Düşmez (Veya Yağmaz)

açık yaraya tuz ekilmez

ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

ayyar tilki art ayağından tutulur

azıksız yola çıkanın iki gözü el torbasında olur

bilmem hangi (veya kaç veya kim veya nasıl veya ne)

bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir

dakikası dakikasına uymamak

demem o (ki)

ekşi yemedim ki karnım ağrısın

eskiye rağbet (veya itibar) olsaydı bitpazarına nur yağardı

etkisini göstermek

etkisiz hâle getirmek

fıstıki makamla

hakikatsiz çıkmak

kabahat samur kürk olsa kimse sırtına almaz

milletin ağzı torba değil ki büzesin (veya dikesin)

mühür kimde ise Süleyman odur

münkir olmak

otuz iki dişe keman çaldırmak

ay ışığında ceviz silkilmez

çekingen davranmak

örs ve çekiç arasında kalmak

incir çekirdeği doldurmamak

ikinci plana düşmek

iyilik iki baştan olur

iki yakasını bir araya getirememek

itimat telkin etmek

vaki değil

çiğ yemedim ki karnım ağrısın

ikinci baharı yaşamak

el âlemin ağzı torba değil ki büzesin

zıkkımın kökünü (veya pekini veya dibini) ye!