TDK Me Nedir Anlamı, Me Ne Demek? Me Eşanlamlısı

TDK Me Anlamı Nedir? Me Ne Demek?

Koyun

Kuzu vb. hayvanların çıkardığı Ses

Türk alfabesinin On Altıncı harfinin adı

okunuşu

TDK Sözlüğünde Me İle İlgili Atasözü ve Deyimler

Atasözleri Sözlüğünde Me

Abdal abdala çatmayınca, kasnak boyuna geçmez

Abdal (derviş) tekkede, hacı Mekke'de bulunur

Abdala "kar yağıyor" demişler, "titremeye hazırım" demiş

Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez

Aç bırakmaz hırsız edersin, çok söyleme arsız (yüzsüz) edersin

Aç gezmekten tok ölmek yeğdir

Aç karın katık istemez, uyku yastık istemez

Aç ne yemez, tok ne demez

Aç ölmez, gözü kararır; susuz ölmez, benzi sararır

Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık

Acele ile menzil alınmaz

Acele işin sonucu nedamet (pişmanlıktır)

Acemi nalbant mesleği gavur eşeğinde öğrenirmiş

Açık yaraya tuz ekilmez

Açın gözün ekmek teknesindedir (olur)

Açın koynunda ekmek durmaz

Açın uykusu gelmez

Acından kimse ölmemiş

Açtırma kutuyu söyletme kötüyü

Adam adam denmekle adam olmaz

Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?

Adam kıymetini adam bilir

Adamak kolay, ödemek güçtür

Adamakla mal tükenmez (bitmez)

Adamın kötüsü olmaz, meğer züğürt ola

Adı çıkmış dokuza, inmez sekize

Ağaç, meyvesi olunca başını aşağı salar

Ağaç ne kadar uzasa göğe ermez

Ağalık vermekle, yiğitlik vurmakla

Ağanın alnı terlemezse, ırgatın burnu kanamaz

Ağaran baş, ağlayan göz gizlenmez

Ağlamakla yar ele girmez

Ağlamayan çocuğa meme vermezler

Ağlatan gülmez

Ağlayanın malı gülene hayır etmez

Ağrısız baş mezarda gerek (olur)

Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez

Akan çay her zaman kütük getirmez

Akan suya inanma, el oğluna güvenme

Akçesi ucuz olanın kendisi kıymetli olur

Akıl verme para ver

Akıllı, söylemeden (önce) düşünür, akılsız düşünmeden söyler

Akıllıyı arkada tutma, akılsızı klavuz etme

Akılsız başın zahmetini (cezasını) ayaklar çeker

Akıntıya (karşı) kürek çekilmez

Akla gelmeyen (akla gelen) başa gelir

Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama

Akraba (dost) ile ye, iç, alışveriş etme

Akrabanın akrabaya akrep etmez ettiğini

Akşama karşı gitme, tana karşı yatma

Al gömlek gizlenemez

Al malın iyisini, çekme (sonra) kaygısını

Alacakla verecek (borç) ödenmez

Alçak eşek binmeye kolay, öksüz çocuk dövmeye kolay

Aleme cellat lazım; senin olman ne lazım?

Alın yazısı değişmez

Allah fukarayı sevindirmek isterse önce eşeğini yitirtir, sonra buldurur

Allah isterse bir kulun işini, mermere geçirir dişini; istemezse işini, muhallebi yerken kırar dişini

Allah kulundan geçmez

Allah kulunu kısmeti ile yaratır

Allah namerde muhtaç etmesin

Allah sağ eli sol ele muhtaç etmesin

Allah'tan umut kesilmez

Allah verince kimin oğlu, kimin kızı demez

Almadan vermek, Allah'a mahsus (yaraşır)

Altın eli bıçak kesmez

Altın yere düşmekle pul olmaz

Altının kıymetini sarraf bilir

Aman diyene kılıç kalkmaz (eğilen baş kesilmez)

Ananın bastığı yavru incinmez (ölmez)

Arap eli öpmek, dudak karartmaz

Arı kahrını çekmeyen balın kadrini ne bilir

Arife tarif gerekmez

Armudu sapıyla, üzümü çöpüyle, pekmezi küpüyle

Arpa eken buğday biçmez

Arpa eken darı biçmez

Arpa ekip buğday bekleme

Arpa verilmeyen at, kamçı zoruyla yürümez

Asil ile taş taşı soysuz ile yeme aşı

Asılmış adamın evinde ipten söz edilmez

Aşk olmayınca meşk olmaz

Aslına çekmeyen haramzadedir

Astar bol olmayınca yüze gelmez

Aşure yemeye giden kaşığını taşır

At, avrat, silah ödünç verilmez

At bulunur meydan bulunmaz, meydan bulunur, at bulunmaz

At görmediysen, bokundan da mı atlamadın?!

At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır

Ata binmek bir ayıp, (attan) inmek iki ayıp (bin ayıp)

Ata dost gibi bakmalı, düşman gibi binmeli

Ata et, ite ot verilmez

Ateş demekle ağız yanmaz

Ateşe vursan duman vermez

Atılan ok geri dönmez

Atım tepmez, itim kapmaz deme

Atın iyisi arkadan gelmez

Atın tepmezi, itin kapmazı olmaz

Attan düşen ölmez, eşekten düşen ölür

Attığın taş ürküttüğün kuşa değmez

Av avlayanın, kemer bağlayanın

Ava gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz

Avradı er zapt etmez, ar zapt eder

Ay ışığında ceviz silkilmez

Ayağa değmedik taş olmaz, başa gelmedik iş olmaz

Ayağını sıcak tut, başını serin; gönlünü ferah tut, düşünme derin

Ayı çocuklarını büyütmüş, duru su içmeye vakti olmamış

Ayı görmeden bayram etme

Az menfaat çok zarara mal olur

Az sabırda, çok keramet vardır

Az yetmez, çok artmaz (artmazsa yetmez, yetmezse artmaz)

Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz

Azan Mevlasınıda bulur, belasını da

Azı bilmeyen çoğu hiç bilmez

Baba ekmeği zindan ekmeği, koca ekmeği meydan ekmeği

Baba himmet. Oğul hizmet

Babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır

Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun (bağda izin olsun, üzüm yemeye yüzün olsun)

Bakan yemez, kapan yer

Bal bal demekle ağız tatlanmaz

Balı olan (bal) yemez mi?

Balı parmağı uzun olan yemez, kısmetlisi yer

Balta değmedik (girmedik) ağaç (orman) olmaz

Balta sapını kesmez

Barışta ter dökmeyen savaşta kan döker

Baş başa vermeyince taş yerinden kalkmaz

Baş kes, yaş kesme

Baş sallamakla kavuk eskimez

Baş yastığı baş derdini bilmez

Başa gelmeyince bilinmez

Baykuşun kısmeti ayağına gelir

Bela geliyorum demez

Beslemeyi eslemeden alma

Beylik çeşmeden su içme

Bıçak kınını kesmez

Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez

Bilmedik aş ya karın ağrıtır, ya baş

Bilmemek ayıp değil, sormamak (öğrenmemek) ayıptır

Bin merak bir borç ödemez

Bin ölçüp bir biçmeli

Bin tasa (kaygı) bir borç ödemez

Bir baba dokuz oğlu besler, dokuz oğul bir babayı beslemez

Bir bulutla kış olmaz (bir çiçekle yaz gelmez)

Bir çöplükte iki horoz ötmez

Bir elinin verdiğini öbür elin görmesin

Bir göz ağlarken öbür göz gülmez

Bir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli, ya yola gitmeli

Bir (sağ) elinin verdiğini öbür (sol) elin görmesin

Bir sürçen atın başı kesilmez

Bir yemem diyenden kork, bir oturmam diyenden

Birgün su içeceğin çeşmeye çamur sıçratma

Biri bilmeyen bini hiç bilmez

Biri yer, biri bakar; kıyamet ondan kopar

Borçlu ölmez, benzi sararır

Borcun iyisi vermek, derdin iyisi ölmek

Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir

Boş ite menzil olmaz

Boş torba ile at tutulmaz (boş torbaya eşek gelmez)

Boşboğazı cehenneme atmışlar, ''odun yaş (az)'' diye bağırmış

Buğday başak verince orak pahaya çıkar (kıymete biner)

Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?

Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğa düşmeyince

Bükemediğin eli öp

Burun yüzden düşmez

Büyük lokma ye(de), büyük söz söyleme

Can bostanda bitmez

Canı cana ölçmeli

Cefa çekmeyen sefanın kadrini bilemez

Cehenneme kira var, paradan haber ver

Cennetin kapısını cömertler açar

Cins kedi ölüsünü göstermez

Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler

Cömertle nekesin (cimrinin) harcı birdir

Cömertliğe ölçü olmaz

Çağrılan yere erinme, çağrılmayan yere görünme

Çalıda gül bitmez, cahile söz yetmez

Çarşı iti ev beklemez

Çaydan geçerken at değiştirilmez

Çekişmeden pekişilmez

Çiğnemeden yutulmaz

Çıkmadık candan umut kesilmez

Çingene ciğer pişirir, çok yemeden karnın(ı) şişirir

Çingene çingeneye çatmadıkça kasnak boynuna geçmez

Çobana verme kızı, ya koyun güddürür yada kuzu

Çok incelme, koparsın

Çok söyleme arsız olur, aç koyma hırsız olur (aç bırakma hırsız olur çok söyleme arsız olur)

Çok yaşayan (okuyan) bilmez, çok gezen bilir

Dağ başına harman yapma, savurursun yel için; önüne değirmen yapma, öğütürsün sel için

Dağ yürümezse derviş yürür

Değirmek iki taştan, muhabbet iki baştan

Değirmenden gelenden poğaça umarlar

Değirmene gelen nöbet bekler

Değme bana, değmeyim sana

Değme (dokunma) sarhoşa, yıkılana kadar gitsin

Delilsiz cennete bile girilmez

Denenmişi denemek ahmaklıktır

Derdini söylemeyen derman bulamaz

Dereyi görmeden paçayı sıvama

Dertsiz baş mezara taş

Destursuz bağa girilmez (gireni sopa ile kovarlar)

Deve Kabe'ye gitmekle hacı olmaz

Deve taze yaprak yemek isterse boynunu uzatır

Deveye bindikten sonra çalı arkasına gizlenilmez

Devlet adama ayağıyla gelmez

Devlet oğul, mal tahıl, mülk değirmen

Devletin (devlet) malı deniz, yemeyen domuz (keriz)

Dibi görünmeyen suya girme

Dil dile değmeden dil öğrenilmez

Dilenciye hıyar vermişler, eğri diye beğenmemiş

Dişi köpek kuyruğunu sallamayınca, erkek köpek ardına düşmez

Doğmadık çocuğa kaftan (don) biçilmez

Doğru söz yemin istemez

Dost için ölmeli, düşman için dirilmeli

Dost ile ye, iç; alışveriş etme

Dün öleni dün gömerler

Dünya tükenir, yalan tükenmez

Düşman düşmana rahmet (gazel, yasin) okumaz

Düşmez, kalkmaz bir Allah

Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı kişi

Düt demeye dudak gerek

Dut kurusu ile yâr sevilmez

Ecele (ölüme) çare bulunmaz

Eğilen baş kesilmez

Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını

Ekmeden biçilmez

Ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver

Ekmeğin büyüğü hamurun çoğundan olur

Ekmeğini yalnız yiyen, sofrasını yalnız kaldırır

Ekmekle oynayanın, ekmeğiyle oynanır

El el ile, değirmen yel ile

El (etek) öpmekle ağız kirlenmez

El(in) yumruğu(nu) yemeyen kendi yumruğunu balyoz sanırmış (zannedermiş)

El üstünde gömlek eskimez

Elçiye zeval olmaz (gelmez)

Emek olmadan yemek olmaz

Emekte biter yumak

Er ekmeği er kursağında kalmaz

Er ekmeği, meydan ekmeği

Er olan ekmeğini taştan çıkarır

Erken kalktım işime, şeker kattım aşıma

Eşeğe altın semer vursalar, eşek yine eşektir

Eşeğe semer yük değil

Eşeğin gönlüne kalsa bir bağ maydanozu götürmez

Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme; kimi uzun, kimi kısa der

Eşek bile bir düştüğü yere bir daha düşmez

Eşek, kulağı kesilmekle küheylan olmaz

Eski dost düşman olmaz, yenisinden vefa gelmez

Esmere al bağla, karşısına geç ağla

Etin çiği et getirir, ekmeğin çiği dert getirir

Etle deri, yemekle diri

Etle tırnak (karı koca) arasına girilmez

Etme bulma dünyası

Evden bir ölü çıkacak demişler, herkes hizmetçinin yüzüne bakmış

Fakiri dövme, üstünü yırt

Faydasız baş mezara yaraşır

Fırsat her vakit ele geçmez

Gavura kızıp oruç yenmez

Gavurun ekmeğini yiyen, gavurun kılıcını çalar (sallar)

Geçme namert köprüsünden, koparsın su seni

Gel demek kolay, git demek güçtür

Gel denilen yere gitmeye ar eyleme, gelme denilen yere gidip yerini dar eyleme

Gelene gidene rahmet okutur (gelen gideni aratır)

Gelene git denilmez

Gelin bindi deveye gör kısmeti nereye

Gelin girmedik ev olur; ölüm girmedik ev olmaz

Gençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir (anlaşılır)

Gideceğin Antep, yiyeceğin pekmez

Gidilmeyen yer senin değildir (olmaz)

Gidip de gelmemek, gelip de görmemek (bulmamak) var

Gök ağlamazsa, yer gülmez

Gök gürlemeden yağmur yağmaz

Gökten ne yağdı da yer kabul etmedi?

Gökyüzünde düğün var deseler, kadınlar merdiven kurmaya kalkar

Gölgesinde oturulacak ağacın dalı kesilmez

Gönül ferman dinlemez

Gönül verme evliye, eve gider unutur

Görgülü kuşlar gördüğünün işler, görmedik kuşlar ne görsün ki ne işler?

Görmemiş görmüş, gülmeden (güle güle) ölmüş

Görmemişin çocuğu olmuş, tutmuş şeyini (pipisini, çükünü) koparmış

Görünen köy kılavuz istemez

Göz görmeyince gönül katlanır

Gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz

Gülme komşuna, gelir başına

Gün doğmadan kemliği söylenmez

Gün geçer, kin geçmez

Güne göre kürk giyinmek gerek

Güneş giren eve doktor (hekim) girmez

Güneş görmeyen eve doktor girer

Gurbette övünmek, hamamda türkü söylemeye benzer

Gürültü istemeyen kazancı (bakırcı) dükkanına girmez

Güvenme dayına, ekmek al yanına

Güvenme dostuna, saman doldurur postuna

Güvenme varlığa, düşersin darlığa

Hacı hacıyı Mekke'de, derviş dervişi tekkede bulur

Haddini bilmeyene bildirirler

Haddini bilmeyene haddini bildirmek, yetime don göynek giydirmek gibidir

Hamala semeri yük değildir (olmaz)

Harama uçkur çözülmez

Haramın temeli olmaz (haramdan şifa olmaz)

Harman dövmek keçinin işi değil

Harman yakarım diyen, orağa yetişmemiş

Hasta olmayan, sağlığın kadrini (değerini) bilmez

Hasta sağ kalırsa hekime karşı gelir

Hasta yatan ölmez, eceli yeten ölür

Helal kazanç ile yağlı pilav yenmez

Helale cömertlik olmaz

Her ağacın meyvesi olmaz

Her akla geleni işleme her ağacı taşlama

Her başın bir derdi var, değirmencininki su

Her kaşığın kısmeti bir olmaz

Her kuşun eti yenmez

Her zaman eşek ölmez, on köfte on paraya olmaz

Her zaman gemicinin istediği rüzgar esmez

Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya getiremez

Herkes kendi ayıbını bilmez

Herkesin arşına göre bez vermezler (verilmez)

Herkesin hamuru ekmeğine göredir

Hesapsız kasap, ya bıçak kırar ya masa (hesabını bilmeyen kasap, ne satır bırakır, ne masat)

Hırsız evden olursa kapı kilit istemez

Hırsızlık bir ekmekten, kahpelik bir öpmekten

Hocanın (imamın) dediğini yap (söylediğini dinle), arkasından gitme (yaptığını yapma)

Hocanın (öğretmenin) vurduğu yerde gül biter

Huylu huyundan vazgeçmez

Irmak kenarına çeşme yapılmaz

Irmaktan geçerken at değiştirilmez

Isıracak it dişini göstermez

İğne atsan yere düşmez (deyim)

İki kişi konuşurken üçüncüye bok yemek düşer

İmece günü bulutlu, görmeyene ne mutlu

İnek gibi süt vermeyen, öküz gibi kutan sürer

İnsan bilmediğini ayağının altına alsa başı göğe erer

İnsan eşek olunca semer vuran çok olur

İnsan kendini beğenmese çatlar ölür

İnsan kıymetini insan bilir

İnsanın eti yenmez, derisi giyilmez; tatlı dilinden başka nesi var?

İşini bilmeyen kasap, ne bıçak kor ne masat

İstediğini söyleyen, istemediğini işitir

İsteyenin bir yüzü kara, vermeyenin iki yüzü

İt yal (yemek, aş) yediği kapıyı bekler

İtle çuvala girilmez

İyi nasihat verilir, iyi isim bilinmez

İyilik et denize at, balık bilmezse Halik bilir

Kimse kimsenin kısmetini yemez

Kader olmayınca kadir bilinmez

Kadı ekmeğini karınca yemez

Kalaylı bakır küflenmez

Kar susuzluk kandırmaz (gidermez)

Karga mandayı babası hayrına bitlemez

Karpuz kabuğunu görmeden denize girme

Karpuz kesmekle hararet sönmez

Kartalın beğenmediğini kargalar kapışır

Kavak uzaya uzaya göğe yetmez

Kavgada kılıç ödünç verilmez

Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez

Kaza geliyorum demez

Keçi geberse de kuyruğunu indirmez

Kedi her zaman ciğer yemez

Kedi uzanamadığı (yetişemediği) ciğere pis (mındar) der

Kele, köseden yardım gelmez

Kem dileme komşuna, kem iş gelir başına

Keskin zeka keramete kıç attırır

Kibirliye kibir göstermek sadakadır

Kılıç kınını kesmez

Kimi köprü bulamaz geçmeye, kimi su bulamaz içmeye

Kimse ayranım (yoğurdum) ekşi demez

Kimse bilmez, kim kazana kim yiye

Kimse kendi ayıbını görmez

Kimse kendi memleketinde peygamber olmaz

Kimseden kimseye hayır yok (gelmez)

Kırkından sonra saza başlayan kıyamette çalar

Kişinin kendine ettiğini başka hiç kimse edemez

Kısmet gökten zembille inmez

Kısmet ise gelir Hint'ten, Yemen'den; kısmet değilse ne gelir elden

Kısmetinde ne varsa kaşığına o çıkar

Kısmetsiz köpek, sabaha karşı uyuyakalır

Kızını dövmeyen, dizini döver

Komşu ekmeği komşuya borçtur

Komşu iti komşuya ürümez

Komşu kızı almak kalaylı kaptan su içmek gibidir

Köpek bile yemek yediği kaba pislemez

Köpek ekmek veren (yediği kapıyı) tanır

Köpek sürünmekle etek kesilmez

Köpek suya düşmeyince yüzmeyi öğrenmez

Kör bıçak ele, iş bilmeyen avrat dile yavuz

Kör bile düştüğü çukura bir daha düşmez

Kör görmez, sezer

Korkulu rüya (düş) görmektense uyanık yatmak yeğdir (hayırlıdır)

Körler memleketinde şaşılar padişah olur

Kötü söyleme eşine, ağu katar aşına

Köyden köye it ürümez

Köylü, ''Misafir kabul etmeyiz.'' demez, ''Konacak konak yoktur.'' der

Koyunun melediğini kuzu melemez

Kul azmayınca Hak yazmaz (kula bela gelmez Hak yazmadıkça, Hak bela yazmaz kul azmadıkça)

Kul kullanan bir gözünü kör, bir kulağını sağır etmeli

Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez

Kuma (ortak) gemisi yürümüş, elti gemisi yürümemiş

Kurt komşusunu yemez

Kurt tüğünü (köyünü) değiştirir, huyunu değiştirmez

Kuş kanadına kira istemez

Kuzusuna kıymayan, kebap yiyemez

Laf torbaya girmez

Lafla (lakırdı ile) peynir gemisi yürümez

Lezzetsiz çorbaya tuz kâr etmez

Lokma çiğnenmeden yutulmaz

Mal kusurları (melameti) örter

Malım seni vereyimde mi kötü olayım, vermeyeyimde mi kötü olayım?

Malını yemesini bilmeyen zengin her gün züğürttür

Martta sürmez, eylülde ekmezsen sabanı bırak

Martta yağmasın, nisanda dinmesin

Martta yağmaz, nisanda dinmezse sabanlar altın olur

Meramın elinden bir şey kurtulmaz

Merdiven basamak basamak çıkılır

Merhametten (iyilikten) maraz doğar

Mermer iyi taştan, iyilik iki baştan

Mescide gerek olan meyhaneye haramdır

Meyhaneciden şahit istemişler bozacıyı göstermiş

Meyhanecinin yüzünü bayram topu güldürür

Meyveli (mevye veren) ağaç taşlanır

Mezar taşı ile övünülmez

Misafir kısmetiyle gelir

Misafir misafiri istemez, ev sahibi ikisini de

Misafir on kısmetle gelir; birini yer dokuzunu bırakır

Mızrak çuvala sığmaz (girmez)

Mum dibine ışık vermez

Mum yanmayınca pervane dönmez

Nar üstüne turp yenmez

Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli

Nikahta keramet vardır

Niyet hayır, akıbet hayır (selamet)

Namaza meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz

Oğlan atadan öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi

Oğlan babadan öğrenir meclis gezmeyi, kız anadan öğrenir sofra yazmayı

Oğlan olsun deli olsun, ekmek olsun kuru olsun

Oğlanın şaşkını, babasının zenginliğini metheder

Olgun bir insanı dost edinmek isterseniz tenkit edin, basit bir insanı dost edinmek isterseniz, methedin

Olmayacak duaya amin denilmez

Olmaz olmaz deme, olmaz olmaz

Osmanlı'nın ekmeği dizindedir

Osurgan (osuruklu) göte arpa ekmeği bahane

Oynamasını bilmeyen gelin (kız) "yerim dar" demiş; yerini genişletmişler (bollaştırmışlar); "yerim dar" demiş

Öksüze acıyan çok, ama ekmek veren yok

Öküz, öküzün boynuzunda çamur görmezse korkmaz

Öküz tekini bulmadan çifte yürümez

Ölenle ölünmez

Öpülecek el ısırılmaz (ele tükürülmez)

Papaz her gün pilav yemez

Para ile imanın kimde olduğu belli olmaz (bilinmez)

Para isteme benden, buz gibi soğurum senden

Param seni vereyim de mi düşman olayım, vermeyeyim de mi düşman olayım? Vermeyeyim de düşman olayım

Parayı araya değil, paraya vermeli

Parayı zaptetmek deliyi zaptetmekten zordur

Pekmez gibi malın olsun, Antakya'dan sinek gelir

Pekmezi küpten, kadını kökten al

Peynir ekmek, hazır yemek

Rahat ararsan mezarda

Rüzgar esmeyince yaprak oynamaz (dal kımıldamaz)

Rüzgarın önüne düşmeyen yorulur

Sabır acıdır, (acı ise de) meyvesi tatlıdır

Sabrın sonu selamettir

Sağ baş yastık istemez

Sağ elin verdiğini sol elin görmesin

Sağılır ineğin buzağısı kesilmez

Sağır için iki kere kamet olmaz

Sağır işitmez (duymaz), uydurur (yakıştırır)

Saksağan danayı, babası hayrına bitlemez

Sanat (meslek) altın bileziktir

Sanatı ustadan görmeyen (öğrenmeyen) öğrenemez

Sarışının adı var; esmerin tadı var

Sayılı koyunu kurt kapmaz (yemez)

Sen bilirsin deyince (deyirmende) kavga olmaz

Sen pazarda hiç adam ağzı görmedin mi?

Senden çıkmış bir kaza, kime gidersin imdada

Serçeden (kuştan) korkan darı ekmez

Sev seni seveni hak ile yeksan ise, sevme seni sevmeyeni Mısır'a sultan ise

Sevenin kuluyum, sevmeyenin sultanı

Sevilmedik ot, insanın başucunda biter

Sinek pekmezciyi tanır

Sirkeyi, sarımsağı düşünen (hesaplayan) paçayı yiyemez

Sofu soğan yemez, bulunca sapını komaz

Soğanı (soğanın acısını) yiyen bilmez, doğrayan bilir

Son pişmanlık fayda vermez (etmez)

Sonradan görme kuldan, buluttan çıkma günden korkulur

Sormak ayıp değil, sormamak (bilmemek) ayıp

Söz biliyorsan söyle, inansınlar; bilmiyorsan söyleme, seni bir adam sansınlar

Söz verme, verdinse dönme

Suçu gelin etmişler, kimse güvey olmamış (girmemiş)

Sür git dememişler, gör geç demişler

Sütsüz koyun meleğen olur

Şer işi uzat hayra dönsün, hayır işi uzatma şerre dönmesin

Şimşek çakmadan gök gürlemez

Tamah varken müflis acından ölmez

Tandır başında bağ dikmek kolaydır

Tarlayı tapu zapt etmez, saban zapt eder

Tas yere düşmeden çınlamaz

Taşıma (dökme) su ile değirmen dönmez

Tatlı tatlı yemenin, acı acı geğirmesi olur

Tayfanın akıllısı, geminin dümeninden uzak durur

Tebdil-i mekanda ferahlık vardır

Temel taşı temelde, köşe taşı köşede gerek

Terzi kendi söküğünü dikemez

Tevekkelin (tevekküllünün) gemisi batmaz (eşeğini kurt yemez)

Tilki 'Benim için demem; ama üzümsüz bağın kökü kurusun.' demiş

Tilki erişemediği üzüme, ''Hevengim olsun.'' demiş

Tok, açın halinden bilmez (ne bilir, anlamaz) (Var ne bilsin yok halinden)

Tok iken yemek yiyen, mezarını dişiyle kazar

Toprağı işleyen, ekmeği dişler

Tuz, ekmek hakkını bilmeyen kör olur

Ucuz etin yahnisi yenmez (tatsız olur)

Ucuzdur vardır illeti, pahalıdır vardır hikmeti

Ulu sözü dinlemeyen, uyuyakalır (uluya kalır)

Ulular köprü olsa basıp geçme

Umut, fakirin ekmeğidir

Üçlenmemiş eken, olmamış biçer

Ürümesini (ürmesini) bilmeyen köpek (it), sürüye kurt getirir

Üveye etme, özünde bulursun; geline etme, kızında bulursun

Üzüm üzüme baka baka kararır

Var eli titremez

Varlığa güvenilmez

Vasiyet ölüm getirmez

Ver yiğidi yiğide, Mevla rızkın yetire

Veren eli kimse kesmez

Verip pişman olmaktansa (olacağına), vermeyip düşman olmak yeğdir (ol)

Veripte kötü olacağına, vermeyipte kötü ol

Vermemiş mabut, neylesin Mahmut

Vermeyince Mabud, neylesin Mahmud

Yağmur tavına ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez

Yağmurlu gün tavuk su içmez

Yavaş (yumuşak huylu) atın çiftesi (tekmesi) pek olur

Yaza çıkardık danayı, beğenmez oldu anayı

Yemeğin iyisi hazırıdır

Yemeyenin malını yerler (üstünede bir bardak su içerler)

Yeni dosttan vefa gelmez

Yerine düşmeyen gelin yerine yerine, boyuna düşmeyen esvap sürüne sürüne eskir

Yerini bilmeyen, yılda bir kat elbise eskitir

Yetişemediğin köyün alt tarafında yat

Yiğidi öldür, hakkını yeme

Yiğidin malı meydandadır

Yiğidin yiğide ekmeği ödünç, kötüye sadaka

Yiğit ekmeğiyle yiğit beslenir

Yiğit meydanda belli olur

Yılanın başı küçükken ezilmeli (ezilir)

Yılanın sevmediği ot, deliğinin ağzında biter

Yılın eksiğini nisan getirir, nisanın eksiğini yıl getirmez

Yırtılan deli Ahmet'in yakası

Yiyen bilmez doğrayan bilir

Yok büyümez, zayıf büyür

Yol yürümekle, borç ödemekle tükenir

Yol yürümekle, borç vermekle biter

Yularsız ata binilmez

Yularsız deve yedilmez

Yumurtada kıl bitmez

Yürük ata kamçı değmez

Yuyucunun hakkı eline geçsin de ölü ister cennete gitsin ister cehenneme

Yüz verme arsız olur, az verme hırsız olur

Zahmetsiz rahmet olmaz

Zemheriden sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez

Zenginin ayıbı, fukaranın hastalığı meydana çıkmaz

Zenginin malı, fakirin dölü kıymetli olur

Zenginlikle sıcaktan zarar gelmez

Zırva tevil götürmez

Züğürt olup düşünmektense, uyuz olup kaşınmak yeğdir

Deyimler Sözlüğünde Me

aba altından değnek göstermek

aba altından sopa göstermek

adam oluncaya kadar kırk fırın ekmek ister

adamına düşmek

adı çıkmış dokuza, inmez sekize

ağlama duvarına dönmek

ağzının kaytanını çekmek

ağzının payını vermek

ah edip eh işitmek

ak sakaldan yok sakala gelmek

akıl gel sikime takıl

akıl öğretmek

akıl sır ermemek

akıl vermek

akla karayı seçememek

aklını peynir ekmekle yemek

alavere dalavere Kürt Mehmet nöbete

alın teri dökmek

alnı yere gelmek

altın kesmek

aman zaman dedirtmemek

başına feleğin tokmağı inmek

başına vur elinden ekmeğini al

başından aşağı kaynar sular dökülmek

başının etini yemek

bıyıkları balta kesmez olmak

bin dereden su getirmek

bir ayak üstünde bin yalan söylemek

bir yaşına daha girmek

burnunun dikine gitmek

burnunun ucunu görememek

can kulağı ile dinlemek

can kulağıyla dinlemek

cehenneme kadar yolu var

cır cır ötmek

cırcır ötmek

cıvataları gevşetmek

ciğeri beş para etmez

cihan alem bilmek

çabalama kaptan ben gidemem

çağı geçmek

çalımından geçilmemek

çekişe çekişe pazarlık etmek

çizmeden yukarı çıkmak

çizmeyi aşmak

çoban kulübesinde padişah düşü görmek

çoban kulübesinde padişah rüyası görmek

çocuk gibi sevinmek

çorap söküğü gibi gelmek

dağları devirmek

dalavere çevirmek

dalgaya düşmek

dalgınlığına getirmek

değirmen taşının altından diri çıkar

değirmene gelen nöbet bekler

değirmenin suyu nereden geliyor?

deli danalar gibi dönenmek

deli danalar gibi dönmek

deli etmek

deliğe girmek

delinin eline değnek vermek

deliye dönmek

dem çekmek

dem sürmek

demediğini bırakmamak

demem o deme değil

demeye kalmamak

derdini dökmek

dereyi görmeden paçaları sıvamak

derisini yüzmek

deve kuşu gibi başını yere gömmek

dişinin kovuğuna yetmemek

dizginleri salıvermek

doğmamış çocuğa don biçmek

dört ayak üstüne düşmek

dört gözle beklemek

dört yanı deniz kesilmek

dudak büzmek

durup dinlenmeden

dut yemiş bülbüle dönmek

dümdüz etmek

dümen çevirmek

dümen suyundan gitmek

dünyadan el etek çekmek

eğrisi doğrusuna gelmek

ekmeği dizinde

ekmeğini eline almak

ekmeğini kana doğramak

ekmeğini taştan çıkarmak

ekmek elden su gölden

eli ayağı buz kesilmek

eli ayağı titremek

eli ekmek tutmak

eline su dökemez

eline vur ekmeğini ağzından al

emeği geçmek

emmeli gömmeli

esamesi okunmamak

eski köye yeni âdet getirmek

eşeğe gücü yetmeyip semerini dövmek

eşekten düşmüş karpuza dönmek

eşiğine yüz sürmek

eyere de gelir semere de

ezilip büzülmek

fanfin etmek

feleğin çemberinden geçmek

feleğin sillesini yemek

ferman dinlemek

ferteği çekmek

fincancı katırlarını ürkütmek

fitil fitil burnundan getirmek

gömlek değiştirir gibi değiştirmek

gönül telini titretmek

gönül vermek

gördüğüne aşık görmediğine bulaşık

gözleri fıldır fıldır etmek

gözlerinin feri sönmek

gözü dönmek

gözü dünyayı görmemek

gözüm görmesin

gözünün önünden geçmek

Hakk'ın rahmetine kavuşmak

hakkını helal etmek

hakkını helal etmemek

her işin hakkından gelmek

herkes gider Mersin’e biz gideriz tersine

ırgat pazarına döndürmek

ısıtıp ısıtıp önüne getirmek

içine sokacağı gelmek

içini kemirmek

içinin yağları erimek

içtikleri su ayrı gitmemek

iflas bayrağını çekmek

iğne atsan yere düşmez

iğne yutmuş maymuna dönmek

iki cami arasında kalmış beynamaza dönmek

iki sözü bir araya getirememek

iki yakası bir araya gelmemek

iki yakası bir yere gelmez

imamın kayığına binmek

ipiyle kuyuya inilmez

iple çekmek

ipucu vermek

istemem yan cebime koy

isyan bayrağını çekmek

iyiye iyi, kötüye kötü demek

kaleyi içinden fethetmek

kan alacak damarı bilmek

kandilin yağı tükenmek

kara kara düşünmek

karda yürüyüp izini belli etmemek

karga bokunu yemeden

karıncayı bile incitmemek

kaşının altında gözün var dememek

kazdığı kuyuya düşmek

kazık yemek

kedi gibi dört ayak üstüne düşmek

kedi ile harara girmek

kemeri dolu olmak

kemerleri sıkmak

kendi kabuğuna çekilmek

kıran girmek

kırık iğne bile vermemek

kısmeti ayağına gelmek

kıtlıktan çıkmış gibi yemek

kız kesmek

kimseye eyvallah etmemek

kin beslemek

kirli çamaşırlarını ortaya dökmek

kol kanat germek

koynunda yılan beslemek

koyunun kaval dinlediği gibi dinlemek

köküne kibrit suyu dökmek

köpeğe hoşt, kediye pişt dememek

köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı demek

kuzu postuna bürünmek

lakırtı ağzından dökülmek

lala paşa eğlendirmek

leb demeden leblebiyi anlamak

leke sürmek

leyleği havada görmek

mahkemede dayısı olmak

mahkemeye düşmek

maksadı üzüm yemek değil, bağcıyı dövmek

maskesi düşmek

mat etmek

Medine fukarası gibi dizilmek

meryem Ana kandili gibi

mesafe bırakmak

meşe odunu

meteliğe kurşun atmak

meteliğe kurşun sıkmak

mevsimli, mevsimsiz konuşmak

nabza göre şerbet vermek

nal deyip mıh dememek

nalını sökmek için ölmüş eşek aramak

nimeti ayağıyla tepmek

ocağına incir ağacı dikmek

ocağını söndürmek

oh demek

okkanın altına gitmek

olmayacak duaya amin demek

olmuş armut gibi eline geçmek

omuz vermek

onun ipiyle kuyuya inilmez

ölümle burun buruna gelmek

para peşin kırmızı meşin

rüzgar ekip fırtına biçmek

sabun köpüğü gibi sönmek

saç saça, baş başa dövüşmek

saçı bitmedik

saçı topuklarını dövmek

sağ eliyle sol kulağını göstermek

sağını solunu bilmemek

sakaldan kesip bıyığa eklemek

sakalı ele vermek

sakalının altına girmek

saldım çayıra Mevla’m kayıra

saman altından su götürmek

sandık düzmek

sarı çizmeli Mehmet ağa

sarımsak yemedim ki ağzım koksun

sel götürmek

sen sağ ben selamet

sermayeyi kediye yüklemek

sırtını yere getirmek

sıtma görmemiş ses

sidik yarışına girmek

silip süpürmek

sipariş vermek

soğan yemedim ki ağzım koksun

sopa yemek

soyup soğana çevirmek

söz düşmemek

sözü yere düşmek

sözüm meclisten dışarı

suratı mahkeme duvarı

Şafii köpeği gibi titremek

Şafii köpeğine dönmek

şansı dönmek

şeşi beş görmek

şevke gelmek

şeytana külahını ters giydirmek

şeytana pabucunu ters giydirmek

şimşekleri üzerine çekmek

taş yağar kıyamet kopar

tavan başına çökmek

tavşana kaç, tazıya tut demek

tavuğuna kışt demek

tek kürekle mehtaba çıkmak

teker meker yuvarlanmak

tepesinde havan dövmek

tepesinden kaynar sular dökülmek

tepesine binmek

ter dökmek

teslim bayrağını çekmek

tezkeresini eline vermek

ucu bucağı görünmemek

uç vermek

utancından yerin dibine geçmek

üçkâğıta getirmek

ümitleri yeşermek

üstüne bir bardak su içmek

üvey evlat muamelesi görmek

üzerine titremek

üzerine tuz biber ekmek

üzüm üzüm üzülmek

üzüm yemek değil bekçi dövmek

vadesi gelmek

vakit öldürmek

var kuvveti pazuya vermek

var yemez

vık dedirtmemek

vız gelip tırıs gitmek

vız gelmek

vidaları gevşemek

vidin kalesi gibi metin olmak

voyvoda kesilmek

vur deyince öldürmek

vurduğu yerden ses getirmek

vurgun yemek

vuslat kıyamete kalmak

vücuda getirmek

ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli

ya herrü ya merrü

ya sabır çekmek

ya sopa yememiş ya da saymasını bilmiyor

yangına körükle gitmek

yaptığını bilmemek

yaralı parmağa işememek

yaz boz tahtasına çevirmek

yazık etmek

yazıyı sökmek

yediği önünde yemediği ardında

yediği önünde, yemediği ardında

yem dökmek

yeme de yanında yat

yemeden içmeden

yemeden içmeden kesilmek

yemek seçmek

yer yarılıp içine girmek

yerden alıp gökte yemek

yere sermek

yeri öpmek

yerin dibine geçmek

yıldırımları üstüne çekmek

yumruk yumruğa gelmek

yumurta kapıya gelmek

yuvarlanıp gitmek

yüz bulup astar istemek

yüz sürmek

yüz verince astar istemek

yüz vermek

yüz yüze gelmek

yüze yüze kuyruğuna gelmek

Açtırma Kutuyu, Söyletme Kötüyü

Adamakla Mal Tükenmez

Adımlarını Seyrekleştirmek

Ağız Kalabalığına Getirmek

Ağlamak Para Etmez

Ağlayanın Malı Gülene Hayretmez

Ağzını Kapamak (Veya Kilitlemek)

Ağzını Kiraya Vermek

Ağzını Mühürlemek

Ağzının Tadını Bilmek

Ahmağa Yüz, Abdala Söz Vermeye Gelmez

Aile Meclisi

Ak Sülümen

Akamete Uğramak

Akıl Erdirememek (Veya Ermemek)

Akım Derken Bokum Demek

Akla Gelmeyen Başa Gelir

Aklına Geleni Söylemek

Aklını Başka Yere Vermek

Aklının Köşesinden Geçmemek

Akort Etmek

Akşama Karşı Gitme, Tana Karşı Yatma

Akşamcılık Etmek

Aktif Metot

Aktüalitesini Kaybetmek

Al Giymedim Ki Alınayım

Alâkayı (Veya Alâkasını) Kesmek

Alçacık Dağları Ben Yarattım Demek

Aleyhinde (Veya Aleyhine) Söylemek (Veya Bulunmak)

Aleyhine Dönmek

Alıcı Kılığına Girmek

Allah Düşmanıma Vermesin

Allah Eksik Etmesin

Allah Eksikliğini Göstermesin

Allah Emeklerini Eline Vermesin

Allah Etmesin

Allah Göstermesin

Allah Kısmet Ederse

Allah Sağ Gözü (Veya Eli) Sol Göze (Veya Ele) Muhtaç Etmesin

Allah Selâmet Versin

Allah Verince Kimin Oğlu, Kimin Kızı Demez

Allah Vermesin

Allah Yarattı Dememek

Allah'ın Hikmeti

Allah'tan Umut Kesilmez

Altın Adını Bakır Etmek

Altın Eli Bıçak Kesmez

Altına Etmek (Veya Kaçırmak)

Alttan Güreşmek

Amaç Edinmek

Amaç Gütmek

Aman Dedirtmek (Veya Amana Getirmek)

Anasına Avradına Sövmek

Anasından Doğduğuna Pişman Etmek

Anasından Emdiği Süt Burnundan (Fitil Fitil) Gelmek

Anasından Emdiği Sütü Burnundan Getirmek

Anlata Anlata Bitirememek

Aralarına Kara Kedi Girmek

Ardına (Veya Arkasına) Düşmek

Ardından Sapan Taşı Yetişmez

Ardını Almak (Veya Getirmek)

Arkasına Düşmek (Veya Takılmak)

Arkasında Dolaşmak (Veya Gezmek)

Arkasından Sürüklemek

Arkasını (Birine) Vermek

Arkasını Getirememek

Armağan Etmek

Arpacı Kumrusu Gibi Düşünmek

Aşk Olmayınca Meşk Olmaz

Aşka Düşmek

Aşka Gelmek

At Var, Meydan Yok

Atadan Babadan Görmek

Ateş Demekle Ağız Yanmaz

Ateşe Vursa Duman Vermez

Ateşi Düşmek

Atla Arpayı Dövüştürmek (Veya Dalaştırmak)

Avurdu Avurduna Geçmek

Avurt Satmak (Veya Avurt Zavurt Etmek)

Ayağa Düşmek

Ayağı (Veya Ayakları) Suya Ermek

Ayağı Düşmek

Ayağı Yerden Kesilmek

Ayağının Bastığı Yerde Ot Bitmez

Ayağının Pabucunu Başına Giymek

Ayağının Tozunu Silmeden

Ayak Değiştirmek

Ayak Sürümek

Ayak Vermek

Ayakları Geri Geri Gitmek

Ayakları Yere Değmemek

Ayaklarını Yerden Kesmek

Ayar Etmek

Ayaz Kesmek

Ayı Görmeden Bayram Etme

Azrail'le Burun Buruna Gelmek

Babalık Etmek

Babana Rahmet

Badana Etmek (Veya Vurmak)

Bakla Dökmek (Veya Atmak)

Baklamsı Meyve

Bal Mumu Gibi Erimek

Balo Vermek

Bana Da ... Demesinler

Barut Kesilmek (Veya Olmak)

Bastığı Yerde Ot Bitmez

Bastığı Yeri Bilmemek

Başarı Göstermek (Veya Kazanmak)

Başı Belâya Girmek (Veya Uğramak)

Başı Dara Düşmek

Başı Derde Girmek

Başı Göğe Ermek (Veya Değmek)

Başı Sıkıya Gelmek

Başı Taşa Değmek

Başı Yastığa Düşmek

Başı Yastık Yüzü Görmemek

Başı Yerine Gelmek

Başına Balta Kesilmek (Veya Olmak)

Başına Belâ Olmak (Veya Kesilmek)

Başına Bir Hâl Gelmek

Başına Taş Düşmek (Veya Yağmak)

Başında Beklemek (Veya Durmak)

Başının Derdine Düşmek

Bayram Etmek (Veya Yapmak)

Beğenmeyen Kızını (Veya Küçük Kızını) Vermesin

Benzetmek Gibi Olmasın

Beraat Etmek

Berabere Bitmek

Berbat Etmek (Veya Eylemek)

Beşikten Mezara Kadar

Beter Etmek

Beyan Etmek

Beyanat Vermek (Veya Beyanatta Bulunmak)

Beyazın Adı, Esmerin Tadı

Beyninden Vurulmuşa Dönmek

Beynine Girmek

Beynini Kemirmek

Bezginlik Getirmek

Bezi Herkesin Arşınına Göre Vermezler

Bıyığını Balta Kesmez Olmak

Bıyığını Silmek

Bıyık Altından Gülmek

Bıyık Burmak (Veya Bükmek)

Bildiğini Yedi Mahalle Bilmez

Bildirme Cümlesi

Bileğine Güvenmek

Bilemedin (Veya Bilemediniz)

Bilet Kesmek

Bilgi Edinmek

Bilir Bilmez

Bilmece Gibi Konuşmak

Bir Arpa Boyu (Gitmek Veya Yol Almak)

Bir Baba Dokuz Evlâdı Besler, Dokuz Evlât Bir Babayı Beslemez

Bir Biçimine Getirmek

Birbirinin Ağzına Girmek

Birbirinin Ağzına Tükürmek

Bire ... Vermek

Bire Bir Eşleme

Birebir Gelmek

Biri Yer Biri Bakar, Kıyamet Ondan Kopar

Bitmek Tükenmek Bilmemek

Bizar Etmek

Bloke Etmek

Boca Etmek

Bocuk Domuzuna Dönmek

Boğaz Meselesi

Boğazına Dikkat Etmek

Boğazında Düğümlenmek

Bohçasını Koltuğuna Vermek

Boy Almak (Veya Sürmek)

Boynu Armut Sapına Dönmek

Boyunduruk Altına Girmek

Bozguna Uğramak (Veya Vermek)

Buğdayım Var Deme Ambara Girmeyince, Oğlum Var Deme Yoksulluğa Ermeyince

Buhran Geçirmek

Bukalemun Gibi Renkten Renge Girmek

Bulantı Vermek

Buldum Bilemedim, Bildim Bulamadım

Bunalım Geçirmek

Burnuna Girmek

Burnundan (Fitil Fitil) Gelmek

Burnundan Gelmek

Burnunun Dikine (Veya Doğrusuna) Gitmek

Burnunun Ucunu Görmemek

Burun Buruna Gelmek

Burun Bükmek

Buyruğu Altına Girmek

Bülbül Gibi Konuşturmak (Veya Söyletmek)

Cana Minnet Saymak (Veya Bilmek)

Canavar Kesilmek

Candan Geçmek

Canı Ağzına (Veya Boğazına) Gelmek

Canı Burnuna (Veya Burnundan) Gelmek

Canına Tak Demek (Veya Etmek)

Canına Yetmek

Canından Geçmek

Canını Burnundan Getirmek

Canını Cehenneme Göndermek (Veya Yollamak)

Canını Vermek

Canının Derdine Düşmek

Cehennemin Dibine Gitmek

Cepheden Hücuma Geçmek

Ciğerleri Bayram Etmek

Cumartesi Kibarı Gibi Süslenmek

Cüda Etmek

Dadılık Etmek

Dağ (Veya Dağları) Devirmek

Dağ Merası

Dağlara Düşmek

Dağların Misafir Aldığı Mevsim

Dah Etmek

Dâhil Etmek

Dâhilî Talimatname

Daim Etmek (Veya Eylemek)

Dalgaya Düşmek (Veya Gelmek)

Danalar Gibi Bağırmak (Veya Böğürmek)

Dava Etmek (Veya Açmak)

Dedikodu Etmek (Veya Yapmak)

Dehşete Kapılmak (Veya Düşmek)

Deniz Durmak (Veya Düşmek)

Derdini Deşmek (Veya Depreştirmek)

Deve Kuşu Gibi Başını Kuma Sokmak (Veya Gömmek)

Deve Kuşuluk Etmek

Devinme Olayı

Devlet Oğul, Mal Tahıl, Mülk Değirmen

Dikiz Etmek (Veya Geçmek)

Dil (Veya Diller) Dökmek

Dilenciye Hıyar Vermişler De Eğri Diye Beğenmemiş

Dilim Dilim Etmek

Diline Pelesenk Etmek

Dilini Değdirmemek

Dilini Kesmek (Veya Kesip Oturmak)

Dillerde Dolaşmak (Veya Gezmek)

Dirhemle Söylemek (Veya Konuşmak)

Diriğ Etmek

Dirlik Yüzü Görmemek

Diş Geçirmek

Dişinin Kovuğuna Bile Gitmemek

Dize Gelmek

Dizgine Gelmek

Dizginini Kesmek

Dizleri Kesilmek (Veya Tutmamak)

Doğduğuna Pişman Etmek

Doğma Büyüme

Dokunca Görmek

Dokuz Yorgan Eskitmek (Veya Paralamak)

Dolaba Girmek (Veya Gelmek)

Dört Gözle Beklemek (Veya Bakmak)

Döşeğe Düşmek

Dövme Yapmak

Duble Etmek

Dudağının Ucuna Gelmek

Dudak Benzeşmesi

Dudak Dudağa Gelmek (Veya Kalmak)

Dudak Eşlemesi

Dudak Ucuyla Söylemek

Dünya Başına Dar Olmak (Veya Gelmek)

Düşmez Kalkmaz Bir Allah

Düşüncesizlik Etmek

Düşünme Yasaları

Düven Sürmek (Veya Dövmek)

Ekmediği Yerden Biter

Ekmeğinden Etmek

Ekmeğinden Olmak

Ekmeğine Göz Koymak (Veya Dikmek)

Ekmek Aslanın Ağzında

El Beğenmezse Yer Beğensin

Elçilik Etmek (Veya Yapmak)

Elde Etmek

Elden Ayaktan Düşmek (Veya Kesilmek)

Eli Ayağı Buz Kesilmek (Veya Tutmamak)

Eli Değmek

Eli Ermez Gücü Yetmez

Eli Genişlemek

Eli Gitmek

Eli Para Görmek

Eli Varmamak (Veya Gitmemek)

Eline Erkek Eli Değmemiş Olmak

Eline Fırsat Geçmek

Eline Geçmek

Elini Belli Etmek (Veya Göstermek)

Elini Kolunu Sallaya Sallaya Gelmek

Elini Kolunu Sallaya Sallaya Gezmek

Emek Olmadan Yemek Olmaz

Ensesinde Boza Pişirmek

Ensesine Binmek

Entrikaya Kurban Gitmek

Er Ekmeği

Er Ekmeği, Meydan Ekmeği

Erdiğine Erer, Ermediğine Taş Atar

Ere Gitmek (Veya Varmak)

Ermeni Gelini Gibi Kırıtmak

Eski Hayratı Da Berbat Etmek

Eşek Kulağı Kesilmekle Küheylân Olmaz

Eşek Sudan Gelinceye Kadar Dövmek

Eşlik Etmek

Eteği Kirlenmek

Eteğindeki Taşı Dökmek

Eteğine Düşmek (Veya Sarılmak)

Etinden Et Koparmak (Veya Kesmek)

Etle Tırnak Arasına Girilmez

Etli Meyve

Etme (Veya Etme Yahu)

Etme Bulma Dünyası

Etmediğini Bırakmamak (Veya Komamak)

Etüt Etmek

Ev Ekmeği

Ev Ev Dolaşmak (Veya Gezmek)

Façasını Almak (Veya Al Aşağı Etmek)

Fasulye Gibi Kendini Nimetten Saymak

Fedakârlık Yapmak (Veya Göstermek)

Fırsat Beklemek (Veya Aramak)

Fırsat Kollamak (Veya Gözlemek)

Fırsat Vermek

Fırsatı Ganimet Bilmek

Gâvura Kızıp Oruç Yemek (Veya Bozmak)

Geçinmeye Gönlü Olmamak

Geçit Vermek

Geçme Namert Köprüsünden, Ko Aparsın Su Seni

Geçmez Akçe

Geçtiği Yoldan Geçmek

Gır Gıra Almak (Veya Getirmek)

Gırla Gitmek

Gırtlak Gırtlağa Gelmek

Göbek Bağlamak (Veya Salıvermek)

Göç Etmek (Veya Eylemek)

Göğe Merdiven Dayamış

Gömleğinden (Veya Gömlekten) Geçirmek

Gönlünden Geçirmek (Veya Geçmek)

Gönlünü Düşürmek

Gönlünü Etmek (Veya Yapmak)

Gönlünü Hoş Etmek

Gönlünü Söndürmek

Gönlünün Dümeni Bozuk

Gönül Ferman Dinlemez

Görümcelik Yapmak (Veya Etmek)

Görünmez Kaza

Görüp Göreceği Rahmet Bu

Göz Görmeyince Gönül Katlanır

Gözle Görülür, Elle Tutulur Hâle Gelmek

Gözünün Bebeği Gibi Sevmek

Gül Gibi Geçinmek (Veya Yaşamak)

Gülme Komşuna, Gelir Başına

Gün Doğmadan Kimliği Söylenmez

Gün Olur Yılı Besler, Yıl Olur Günü Beslemez

Günaha Girmek

Günahı Kadar Sevmemek

Günahına Girmek (Veya Günahını Almak)

Günahını Vermez

Güncelliğini Yitirmek

Gündeliğe Gitmek

Gündeme Almak

Gündeme Getirmek

Güneş Girmeyen Eve Doktor Girer

Günlük Güneşlik Görünmek

Güreş Etmek (Veya Tutmak)

Gürültüye Gelmek

Gürültüye Getirmek (Veya Boğmak)

Güvenme Dostuna, Saman Doldurur Postuna

Güvenme Varlığa, Düşersin Darlığa

Hacı Bekler Gibi Beklemek

Hâlden Anlamak (Veya Bilmek)

Hamala Semeri Yük Olmaz

Hamallığını Etmek (Veya Yapmak)

Hamle Etmek (Veya Yapmak)

Hangi Akla Hizmet Ediyor?

Haraç Yemek (Veya Almak)

Haram Etmek

Haram Yemek

Harap Etmek

Hararet Kesmek (Veya Söndürmek)

Hararet Vermek

Haritadan Silinmek

Harman Dövmek

Harman Etmek (Veya Yapmak)

Hasta Olmak (Veya Düşmek)

Hatıra (Veya Hatır Ve Hayale) Gelmemek

Hatırına Gelmek

Hatırından (Veya Hatır Ve Hayalinden) Geçmemek

Havale Göndermek (Veya Yollamak)

Havaya Gitmek

Hay Hayı Gitmek Vay Vayı Kalmak

Hayırla Anmak (Veya Yad Etmek)

Haylazlık Etmek

Hayra Alâmet Değil

Hayrete (Veya Hayretlere) Düşmek

Herkes Gider Mersin'e, Biz Gideriz Tersine

Herkesin Arşınına Göre Bez Vermezler

Hesap Etmek, Kitap Etmek

Hesap Görmek

Hesap Kitap Yapmak (Veya Etmek)

Hesaplı Hareket Etmek

Hırsıza Yol Göstermek

Hırsızlık Etmek (Veya Yapmak)

Hırtlamba Gibi Giyinmek

Hıyarlık Etmek

Hız Vermek

Hızını Kaybetmek (Veya Yitirmek)

Hibe Etmek

Hicap Duymak (Veya Etmek)

Hoş Görmek (Veya Karşılamak)

Hoşa Gitmek

Hoşafın Yağı Kesilmek

Hoşbeş Etmek

Hoşnut Etmek

Hoşnutluk Getirmek

Hoşnutsuzluk Getirmek

Hükmü Geçmek (Veya Hüküm Yürütmek)

Hükmü Parasına Geçmek

Hüsnü Kabul Göstermek

Kafasına Söz Girmemek

Kafasına Vur, Ekmeğini Elinden Al

Kafasından Geçirmek

Kafasını Ezmek

Kafasını Tütsülemek

Kafasının Dikine Gitmek

Kafasının Etini Yemek

Kâğıt Kaleme Sarılmak

Kaleme (Veya Kaleme Kâğıda) Sarılmak

Kaleme Almak

Kalemiyle Yaşamak (Veya Geçinmek)

Kalıba Dökmek

Kalıbı Değiştirmek (Veya Dinlendirmek)

Kalıp Gibi Serilmek

Kalıp Kesilmek

Kalıptan Kalıba Girmek

Kanına Ekmek Doğramak

Kapalı Kalp Ameliyatı

Kapalı Yetişmek

Kapana Düşürmek (Veya Kıstırmak)

Kapçık Meyve

Kapı Kapı Dolaşmak (Veya Gezmek)

Kapıp Koyuvermek

Kapış Kapış Gitmek

Kapıyı Göstermek

Kapsamını Genişletmek

Kaput Etmek

Kaput Gitmek (Veya Olmak)

Karalar Bağlamak (Veya Giymek)

Karambole Getirmek

Karanlığa Gömülmek

Karanlığı Deşmek (Veya Yırtmak)

Kargış Etmek (Veya Vermek)

Karnından Konuşmak (Veya Söylemek)

Katmerli Birleşik Zaman

Katmerli Yalan

Kavalyelik Etmek

Kavgaya Girişmek (Veya Tutuşmak)

Kaz Gelen Yerden Tavuk Esirgenmez

Kaza Etmek

Kaza Geliyorum Demez

Kazan Kaldırmak (Veya Devirmek)

Kazaya Rıza Göstermek

Keçe Külâh Etmek

Keçilik Etmek

Keder Vermek

Kedi Yetişemediği (Veya Uzanamadığı) Ciğere Pis (Veya Murdar) Dermiş

Kelimeleri Tartarak Konuşmak

Kelimenin Tam Anlamıyla

Kelimesi Kelimesine

Kelin Merhemi Olsa Başına Sürer (Veya Kelin Medarı Olsa Kendi Başında Olur)

Kendi Göbeğini Kendi Kesmek

Kendi Kendini Yemek

Kendine Mal Etmek

Kendini (Kapıp) Koyuvermek

Kendini Beğendirmek

Kendini Dev Aynasında Görmek

Kendini Dinlemek

Kendini Düşünmek

Kendini Ele Vermek

Kendini Fasulye Gibi Nimetten Saymak

Kendini Yiyip Bitirmek

Kenet Etmek

Kepaze Etmek

Keramet Buyurdunuz (Veya Keramette Bulundunuz)

Keramet Sahibi

Kerameti Kendinden Menkul

Keramette Bulunmak

Kerem Etmek

Kerpiç Dökmek

Kerteriz Almak (Veya Etmek)

Kertesine Gelmek

Kertesine Getirmek

Keseneğe Vermek

Kesenin Dibi Görünmek

Keskin Zekâ Keramete Kıç Attırır

Kılık Kıyafeti Düzmek

Kılıktan Kılığa Girmek

Kımkım Etmek

Kıpkırmızı Kesilmek (Veya Olmak)

Kıraat Etmek

Kırağı Düşmek (Veya Yağmak)

Kırmızı Dipli Mumla Davet Etmek

Kısmeti Ayağına (Kadar) Gelmek

Kısmeti Bağlanmak

Kısmetine Mani Olmak

Kısmetini Ayağıyla Tepmek

Kızılca Kıyamet Kopmak

Kızını (Veya Evlâdını) Dövmeyen Dizini Döver

Kimse Kendi Memleketinde Peygamber Olmaz

Kimse Yoğurdum Ekşi Demez

Kimseden Kimseye Hayır Yok (Veya Gelmez)

Kin Beslemek (Veya Tutmak)

Kirpiği Kirpiğine Değmemek

Kol Kanat Olmak (Veya Germek)

Kollarını Sallaya Sallaya Gelmek

Komşuluk Etmek (Veya Yapmak)

Korkulu Rüya (Veya Düş) Görmektense Uyanık Yatmak Evlâdır (Veya Yeğdir)

Koyun Kaval Dinler Gibi Dinlemek

Koz Vermek

Kozu Kaybetmek

Kozunu Paylaşmak (Veya Pay Etmek)

Kör Kurttan Bile Vazgeçmemek

Kötülük Etmek (Veya Yapmak)

Kulağı Ters Taraftan Göstermek

Kulağına Gelmek

Kulağına Küpe Olmak (Veya Etmek)

Kulaklarının Pasını Gidermek

Kuş Gibi (Veya Kadar) Yemek

Kuş Kanadıyla Gitmek

Kuş Uçmaz, Kervan Geçmez

Kuşa Benzemek (Veya Dönmek)

Küçük Dağları Ben Yarattım Demek

Kül Yemek (Veya Yutmak)

Külâh Giydirmek

Külâhını Ters Giydirmek

Külâhları Değiştirmek (Veya Değişmek)

Lâzım Gelmek (Veya Olmak)

Lehinde Söylemek (Veya Bulunmak)

Mahkeme Kadıya Mülk Değil

Maktul Düşmek (Veya Olmak)

Mani Düzmek (Veya Yakmak)

Mecbur Kalmak (Veya Olmak)

Medet Ummak (Veya Beklemek)

Mektep Medrese Görmüş

Mektubu Dışından Okumak

Mercimeği Fırına Vermek

Mesafe Bırakmak (Veya Koymak)

Meşhut Cürümler Mahkemesi

Meyve Veren Ağaç Taşlanır

Meyve Yaprak

Meyveli Ağacı Taşlarlar

Mum Dibine Işık Vermez

Müjde Vermek (Veya Götürmek)

Münasebetini Getirmek

Münasip Görmek

Müsaade Etmek (Veya Buyurmak)

Ne Mal Olduğunu Bilmek (Veya Anlamak)

Ne Mene

Ne Olduğunu Bilememek

Nedamet Duymak (Veya Getirmek)

Nikâhta Keramet Vardır

Nimet Bilmek

Nispet Etmek

Nispet Kabul Etmemek

Nispet Vermek (Veya Yapmak)

Niyaz Etmek (Veya Eylemek)

Nöbet Beklemek (Veya Tutmak)

Ok Meydanında Buhurdan Yakmak

Orası Senin, Burası Benim Dolaşmak (Veya Gezmek)

Ortak (Veya Kuma) Gemisi Yürümüş, Elti Gemisi Yürümemiş

Ortak Etmek

Ortaklık Etmek

Ortaklık Sözleşmesi

Ortalığı Kırıp Geçirmek

Otorite Sağlamak (Veya Temin Etmek)

Pabucunu Eline Vermek

Pabucunu Ters Giydirmek

Pabuç Eskitmek (Veya Paralamak)

Papağan Gibi Ezberlemek

Papaz Her Gün Pilâv Yemez

Para Peşin, Kırmızı Meşin

Parmaklarını (Birlikte) Yemek

Parti Vermek

Partiyi Kaybetmek

Pas Geçmek

Pasaportunu Eline Vermek

Perdah Vurmak (Veya Etmek)

Peresesine Getirmek

Perestiş Etmek

Pergament Kâğıdı

Perhiz Yapmak (Veya Etmek)

Peşinde Dolaşmak (Veya Gezmek)

Peşinden Yürümek

Peşine Düşmek (Veya Gitmek)

Pişmanlık Duymak (Veya Getirmek)

Pişmiş Tavuğun Başına Gelmemek

Polemiğe Girmek (Veya Girişmek)

Polimerleşme Derecesi

Politika Gütmek

Pomel Menteşe

Post Vermek

Postaya Atmak (Veya Vermek)

Pot Gelmek

Protesto Etmek

Puan Hesabıyla Yenmek

Puan Vermek

Pusuya Düşmek

Püskürme Benli

Rağbet Etmek (Veya Göstermek)

Rağbet Görmek (Veya Kazanmak)

Rahat Bırakmamak (Veya Vermemek)

Rehine Koymak (Veya Vermek)

Rejisörlük Etmek

Rekabet Etmek

Reklâm Etmek

Remil Atmak (Veya Dökmek)

Rivayet Olunmak (Veya Edilmek)

Rol Kesmek

Rötuş Etmek (Veya Yapmak)

Ruh Kazandırmak (Veya Vermek)

Ruhunu Teslim Etmek

Ruzname Tutmak

Rüşvet Yemek

Sabahı Bulmak (Veya Etmek)

Saban Sürmek

Sabır Acıdır, Meyvesi Tatlıdır

Sabote Etmek

Sabrı Taşmak (Veya Tükenmek)

Sac Ekmeği

Saçlı Meşe

Sadakatsizlik Göstermek

Sağ Elinin Verdiğini Sol Elin Görmesin

Saman Altından Su Yürütmek

Sansür Etmek

Sap Derken Saman Demek

Sapartayı Vermek

Saplı Meşe

Sapsarı Kesilmek (Veya Olmak)

Sarkıntılık Etmek (Veya Yapmak)

Saygı Duymak (Veya Beslemek)

Saygısızlık Etmek

Sayıp Dökmek

Saymakla Bitmemek (Veya Tükenmemek)

Sebat Etmek (Veya Göstermek)

Sebil Etmek

Sebze Meyve Toptancısı

Sempati Duymak (Veya Beslemek)

Sen Sağ, Ben Selâmet

Senet Vermek

Ser Verip Sır Vermemek

Serçeden Korkan Darı Ekmez

Ses Seda Kesilmek (Veya Kalmamak)

Seyran Etmek (Veya Eylemek)

Sıcak Yüz Göstermek

Sıçan Deliğine Paha Biçilmez Olmak

Sır Vermek (Veya Sızdırmak)

Sırat Köprüsünden Geçmek

Sırtını Dayamak (Veya Vermek)

Sinirleri Gevşemek (Veya Yatışmak)

Soğuk Düşmek (Veya Kaçmak)

Sohbet Etmek

Sokağa (Veya Sokaklara) Düşmek

Sol Eli Beklemek

Soluğan Etmek

Soluğu Kesilmek (Veya Tutulmak)

Son Nefesini Vermek

Son Pişmanlık Fayda Vermez (Veya Etmez)

Son Ses Düşmesi

Son Vermek

Sonradan Görme, Gâvurdan Dönme

Söylemediğini Bırakmamak

Sözünü Esirgememek (Veya Sakınmamak)

Su Gibi Bilmek (Veya Okumak)

Sureti Haktan Görünmek

Suretine Girmek

Suya Göstermek

Suyu Baştan (Veya Başından) Kesmek

Suyu Kesilmiş Değirmene Dönmek

Suyun Akıntısına Gitmek

Taban Tepmek (Veya Patlatmak)

Takdir Etmek (Veya Eylemek)

Tam Maaşla Tekaüt (Veya Emekli)

Tane Tane Söylemek (Veya Konuşmak)

Tanıklık Etmek

Tanımazlıktan Gelmek

Tanrı Yarattı Dememek

Taş Yağar Kıyamet Koparken

Tatlı Yerinde Bırakmak (Veya Kesmek)

Tecahülüarifaneden Gelmek

Telefon Etmek (Veya Açmak)

Tencerede Pişirip Kapağında Yemek

Tepeden Tırnağa Süzmek

Tepesi Aşağı Gitmek

Tepesinde Bitmek

Tepesine Dikilmek

Tepetakla Etmek (Veya Devirmek)

Tepetakla Gitmek (Veya Yuvarlanmak)

Terakki Etmek

Terakki Göstermek

Teraküm Etmek

Terbiye Almak (Veya Görmek)

Terbiyesini Vermek

Terbiyesizlik Etmek (Veya Yapmak)

Ters Yüzü Geri Dönmek

Terzi Kendi Söküğünü Dikemez

Tesadüf Etmek

Tesahup Etmek

Tescil Etmek

Teselli Etmek (Veya Vermek)

Teşhis Etmek (Veya Koymak)

Tezkiyesini Düzeltmek

Tezyin Etmek

Tezyit Etmek

Tıka Basa Yemek

Tıkırı Yolunda Olmak (Veya Gitmek)

Tıraşı Gelmek (Veya Uzamak)

Tongaya Basmak (Veya Düşmek)

Toprağına Ağır Gelmesin

Ucu Bucağı Olmamak (Veya Görünmemek)

Ucuza Gitmek

Uç Uca Gelmek

Uçan Kuştan Medet Ummak

Ulûfe Vermek (Veya Dağıtmak)

Umutsuzluğa Düşmek (Veya Kapılmak)

Utancından Yere Geçmek

Utancından Yerin Dibine Girmek

Uyku Vermek (Veya Getirmek)

Vaktini Almak (Veya Yemek)

Vehme Kapılmak (Veya Düşmek)

Vurduğu Yerden Ses Gelmek

Vurdumduymazlıktan Gelmek

Yağmur Olsa Kimsenin Tarlasına Düşmez (Veya Yağmaz)

Yağmur Yemek

Yahudi Ebegümeci

Yaka Paça Etmek (Veya Götürmek)

Yakın Benzeşme

Yakın Benzeşmezlik

Yakın Göçüşme

Yakından Bilmek (Veya Tanımak)

Yanından Bile Geçmemiş

Yaraya Tuz Biber Ekmek

Yaş Akıtmak (Veya Dökmek)

Yaşı Benzemesin

Yatağa (Veya Yataklara) Düşmek

Yatağa Serilmek

Yatağına Girmek

Yatak Yapmak (Veya Sermek)

Yataklık Yapmak (Veya Etmek)

Yedi Kat Yerin Dibine Geçmek

Yeise Bürünmek

Yele Vermek

Yelken Dikmek

Yem Dökmek (Veya Koymak)

Yer Bakır Gök Demir Kesilmek

Yeri Göğü Ben Yarattım Demek

Yerlere Kadar Eğilmek

Yıldırımla Vurulmuşa Dönmek

Yiyim Yeri Etmek (Veya Yapmak)

Yola (Veya Yollara) Düşmek

Yolunu Beklemek (Veya Gözlemek)

Yorgunu Yokuşa Sürmek

Yumurta Kapıya Dayanmak (Veya Gelmek)

Yüreği Cız Etmek (Veya Cızlamak)

Yüreği Ezilmek

Yüreği Ferahlamak (Veya Hafiflemek)

Yüreğine Od (Veya Ateş) Düşmek

Yüreğine Sinmek

Yüreğine Su Serpmek

Yüreğini Boşaltmak (Veya Dökmek)

Yüreğini Eritmek (Veya Sızlatmak)

Yüreğini Kemirmek

Yüreğini Serinletmek

Yüreğini Tüketmek

Yüreğinin Yağı (Veya Yağları) Erimek

Yüzünü Buruşturmak (Veya Ekşitmek)

Zincirleme Sıfat Tamlaması

abesle iştigal etmek (veya uğraşmak)

abliyi kaçırmak (veya bırakmak veya koyuvermek)

abullabutluk etmek

acil şifalar dilemek

açgözlülük etmek

açık yaraya tuz ekilmez

açıkçasını söylemek

açıkgözlülük etmek

açlıktan ölmeyecek kadar

açmaza getirmek (veya düşürmek)

adres göstermek

afi kesmek (veya satmak veya yapmak)

ağabeylik etmek (veya yapmak)

ağıt yakmak (veya düzmek veya tutturmak)

ağlatan gülmez

ağrısız baş mezarda olur

ahıra çevirmek

ahde vefa etmek

akşamdan sonra merhaba

alacak verecekle ödenmez

alarga gitmek

alışkı edinmek

ameliyat olmak

anlamazlıktan gelmek (veya anlamazlığa vurmak)

aportta beklemek

arapsaçına dönmek

arifeyi gösterip bayramı göstermemek

astar sürmek (veya vurmak veya çekmek)

aşçılık etmek

âşıktaşlık etmek

aşure yemeye giden kaşığını taşır

atılan ok geri dönmez

ayar vermek

ayrıcalık tanımak (veya göstermek)

ayrıntıya inmek

badi badi yürümek (veya gitmek veya koşmak)

basite indirgemek

baykuşun kısmeti ayağına gelir

beklemeye almak

bembeyaz kesilmek (veya olmak)

besiye çekmek

beslemeyi eslemeden alma

biçim vermek (veya biçime sokmak)

bigâne düşmek

bilgi tazelemek

bilmem hangi (veya kaç veya kim veya nasıl veya ne)

birbiri üstüne gelmek

borusu ötmek

boya vurmak (veya çekmek veya sürmek)

böbür böbür böbürlenmek

brifing vermek

bükemediğin eli öp başına koy

büluğa ermek

cafcafından geçilmemek

camı çerçeveyi indirmek

cart cart ötmek

cartayı çekmek

cavlağı çekmek

cefayı çekmeyen sefanın kadrini bilmez

cehennem olup gitmek

ceketini alıp çıkmak (veya gitmek)

cins kedi ölüsünü göstermez

cumburlopu çekmek

curcunaya çevirmek (veya döndürmek veya vermek)

cüret etmek

daktiloya çekmek

dalavere çevirmek (veya dalaveresini döndürmek)

dayanaklık etmek

demem o (ki)

deplasmana gitmek (veya çıkmak)

dırıltı çıkarmak (veya etmek)

dipnot düşmek

disipline girmek

diskur geçmek (veya çekmek)

diyalize girmek

dizlerinin bağı çözülmek

doğmadık çocuğa don biçilmez

doğru söz yemin istemez

doksan kapının ipini çekmek

doktor doktor gezmek (veya dolaşmak)

dolap çevirmek (veya döndürmek)

doludizgin gitmek

doyurucu gelmek

dökme su ile değirmen dönmez

dönüşü olmayan yola girmek

duman vermek

durgunluk çökmek

dün öleni dün gömerler

dünürcülüğe gitmek

düstur edinmek

düşünüp (veya düşünmek) taşınmak

düzen vermek (veya düzene koymak veya düzene sokmak)

ebediyete intikal etmek

ekşi yemedim ki karnım ağrısın

elense çekmek (veya etmek)

emekliye sevk etmek

emeline alet etmek

emdiği sütü burnundan getirmek

emsal vermek

engin dallardan murt yememek

eşekten düşmüşe (veya düşmüş karpuza) dönmek

eşeklik etmek

eşkıyalık etmek

etek takmak (veya giymek)

etkisini göstermek

etkisiz hâle getirmek

evirip çevirmek

evrat çekmek

ezilmeden yenilmek

faize yatırmak (veya vermek)

falakaya çekmek (veya yatırmak veya vurmak veya yıkmak)

faturasını (birine) çıkarmak (veya ödetmek)

fenalık geçirmek (veya gelmek veya çökmek)

fent çevirmek

feragat etmek (veya göstermek)

fiyaka satmak (veya sökmek)

format atmak (veya çekmek)

gaflet etmek

gâvurun ekmeğini yiyen gâvurun kılıcını çalar

gaz vermek

gelecek vadetmek

gelen gideni aratır (veya gelen gidene rahmet okutur)

gelinlik etmek

gerçek yüzünü göstermek

gereksinme duymak

gereksiz görmek

gergef işlemek

gidilmeyen yer senin değildir

gökyüzünde düğün var deseler kadınlar merdiven kurmaya kalkar

gönderme yapmak

görücülüğe gitmek

gösterime girmek

gövdeye atmak (veya indirmek)

gülüp oynamak (veya söylemek)

gün yüzü görmemiş (söz veya küfür)

gündemi değiştirmek

gürleyip gitmek

gürültüye vermek

güttüğüm domuzu bana öğretme

güvenmelik vermek

Hakk'ın rahmetine kavuşmak (veya Hakk'a kavuşmak veya Hakk'a yürümek)

halay çekmek (veya tepmek)

hayızdan nifastan kesilmek

hazırlık görmek (veya yapmak)

hediye etmek

heykelini dikmek

hırçınlık etmek

hırkayı başına çekmek

hu çekmek (veya demek)

husule gelmek

huyunu suyunu değiştirmek

huylu huyundan vazgeçmez

hürmette kusur etmemek

ırmak kenarına çeşme yapılmaz

ısıracak it (veya köpek) dişini (veya dişlerini) göstermez

ıssızlık çökmek

kabalık etmek

kabul görmek

kader olmayınca kadir bilinmez

kahrından ölmek

kahkahayı ağzında söndürmek

kalafata çekmek

kalaylı bakır küflenmez

kalburüstüne gelmek

kamanço etmek

kancıklık etmek

kanlı yaş (veya yaşlar) dökmek

kanuniyet kesbetmek

karaborsaya düşmek

karısının üstüne evlenmek

karıncayı bile ezmemek (veya incitmemek)

karizmayı çizdirmek

karpuz kesmekle hararet sönmez

kemale ermek (veya gelmek)

komploya kurban gitmek

konser vermek

kontör yüklemek

kozasına çekilmek

kömürcü çırağına dönmek

kul sıkışmayınca (veya daralmayınca veya bunalmayınca) Hızır yetişmez

lahavle çekmek (veya okumak)

likide etmek

lodosa çevirmek (veya dönmek)

macun çekmek

madik atmak (veya etmek veya oynamak)

mahkemeye vermek

mahkemelik olmak

mandepsiye bastırmak (veya düşürmek)

maskesini düşürmek (veya kaldırmak)

maytap geçmek

mecali (veya mecal) kalmamak

mecrasında gitmek

mehtaba çıkmak

mektepten çıkan eşek Marsıvan'dan çıkmaz

... meraklısı (olmak)

mezada çıkarmak (veya koymak)

mızrak çuvala girmez (veya sığmaz)

mosmor kesilmek (veya olmak)

nevaleyi (veya nevalesini) düzmek

ney üflemek (veya üfürmek)

nüzul inmek (veya gelmek)

okumayı sökmek

okuyup üflemek

olmuş armut gibi eline düşmek

ortakçılık etmek

otlakçılık etmek

paçavraya çevirmek

palamarı koparmak (veya çözmek)

pupa yelken ilerlemek (veya gitmek)

pürdikkat kesilmek

raks etmek

rastık çekmek

razı olmak (veya gelmek)

reaksiyon göstermek

rehavet çökmek (veya basmak)

rehin vermek

reva görmek

ricat etmek

riske girmek (veya risk almak)

sarpa sarmak (veya çekmek)

seferberlik ilan etmek

sehpaya çekmek

seksen kapının ipini çekmek

selamete çıkmak

serkeşlik etmek

serserilik yapmak (veya etmek)

ses vermek

sevinç yaşları (veya gözyaşları) dökmek

sıygaya çekmek

sigarayı tellendirmek (veya tüttürmek)

sorguya çekmek

söylev vermek

suistimal etmek

sululuk etmek (veya yapmak)

taksit ödemek (veya vermek)

talep eylemek

talkın vermek

tan ağarmak (veya atmak veya sökmek)

tansiyonu yükseltmek

tantana yapmak (veya etmek)

tapan çekmek

taşıma su ile değirmen dönmez

tay gelmek

tazallüm etmek

tazip etmek

tecrübe tahtasına dönmek

tedavi görmek (veya olmak)

tespihe dizer gibi dizmek

tetik üstünde beklemek

tozunu almak (veya atmak veya silkelemek veya silkmek)

töhmet altında kalmak

trampa etmek

transa geçmek (veya girmek)

tuğra çekmek

turu geçmek

tünelin sonunda ışık görünmek

tüyo vermek

ucuz pahalı dememek

uçurumun kenarından dönmek

umut vermek (veya vadetmek)

usuna getirmek

usturayı kayışa çekmek

utanç vermek

vantuz çekmek

varlıkta darlık çekmek

yalan yere yemin etmek

yandaşlık etmek

yanlıştan dönmek

yardım ve yataklık etmek

yazarlık etmek

yekûn çekmek

yel vermek

yetmişine merdiven dayamak

yokluk çekmek

yoksulluk çekmek

yuh çekmek

yurt edinmek (veya tutmak)

yuvayı yürütmek

yüreklilik göstermek

yüreksizlik göstermek

yüzüp yüzüp kuyruğuna gelmek

zaaf göstermek

zafiyet geçirmek

zırnık (bile) vermemek

zillete düşmek

ziyafet çekmek (veya vermek)

zorluk çıkarmak (veya göstermek)

zurnacının karşısında limon yemek gibi

züğürt olup düşünmektense uyuz olup kaşınmak yeğdir

zül saymak (veya addetmek)

çarşı pazar dolaşmak (veya gezmek)

şerit değiştirmek

alavere dalavere yapmak (veya çevirmek)

ihsan etmek (veya buyurmak)

çorbaya sinek düşmek

diz üstü çökmek

çorap söküğü gibi gitmek (veya gelmek)

iktisat etmek

imha etmek

iğne yutmuş ite (veya maymuna) dönmek

arı kovanı gibi işlemek

ömür sürmek

işaret vermek

şimşekleri üstüne çekmek

şapkasını giymek (veya taşımak)

idam etmek

ifrit kesilmek (veya olmak)

üzüm üzüme baka baka kararır

çizmeleri çekmek

nefes darlığı çekmek

ay ışığında ceviz silkilmez

itidalini muhafaza etmek

şut atmak (veya çekmek)

mezar taşı ile övünülmez

iskambil kâğıdı gibi devrilmek

ilham etmek (veya vermek)

çarkına etmek (veya okumak)

atbaşı (beraber) gitmek (veya gelmek)

ödev bilmek (veya saymak)

uzaktan kumanda etmek

iskandil etmek

çekiye gelmez

kaloma etmek (veya vermek)

üst üste gelmek

ifşa etmek

intikal etmek

mutlu etmek (veya kılmak)

kırmızı kart göstermek

iştah kapamak (veya kesmek)

iç içe girmek (veya geçmek)

istimlak etmek

çivi sokmak (veya sürmek)

iki yakasını bir araya getirememek

çiğ yemedim ki karnım ağrısın

ittihat etmek

ihtimam etmek (veya göstermek)

iade etmek

poz kesmek (veya yapmak)

Arafat'ta soyulmuş hacıya dönmek

kâbus basmak (veya çökmek)

şeyhin kerameti kendinden menkul

fesat çıkarmak (veya fesada vermek)

cevizi çift görmeden taş atmamak

kıtır kıtır kesmek

iltifat etmek

fülsüahmere muhtaç olmak

dağ yürümezse abdal yürür

ithal etmek

dut kurusu ile yâr sevilmez

âşık etmek

istifra etmek

ağzının kokusunu çekmek

mübah görmek (veya saymak)

hatır için çiğ tavuk yemek

istihlak etmek

ihbar etmek

sela vermek (veya okumak)

yüzüğü geriye çevirmek

yana yana istemek

ifa etmek

ibnelik etmek

pis pis gülmek (veya sırıtmak)

ah vah etmek (veya demek)

iskonto etmek (veya yapmak)

icazet vermek

ikaz etmek

sapır sapır dökülmek

ölüm sessizliği çökmek

ihmal edilmek

cızlamı çekmek (veya cızlam etmek)

ekmekten kaşık olur ama her yoğurdun hakkına değil

sürmeyi gözden çekmek

ibre birinden yana dönmek

vicdan azabı çekmek (veya duymak)

vadesi gelmek (veya dolmak)

aşağı yukarı yürümek

altın yere düşmekle pul olmaz

şaşı çakır demektense kör de de kurtul

iftihara geçmek

izahat vermek

ülfet etmek

illallah demek (veya etmek)

ikrar etmek

alyon kesilmek

cankulağı ile dinlemek

fertik çekmek (veya fertiği kırmak)

karmanyolaya getirmek

methini işitmek (veya duymak)

meyancılık etmek

nakzen iade etmek

nazarıdikkatini çekmek

print etmek

takarrüp etmek

tanzir etmek

tıkırında gitmek (veya olmak veya yürümek)

iddiaya girmek (veya tutuşmak)

çelme atmak (veya takmak veya vurmak)

inhiraf etmek

istibat etmek

izlenim (veya izlemini) bırakmak (veya vermek)

asliye hukuk mahkemesi

temel öğretim

iklimleme cihazı

fırsattan istifade etmek