TDK İğ Anlamı Nedir? İğ Ne Demek?



Değirmen taşının ortasında bulunan Ve yukarıdaki Üst taşa Geçen Demir Eksen
Araba okunun ekseni
İğ İplik
Pamuk
Yün vb.nden İplik eğirmekte kullanılan
ortası Şişkin
İki ucu Sivri Ve Çengelli olan
ağaçtan yapılmış Araç
Eğirmen
Kirmen


Atasözleri Sözlüğünde İğ


Acı (kötü) söz insanı (adamı) dininden (çıkarır), tatlı söz (dil) yılanı deliğinden (ininden) çıkarır
Ağalık vermekle, yiğitlik vurmakla
Ağanın gözü, yiğidin sözü
Akıl yiğide sermayedir
Akrabanın akrabaya akrep etmez ettiğini
Alçak yer yiğidi hor gösterir
Allah dokuzda verdiğini sekizde almaz
Allah'ın bildiği kuldan saklanmaz
Allah sevdiğine dert verir
Altı olur, yedi olur, hep Allah'ın dediği olur
Altın eşik, gümüş eşiğe muhtaç olur
Arkadaş dediğinin gölgesinde suç işlenir
Aslan kocayınca sıçan deliği gözetir
At arıklıkla, yiğit gariplikle
At ile avrat yiğidin ikbalindendir
At karnından, yiğit burnundan bellidir
At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır
At yedi günde, it yediği günde unutur
At yiğidin yoldaşıdır
Ata arpa, yiğide pilav
Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler
Atın ürkeği, yiğidin korkağı
Atla avrat yiğidin bahtına
Atta karın, yiğitte burun
Ayı sevdiği yavrusunu hırpalar
Bee, dediğin keçi olsaydı dağ taş sürü kesilirdi
Bıldırcının beyliği arpa biçilene kadar
Bir elinin verdiğini öbür elin görmesin
Bir (sağ) elinin verdiğini öbür (sol) elin görmesin
Borç yiğidin kamçısıdır
Bükemediğin eli öp
Bülbülün çektiği dil(i) belasıdır
Cami ne kadar büyük olsa imam gene bildiğini okur
Can ciğerden tatlı
Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler
Cömertliğe ölçü olmaz
Çiğnemeden yutulmaz
Çingene ciğer pişirir, çok yemeden karnın(ı) şişirir
Çocuğun yediği helal, giydiği haram
Dağdaki kekliğin bini bir paraya
Devletli ile deli bildiğini işler
Dilin kemiği yok
Eldeki yara, yarasıza duvar deliği gibidir
Eşeği sahibinin dediği yere bağla da varsın kurt yesin
Eşek at olmaz, ciğer et olmaz
Et kanlı gerek, yiğit canlı
Etin çiği et getirir, ekmeğin çiği dert getirir
Fare, çıktığı deliği bilir
Fare deliğine sığmamış, bir de kuyruğuna kabak bağlamış
Gençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir (anlaşılır)
Gittiğin yer kör ise, gözünü yumda bak
Gön yufka yerinden delinir (ip inceldiği yerden kopar)
Gönlün sevdiği, ya kürklü olur ya kepenekli
Gün doğmadan kemliği söylenmez
Güzellik, tabiatın kadına ilk verdiği ve ilk geri aldığı hediyedir
Hatır için çiğ tavuk (bile olsa) yenir
Her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan
Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır
Her yiğidin gönlünde bir arslan yatar
Her zaman gemicinin istediği rüzgar esmez
Herkes ektiğini biçer
Herkes (insan) bildiğini okur
Herkes sakız çiğner ama çingene kızı tadını çıkarır
Herkesin ettiği yoluna gelir
Herkesin geçtiği köprüden sen de geç
Hocanın (imamın) dediğini yap (söylediğini dinle), arkasından gitme (yaptığını yapma)
İğne atsan yere düşmez (deyim)
İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır
İnsan bilmediğini ayağının altına alsa başı göğe erer
İnsan sevdiğini yerden yere vururmuş
İnsanoğlu çiğ süt emmiş
İp inceldiği yerden kopar
İstediğini söyleyen, istemediğini işitir
İt yal (yemek, aş) yediği kapıyı bekler
İyiliğe iyilik her kişinin karı, kötülüğe iyilik er kişinin karı
İyiliğe iyilik olsaydı, koca öküze bıçak olmazdı
İyiliğe ''nereye gidiyorsun?'' demişler, ''kötülüğe'' demiş
Karaya sabun, deliğe öğüt neylesin
Kardeş kardeşin etini yer, kemiğini bir araya koyar
Karga, kekliği taklit edeyim demiş; kendi yürüyüşünü şaşırmış
Kartalın beğenmediğini kargalar kapışır
Kaynana pamuk ipliği olup raftan düşse, gelinin başını yarar
Kedi her zaman ciğer yemez
Kedi uzanamadığı (yetişemediği) ciğere pis (mındar) der
Kedinin boynuna ciğer asılmaz
Kimsenin ettiği yanına kalmaz
Kişinin kendine ettiğini başka hiç kimse edemez
Köpek bile yemek yediği kaba pislemez
Köpek ekmek veren (yediği kapıyı) tanır
Körün istediği bir göz, ikisi olursa ne söz
Körün istediği iki göz, biri ela biri boz
Koyunun melediğini kuzu melemez
Külhancının beyliği hamamcılık demişler
Lokma çiğnenmeden yutulmaz
Oğlanın şaşkını, babasının zenginliğini metheder
Önce iğneyi kendine batır, sonra çuvaldızı ele
Para dediğin el kiri
Para para kazanır, koçyiğit bağ beller
Paranın gittiğine bakma, işinin bittiğine bak
Sağ elin verdiğini sol elin görmesin
Sel gider kum kalır (kişi ettiğini bulur)
Sıçan (fare) çıktığı deliği bilir
Söz dediğin yaş deridir, nereye çekersen oraya gider
Şeriatın kestiği parmak acımaz
Tabak sevdiği deriyi yerden yere çarpar
Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır
Terziye ''Göç.'' demişler, ''İğnem başımda.'' demiş
Tilki erişemediği üzüme, ''Hevengim olsun.'' demiş
Tilki tilkiliğini bildirinceye kadar post elden gider
Tüy (yüz) güzelliği hamamdan eve, huy güzelliği Urum'dan Şam'a
Ver yiğidi yiğide, Mevla rızkın yetire
Vuran mı yiğit, vur diyen mi? -Vur diyen
Vurmak da yiğitlik, kaçmak da
Yalancı kim? İşittiğini söyleyen
Yalanın kemiği yok ki boğaza bata
Yeğniği yel alır, ağır yerinde kalır
Yel gelen deliği kapamalı
Yerdiğin oğlan (küçük) yer tutar
Yetişemediğin köyün alt tarafında yat
Yiğidi öldür, hakkını yeme
Yiğidin malı meydandadır
Yiğidin sözü, demirin kertiği
Yiğidin yiğide ekmeği ödünç, kötüye sadaka
Yiğit arkasından vurulmaz
Yiğit başından devlet ırak değildir
Yiğit bin yaşar, fırsat bir düşer
Yiğit ekmeğiyle yiğit beslenir
Yiğit lakabıyla anılır
Yiğit meydanda belli olur
Yiğit yarasına yiğit katlanır
Yiğit yiğide at bağışlar
Yılan kendi eğriliğine bakmaz da ''Devenin boynu eğri.'' der
Yılan ne kadar eğri gitse deliğine doğru girer
Yılanın sevmediği ot, deliğinin ağzında biter
Yılın eksiğini nisan getirir, nisanın eksiğini yıl getirmez
Züğürtlük zadeliği bozar

Deyimler Sözlüğünde İğ


ağız gevşekliği
bıçak kemiğe dayanmak
bileğinde altın bileziği olmak
bir elle verdiğini öteki elle almak
bir iğne bir iplik kalmak
canciğer kuzu sarması
ciğeri beş para etmez
dediği dedik, çaldığı düdük
dediğinden çıkmak
deliğe girmek
demediğini bırakmamak
ecel beşiği
edepsizliği gündeliğe takılmak
eşiğine yüz sürmek
geçti Bor’un pazarı sür eşeği Niğde’ye
gördüğüne aşık görmediğine bulaşık
güvendiği dağlara kar yağmak
güvendiği dal elinde kalmak
hak deliği
iğne atsan yere düşmez
iğne yutmuş
iğne yutmuş maymuna dönmek
iğneden ipliğe
iğneli fıçı
ipliği pazara çıkmak
istediği gibi at oynatmak
kırık iğne bile vermemek
koyunun kaval dinlediği gibi dinlemek
lokman hekimin ye dediği
meteliğe kurşun atmak
meteliğe kurşun sıkmak
ok gibi ciğerine işledi
paniğe kapılmak
polemiğe girmek
samanlıkta iğne aramak
tiği teber şahı levent
yediği naneyi kokutmak
yediği önünde yemediği ardında
yediği önünde, yemediği ardında
Ağız Birliği
Ağız Birliği Etmek
Ağız Değişikliği
Ağzına Geldiği Gibi
Akciğer Göbeği
Akciğer Kesecikleri
Akciğer Lopçuğu
Akciğer Peteği
Akil Baliğ
Akil Baliğ Olmak
Aksiliği Tutmak
Allah Dokuzda Verdiğini Sekizde Almaz
Allah Eksikliğini Göstermesin
Allah Sevdiğine Dert Verir
Anasından Emdiği Süt Burnundan (Fitil Fitil) Gelmek
Anasından Emdiği Sütü Burnundan Getirmek
Arka Müziği
Astığı Astık, Kestiği Kestik
Aşık Kemiği
At Yiğidin Yoldaşıdır
Atlas Kemiği
Bahçe Kekiği
Baldır Kemiği
Baliğ Olmak
Bardacık Eriği
Bardak Eriği
Bayram Tebriği
Benliği Yoğurmak
Beraberlik Müziği
Beşiğini Sallamak
Beşik Kertiği
Beyin Jimnastiği
Bildiğini Okumak
Bildiğini Yapmak
Bildiğini Yedi Mahalle Bilmez
Bindiği Dalı Kesmek
Bir Dediği Bir Dediğini Tutmamak
Bit Yeniği
Borç Yiğidin Kamçısıdır
Boru Bileziği
Budak Deliği
Burun Deliği
Canım Ciğerim
Ciğer Acısı
Ciğer Kebapçısı
Ciğer Otları
Ciğer Otu
Ciğer Sarma
Ciğer Sotesi
Ciğer Yarası
Ciğeri Parçalanmak
Ciğeri Yanmak
Ciğerini Okumak
Ciğerini Sökmek
Ciğerini Yakmak
Ciğerleri Bayram Etmek
Dağ Birliği
Dağ Eriği
Dalga Genliği
Dalga Yüksekliği
Dediği Dedik
Dediğim Dedikçi
Dediğine Gelmek
Deliğe Tıkmak
Deliliğe Vurmak
Deliliği Tutmak
Dil Birliği
Dilin Kemiği Yok
Din Birliği
Diriğ Etmek
Dirsek Kemiği
Diz Kapağı Kemiği
Duyum Eşiği
Ek Bileziği
Ekmediği Yerden Biter
El Birliği
El Birliği Etmek
Elden Geldiği Kadar
Elektriği Kesmek
Elektriği Yakmak
Emdiği (Helâl) Süt Haram Olmak
Erdiğine Erer, Ermediğine Taş Atar
Eşiğini Aşındırmak
Et Kanlı Gerek, Yiğit Canlı
Eti Kemiği
Eti Senin, Kemiği Benim
Etmediğini Bırakmamak (Veya Komamak)
Ettiği Yanına (Kâr) Kalmak
Ettiğini Yanına Bırakmamak
Ettiğiyle Kalmak
Evlilik Birliği
Fare Deliğe Sığmamış, Bir De Kuyruğuna (Veya Kıçına) Kabak Bağlamış
Fare Deliği
Fare Deliği Bin Altın
Fariğ Olmak
Film Müziği
Folk Müziği
Geçtiği Yoldan Geçmek
Girit Kekiği
Giydiği Yakışırken Eller Bakışırken
Gönül Birliği
Görüş Birliği
Gövem Eriği
Göz Alabildiğine
Göz Etçiği
Gözetleme Deliği
Gözünü Sevdiğim
Gün Doğmadan Kimliği Söylenmez
Güncelliğini Yitirmek
Gündeliğe Gitmek
Güvendiği Dağlara Kar Yağmak (Veya Güvendiği Dal Elinde Kalmak)
Hava Birliği
Hava Deliği
Helâlliğe Almak
Her Yiğidin Bir Yoğurt Yiyişi Vardır
Her Yiğidin Gönlünde Bir Aslan Yatar
Herkesin Geçtiği Köprüden Sen De Geç
Irk Birliği
Kader Birliği
Kader Birliği Etmek
Kalbur Kemiği
Kamu Güvenliği
Karaca Kemiği
Kedi Yetişemediği (Veya Uzanamadığı) Ciğere Pis (Veya Murdar) Dermiş
Kedinin Boynuna Ciğer Asılmaz
Kirpiği Kirpiğine Değmemek
Koç Yiğit
Kol Kemiği
Kolunda Altın Bileziği Olmak
Konuşma Yetersizliği
Kurt Yeniği
Kuyruk Sokumu Kemiği
Kuyu Bileziği
Mal Birliği
Malta Eriği
Mekân Akustiği
Mekanize Birliği
Mercan Terliği
Mercimek Kemiği
Muzipliğine Uğramak
Otomatiğe Almak (Veya Bağlamak)
Otomatiğe Geçmek
Oy Birliği
Oynak Kemiği
Paniğe Vermek
Pazı Kemiği
Pişkinliğe Vurmak
Polemiğe Girmek (Veya Girişmek)
Radyo Etkinliği
Ruh Hekimliği
Saban Kemiği
Sağ Elinin Verdiğini Sol Elin Görmesin
Sağrı Kemiği
Sessizliğe Gömülmek
Sıçan Deliğe Sığmamış, Bir De Kuyruğuna Kabak Bağlamış
Sıçan Deliği Bin Akçe
Sıçan Deliğine Paha Biçilmez Olmak
Siğil Otu
Sinema Tekniği
Sinyal Müziği
Söylemediğini Bırakmamak
Söz Birliği
Söz Birliği Etmek
Taşı Gediğine Koymak
Tembelliği Tutmak
Tetiğini Bozmamak
Tırnak Kemiği
Tilki Tilkiliğini Anlatıncaya Kadar Post Elden Gider
Top Tekniği
Toprak Köleliği
Topuk Kemiği
Türbe Eriği
Uç Beyliği
Uyku Sersemliği
Varlık Birliği
Vatan Hainliği
Yayla Kekiği
Yediği Naneye Bak!
Yıldız Fiziği
Yiğitlik Etmek
Yiğitlik Sende Kalsın
Yiğitlik Taslamak
Yüklem Birliği
Zihin Jimnastiği
alçak yer yiğidi hor gösterir
askerlik (veya askerliğini) yapmak
bıldırcının beyliği arpa biçimine kadardır
bükemediğin eli öp başına koy
bülbülün çektiği dili belası
cemaat ne kadar çok olsa imam gene bildiğini okur
dilediği gibi
emdiği sütü burnundan getirmek
eşik (veya eşiğini) atlamak
kaynana pamuk ipliği olup raftan düşse gelinin başını yarar
kestiği tırnak olamamak
külhancının beyliği hamamcılık demişler
polemiğe kaçmak
tabak sevdiği deriyi taştan taşa (veya yerden yere) çalar
tebliğ olunmak
zurnanın zırt dediği yer
iğne yutmuş ite (veya maymuna) dönmek
insanoğlu çiğ süt emmiş
iğdiş etmek
istiğfar etmek
şeriatın kestiği parmak acımaz
çiğ yemedim ki karnım ağrısın
güç birliği yapmak
tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır
hatır için çiğ tavuk yemek
ölüm sessizliği çökmek
ümitsizliğe düşmek
fertik çekmek (veya fertiği kırmak)
iğfal etmek
pamuk ipliği
iskoçya ipliği
nakış ipliği
tarak kemiği
istediği gibi