TDK İş Nedir Anlamı, İş Ne Demek? İş Eşanlamlısı

TDK İş Anlamı Nedir? İş Ne Demek?

Bir kuvvetin Uygulanma noktasını Hareket ettirirken harcadığı Güç

Gizli Neden Veya Maksat

Sorun

Bir kimseye Özgü olan Görüş

Makrome Gibi Elde yapılan Şey

Yapılan Şey

Davranış

Bazı deyimlerde `yarar

çıkar` anlamında kullanılan Bir Söz

Herhangi Bir maksatla kurulan Düzen

Ticari Anlaşma

Alışveriş

Geçim Sağlamak İçin Herhangi Bir alanda yapılan Çalışma

Meslek

Herhangi Bir yere Düzen Verici

Günlük yaşayışı sağlayıcı Her Türlü Çalışma

Kamu yararına yapılan işler

Sanayi

Ticaret

Tarım

Maliye vb. alanlara İlişkin Ekonomik etkinliklerin bütünü

Birinden istenen Hizmet Veya birine verilen Görev

Bir Değer yaratan Emek

Bir Sonuç Elde Etmek

Herhangi Bir Şey ortaya Koymak İçin Güç harcayarak yapılan Etkinlik

Çalışma

TDK Sözlüğünde İş İle İlgili Atasözü ve Deyimler

işten güçten Vakit bulamamak

işten El Çektirmek

işten (bile) Değil

İş şirazesinden Çıkmak

İş Sarpa Sarmak

İş olsun Diye

İş olacağına varır

İş ola

İş mi?

işler Becermek

işler arapsaçına Dönmek

işler Açılmak

İş Ki

İş Karıştırmak

işi yolunda (veya tıkırında) Gitmek (veya olmak)

işi yoluna Koymak

işi yokuşa Sürmek (veya koşmak)

işi Üç nalla Bir Ata kaldı

işi Uzatmak

işi Temizlemek

işi tatlıya Bağlamak

İş işten Geçmek

İş İşlemek

işi şakaya Dökmek

işi Savsaklamak

işi Sağlama Almak

işi resmiyete Dökmek

işi Rast Gitmek

işi Pişirmek

işi Olmak

işin Yoksa Şahit Ol

paran çoksa Kefil Ol

işin üstesinden Gelmek

işin ucu birine Dokunmak

işin tuhafı

İş insanın aynasıdır

işin rengi Değişmek

işin ortasını Bulmak

işin Mi Yok

işin kurdu Olmak

işin kurdu

işin kötüsü

işin Kolayına Kaçmak

işini yoluna Koymak

işini Uydurmak

işinin Adamı

işini Kış Tut da Yaz çıkarsa bahtına

işini Görmek

işin içinden Çıkmak (veya sıyrılmak)

işin içinden çıkamamak

işin İçinde İş Var

işini Bitirmek

işini Bilmek

işin garibi

işin fenası

işine Koyulmak

işine Hor Bakan boynuna Torba takar

işine Göre

işine Gelmek

işine Bak!

işi ne?

işin Doğrusu

işinden Olmak

işin başı

işin alayında Olmak

İş inada Binmek

işi Kotarmak

işi İş Olmak

işi İş

kaşığı Gümüş

işi İleri Götürmek

işi Düşmek

işi Çıkmak

işi ciddiye Almak

işi Bozulmak

işi Bozmak

işi Bitmek

işi başından Aşmak (veya Aşkın olmak)

işi Azıtmak

işi Anlamak

işi Allah'a Kalmak

işi Aksi Gitmek

işi ahbaplığa Dökmek

işi (bir şeye) Vurmak

işi ...-e Vurmak

işi ...-e Dökmek

İş Göstermek

İş Görmek

işe Yaramak

İş Etmek

işe Koşmak

işe Karışmak

işe Girmek

İş Edinmek

işe Bak!

işe Almak

İş dayıya düştü

İş çığırından Çıkmak

İş çatallanmak

İş bilenin

Kılıç kuşananın

İş Bırakmak

İş başa Düşmek

İş ayağa Düşmek

İş anlatılıncaya Kadar Baş Elden Gider

İş amana binince Kavga uzamaz

İş Almak

İş Açmak

İş (birine) Kalmak

İş (birinden) Bitmek

İş (birinde) Bitmek

Atasözleri Sözlüğünde İş

Abdal (derviş) tekkede, hacı Mekke'de bulunur

Abdala "kar yağıyor" demişler, "titremeye hazırım" demiş

Acele bir ağaçtır, meyvesi pişmanlık

Acele işe şeytan karışır

Acele işin sonucu nedamet (pişmanlıktır)

Acemi nalbant mesleği gavur eşeğinde öğrenirmiş

Acından kimse ölmemiş

Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?

Adam iş başında belli olur

Adamın iyisi alışverişte belli olur

Adamın iyisi iş başında belli olur

Ağaca balta vurmuşlar ''sapı bedenimden'' demiş

Ağrılarda göz ağrısı, her kişinin öz ağrısı

Ahali isterse padişahı tahttan indirir

Akıl kişiye (adama) sermayedir

Akılları pazara çıkartmışlar, herkes (yine) kendi aklını beğenmiş (almış)

Akıllı olsa her sakallı kişi, sakallılara danışırlardı her işi

Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama

Akraba (dost) ile ye, iç, alışveriş etme

Al kibar kızını, işlerin bulana bulana, al çitak kızını gezsin eylene eylene

Alet işler, el övünür

Alın yazısı değişmez

Allah isterse bir kulun işini, mermere geçirir dişini; istemezse işini, muhallebi yerken kırar dişini

Arı satmış namusu tellala vermiş

Arkadaş dediğinin gölgesinde suç işlenir

Armut piş, ağzıma düş

Arsızın yüzüne tükürmüşler, "yağmur yağıyor" demiş

Aş kaşık ile, iş keşik ile

Aş sabahın iş sabahın

Aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur

Aşını, eşini, işini bil

At binenin (iş bilenin), kılıç kuşananın

At sahibine (binicisine) göre kişner

Atlar tepişir olan eşeklere olur

Atlar tepişirken arada eşekler ezilir

Ava gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz

Ayağa değmedik taş olmaz, başa gelmedik iş olmaz

Ayinesi iştir kişinin

Ayırıcı gelmiş, seçici gelmiş. Orta yere sıçıcı gelmiş

Az el aş kotarır, çok el iş kotarır

Aza demişler: "-Nereye?" "-Çoğun yanına!" demiş ("-Azca nereye?" "-Çokçanın yanına!")

Balık ''Çok konuşurum ama ağzım su dolu.''demiş

Baba koruk (ekşi, erik) yer, oğlunun dişi kamaşır

Babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır

Beleş atın dişine (yaşına, yularına, dizginine) bakılmaz

Bin atın varsa inişte in, bir atın varsa yokuşta bin

Bin işçi, bir başçı

Bir görüş bir kör biliş

Bir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli, ya yola gitmeli

Bir kızı bin kişi ister bir kişi alır

Borcun yoksa kefil ol, işin yoksa şahit ol

Böyle gelmiş böyle gider

Bugünün işini yarına bırakma

Bülbülü altın kafese koymuşlar, "ah vatanım" demiş

Çaydan geçerken at değiştirilmez

Çekişmeden pekişilmez

Çingene ciğer pişirir, çok yemeden karnın(ı) şişirir

Çingeneye beylik vermişler, önce babasını asmış

Çocuğa iş buyuran, ardına kendi düşer (çocuğa iş, ardına sen düş / çocuğa iş sal, ardınca sen var)

Çömlek demiş, ''Dibim altın.''; kaşık demiş, ''Girdim, çıktım.''

Dağ başına kış gelir, insan başına iş gelir

Dağ yürümezse derviş yürür

Deli kız düğün etmiş, kendi baş sedire geçmiş

Deli kıza cilve yap demişler, oda gitmiş osurmuş

Denenmişi denemek ahmaklıktır

Densiz, deveye binmiş de ''Ben Allah'ı gördüm.'' demiş

Dert gezmiş, derman beraber gezmiş

Dervişin fikri neyse, zikride o olur

Deve kırk yılda intikam almış; ''Amma da çabuk oldu,'' demiş

Deveye ''Boynun neden eğri?'' diye sormuşlar; ''Nerem doğru ki!'' demiş

Deveye cilve yap demişler, götüyle dağları devirmiş (yedi çadır devirmiş)

Deveye ''İnişi mi seversin, yokuşu mu?'' demişler, ''Düz yere mi (Düze kıran mı) girdi?'' demiş

Devletli ile deli bildiğini işler

Dilden gelen elden gelse, her fukara padişah olur

Dilenciye hıyar vermişler, eğri diye beğenmemiş

Dişi köpek kuyruğunu sallamayınca, erkek köpek ardına düşmez

Doğuran avrat Azrail'i yenmiş

Dost dostun eğerlenmiş atıdır

Dost ile ye, iç; alışveriş etme

Dostluk başka, alışveriş başka

Dostluk kantarla, hesap alışverişle

Düğün olur iki kişiye, kaygısı düşer deli komşuya

Dünya bir, işin bin

Dünyayı umutla yemişler

Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı kişi

Eceli gelen köpek cami duvarına işer

El(in) yumruğu(nu) yemeyen kendi yumruğunu balyoz sanırmış (zannedermiş)

Erkek arslan dişisinden kuvvet alır

Erkek aslan aslan da, dişi aslan aslan değil mi?

Erken kalktım işime, şeker kattım aşıma

Eşeğe cilve yap demişler, çifte atmış

Eşeğe ''marifetini göster'' demişler, yıkılıp ağnamış

Eşeği düğüne çağırmışlar, ''ya odun eksik, ya su'' demiş

Evden bir ölü çıkacak demişler, herkes hizmetçinin yüzüne bakmış

Gavurun tembeli keşiş, Müslüman'ın tembeli derviş olur

Gece işi kör işi

Geçmişe mazi, yenmişe kuzu derler

Gelin altın taht getirmiş, tutmuş kendisi oturmuş

Geline ''Oyna.'' demişler, ''Yerim dar.'' demiş

Gelini ata bindirmişler, ''Ya nasip!'' demiş

Geniş gününde dar gezen, dar gününde geniş gezer

Görgülü kuşlar gördüğünün işler, görmedik kuşlar ne görsün ki ne işler?

Görmemiş görmüş, gülmeden (güle güle) ölmüş

Görmemişin çocuğu olmuş, tutmuş şeyini (pipisini, çükünü) koparmış

Göze göz, dişe diş

Hacı hacıyı Mekke'de, derviş dervişi tekkede bulur

Harman dövmek keçinin işi değil

Harman sonu dervişlerindir

Harman yakarım diyen, orağa yetişmemiş

Her akla geleni işleme her ağacı taşlama

Her düşüş bir öğreniş

Her inişin bir yokuşu vardır

Her işin başı sağlık

Her işte bir hayır vardır

Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır

Hile ile iş gören mihnet ile can verir

Irmaktan geçerken at değiştirilmez

Isıracak it dişini göstermez

Isıtma ''ben tuttuğumu kırk yıl sonra tanırım'' demiş

İki dinle (bin işit) bir söyle

İki kişi başında fes yok derse başını yokla

İki kişi dinden olursa bir kişi candan olur

İki kişi konuşurken üçüncüye bok yemek düşer

İnsan yedisinde ne ise, yetmişinde de odur

İnsanoğlu çiğ süt emmiş

İş amana binince kavga uzamaz

İş insanın aynasıdır

İş olacağına varır

İşine hor bakan (sanatını hor gören) boynuna torba takar

İşini bilmeyen kasap, ne bıçak kor ne masat

İşini kış tut, yaz çıkarsa bahtına

İşkilli büzük (tavuk) dingilder

İslamın şartı beş, altıncısı insaf demişler

İşleyen demir ışıldar (pas tutmaz)

İştah, dişin dibindedir

İstediğini söyleyen, istemediğini işitir

İşten artmaz, dişten artar

İyiliğe iyilik her kişinin karı, kötülüğe iyilik er kişinin karı

İyiliğe ''nereye gidiyorsun?'' demişler, ''kötülüğe'' demiş

Karga, kekliği taklit edeyim demiş; kendi yürüyüşünü şaşırmış

Karga yavrusuna bakmış, "benim ak pak evladım" demiş (kuzguna yavrusu anka görünür)

Kartala bir ok değmiş, oda kendi yeleğinden

Katıra "baban kim?" demişler, "dayım attır" demiş

Kazan kazana kara demiş

Kedi kıçını görmüş, ''Yaram var!'' demiş

Kedi uzanamadığı (yetişemediği) ciğere pis (mındar) der

Kediye ''Bokun şifa'' demişler, tutmuş üstünü örtmüş

Kem dileme komşuna, kem iş gelir başına

Keseye danış, pazarlığa sonra giriş

Kıbleden geldi kışımız, Allah'a kaldı işimiz

Kişi arkadaşından (refikinden) azar

Kişi arkadaşından bellidir

Kişi ne yaparsa kendine yapar

Kişinin kendine ettiğini başka hiç kimse edemez

Kişiyi nasıl bilirsin, kendin gibi

Komşuda pişer, bizede düşer

Kör bıçak ele, iş bilmeyen avrat dile yavuz

Köre ''Şimdi gece.'' demişler, ''Ne zaman gündüzdü?'' demiş

Körler memleketinde şaşılar padişah olur

Kötülük her kişinin kârı, iyilik er kişinin kârı

Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez

Külhancının beyliği hamamcılık demişler

Kuma (ortak) gemisi yürümüş, elti gemisi yürümemiş

Kurda, "neden boynun (ensen) kalın?" demişler; "işimi kendim görürüm de ondan" demiş

Kurt tüğünü (köyünü) değiştirir, huyunu değiştirmez

Lafla pilav pişerse deniz kadar yağı benden

Maymun yoğurdu yemiş, artığını ayının yüzüne sürmüş

Meyhaneciden şahit istemişler bozacıyı göstermiş

Minareyi yaptırmayan yerden bitmiş sanır

Miras helal, hele al demişler

Mirasa "nereye gidiyorsun?" demişler "esip yağmaya, sürüp savurmaya" demiş

Mısıra ''Yağmur geliyor.'' demişler, ''Çapan birlik mi?'' demiş

Nasihat istersen tembele iş buyur

Oğlan yemiş oyuna, çoban yemiş koyuna gitmiş

Olacak oğlan gelişinden belli olur

Olsa ile bulsayı ekmişler, hiç bitmiş

Olsayı bulsaya vermişler hiç doğmuş

Otuz iki dişten çıkan, otuz iki mahalleye yayılır

Oynamasını bilmeyen gelin (kız) "yerim dar" demiş; yerini genişletmişler (bollaştırmışlar); "yerim dar" demiş

Öksüzün karnına vurmuşlar ''Vay arkam!'' demiş

Padişah yasağı üç gün sürer

Padişahın bile arkasından kılıç sallarlar

Paranın gittiğine bakma, işinin bittiğine bak

Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir

Pişmiş aşa su katan, işi bozan kişiyi tanımlar

Ramazan bereketli aydır ama duvardan giden kılıca sor (demişler)

Sabreden derviş, muradına ermiş

Sabreyle işine hayır gelsin başına

Sağır işitmez (duymaz), uydurur (yakıştırır)

Sarımsağı gelin etmişler, kırk gün kokusu çıkmamış

Sarımsak da acı amma evde lazım bir dişi

Sel gider kum kalır (kişi ettiğini bulur)

Sen işlersen mal işler, insan öyle genişler

Sen işten korkma, iş senden korksun

Soğuk, ''kırk kat keçe, ben ondan geçe; bir kat deri, ben ondan geri'' demiş

Son pişmanlık fayda vermez (etmez)

Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir

Söz var iş bitirir, söz var baş yitirir

Sözünü bil, pişir; ağzında der, devşir

Suçu gelin etmişler, kimse güvey olmamış (girmemiş)

Sür git dememişler, gör geç demişler

Şer işi uzat hayra dönsün, hayır işi uzatma şerre dönmesin

Şeytan kişiyi kandırır ama suyunu ısıtmaz

Şık şık (çık çık) eden nalçadır, iş bitiren akçadır

Tabancanın dolusu bir kişiyi korkutur, boşu kırk kişiyi

Tembele iş buyur, sana akıl öğretsin

Tembele ''Kapını ört.'' demişler, ''Yel eser örter.'' demiş

Temiz iş altı ayda çıkar

Terziye ''Dinlen.'' demişler, ayağa kalkmış

Terziye ''Göç.'' demişler, ''İğnem başımda.'' demiş

Tilki 'Benim için demem; ama üzümsüz bağın kökü kurusun.' demiş

Tilki erişemediği üzüme, ''Hevengim olsun.'' demiş

Tilkiye ''Tavuk kebabı yer misin?'' demişler, ''Adamın güleceğini getiriyorsunuz.'' demiş

Tok iken yemek yiyen, mezarını dişiyle kazar

Toprağı işleyen, ekmeği dişler

Üçlenmemiş eken, olmamış biçer

Varışına gelişim, tarhana aşına bulgur aşım

Verip pişman olmaktansa (olacağına), vermeyip düşman olmak yeğdir (ol)

Vermemiş mabut, neylesin Mahmut

Yağmur yağsa kış değil mi? Kişi halini bilse hoş değil mi?

Yalancı kim? İşittiğini söyleyen

Yaş yetmiş, iş bitmiş

Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer

Yengece 'Niçin yan yan gidersin?' demişler; 'Serde kabadayılık var.' demiş

Yerinden oynayan yetmiş kazaya uğrar, en küçüğü ölüm

Yetişemediğin köyün alt tarafında yat

Yuvayı dişi kuş yapar

Yuvayı yapan dişi kuştur

Deyimler Sözlüğünde İş

abazan köyün dişi eşeği

ahı gitmiş vahı kalmış

çekişe çekişe pazarlık etmek

çoban kulübesinde padişah düşü görmek

çoban kulübesinde padişah rüyası görmek

deli olmak işten değil

dişinin kovuğuna yetmemek

dişlek kodaman

dişleri dökülmek

dut yemiş bülbüle dönmek

düğün değil bayram değil eniştem beni niye öptü

elemtere fiş kem gözlere şiş

elinin hamuruyla erkek işine karışmak

fahiş faize batakçı müşteri

feleğin çemberinden geçmiş

geçmişi kandilli

geçmişi olmak

geçmişini kurcalamak

geçmişlerini karıştırmak

geniş bir nefes almak

gidişini beğenmemek

göbeği beraber kesilmiş

göbeği birlikte kesilmiş

göbeği sokakta kesilmiş

gömlek değiştirir gibi değiştirmek

her işin hakkından gelmek

işe dört elle sarılmak

işi başından aşkın olmak

işi boru olmak

işi düşmek

işi sağlam kazığa bağlamak

işi sıkışık olmak

işi üç nalla bir ata kalmak

işi yokuşa sürmek

işin içinde iş var

işin ucu birine dokunmak

köpeğe hoşt, kediye pişt dememek

ok gibi ciğerine işledi

pişmiş aşa su katmak

pişmiş kelle gibi sıratmak

ununu elemiş, eleğini asmış

verilmiş sadakası olmak

ya sopa yememiş ya da saymasını bilmiyor

yaralı parmağa işememek

Allah Yürü Ya Kulum Demiş

Alt Diş

Anasından Doğduğuna Pişman Etmek

Anlam Değişmesi

Anlam Genişlemesi

Arayıcı Fişeği

Ardından Sapan Taşı Yetişmez

Armut Piş Ağzıma Düş!

Asayiş Berkemal

Aşna Fişne

At Binicisine Göre Kişner

Atlar Tepişir, Arada Eşekler Ezilir

Ayak Değiştirmek

Az Gelişmiş

Baba Koruk (Veya Erik) Yer, Oğlunun Dişi Kamaşır

Bindirilmiş Kuvvetler

Bir Gömlek Fazla Eskitmiş Olmak

Bitiriş Yemi

Bitişik Taç Yapraklılar

Bitişken Dil

Biz Kırk Kişiyiz, Birbirimizi Biliriz

Böyle Gelmiş Böyle Gider

Bu Gidişle

Bülbülü Altın Kafese Koymuşlar, "ah Vatanım" Demiş

Canını Dişine Almak (Veya Takmak)

Dilenciye Hıyar Vermişler De Eğri Diye Beğenmemiş

Dişinden Tırnağından Artırmak

Dişine Göre

Dişine Vurmak

Dişini Tırnağına Takmak

Dişinin Kovuğuna Bile Gitmemek

Dişiyle Tırnağıyla

Dişli Tırnaklı

Doğduğuna Bin Pişman

Doğduğuna Pişman Etmek

Doğduğuna Pişman Olmak

Eline Erkek Eli Değmemiş Olmak

Ellenmiş Dillenmiş

Endişe Etmek

Endişeye Düşmek

Ensesinde Boza Pişirmek

Geçmiş Zaman Görünümü

Geçmiş Zaman Sıfat-Fiili

Geçmişe Mazi, Yenmişe Kuzu Derler

Geçmişi Kınalı

Gelini Ata Bindirmişler "ya Nasip" Demiş

Geniş Zaman Sıfat-Fiili

Göbeği Biriyle Bağlı (Veya Beraber Kesilmiş)

Harman Sonu Dervişlerin

Hatun Kişi

Hava Değiştirmek

Havsalası Geniş

Her Yiğidin Bir Yoğurt Yiyişi Vardır

Kabuk Değiştirme

Kafayı Değiştirmek

Kalıbı Değiştirmek (Veya Dinlendirmek)

Kapalı Yetişmek

Kapsamını Genişletmek

Kavgaya Girişmek (Veya Tutuşmak)

Kaynak Kişi

Kazma Diş

Keçi Yemişi

Kedi Yetişemediği (Veya Uzanamadığı) Ciğere Pis (Veya Murdar) Dermiş

Kişiyi Vezir Eden De Karısı, Rezil Eden De

Komşuda Pişer, Bize De Düşer

Külâhları Değiştirmek (Veya Değişmek)

Minareyi Yaptırmayan Yerden Bitmiş Sanır

Miras Helal, Hele Al Demişler

Ortak (Veya Kuma) Gemisi Yürümüş, Elti Gemisi Yürümemiş

Pişmanlık Duymak (Veya Getirmek)

Pişmiş Aşa (Soğuk) Su Katmak

Pişmiş Kelle Gibi Sırıtmak

Pişmiş Tavuğun Başına Gelmemek

Polemiğe Girmek (Veya Girişmek)

Sabreden Derviş Muradına Ermiş

Son Pişmanlık Fayda Vermez (Veya Etmez)

Sorma Kişinin Aslını, Sohbetinden Bellidir

Suratı Kasap Süngeriyle Silinmiş

Suyu Kesilmiş Değirmene Dönmek

Tencerede Pişirip Kapağında Yemek

Yanından Bile Geçmemiş

Yer Değiştirmek

Yetimi Okşamışlar, Vay Sırtım Demiş

Yetiş! (Veya Yetişin!)

Yıldızı Dişi

Yirmi Yaş Dişi

Yolunu Değiştirmek

Yuvayı Yapan Dişi Kuştur

Yüreği Geniş

Yüzü Kasap Süngeriyle Silinmiş

Zikzak Dikişi

abesle iştigal etmek (veya uğraşmak)

babalık fırın has işler

bahşiş atın dişine (veya yaşına) bakılmaz

başka işi yok mu?

ben yokum (veya ben bu işte yokum)

biliş çıkmak

cinayet işlemek

dervişin fikri ne ise zikri de odur

dişten tırnaktan artırmak

gergef işlemek

gün yüzü görmemiş (söz veya küfür)

gündemi değiştirmek

huyunu suyunu değiştirmek

ısıracak it (veya köpek) dişini (veya dişlerini) göstermez

kasnak işlemek

keşiş hayatı sürmek

kul sıkışmayınca (veya daralmayınca veya bunalmayınca) Hızır yetişmez

kusur işlemek

külhancının beyliği hamamcılık demişler

maviş maviş bakmak

nakış işlemek

otuz iki dişe keman çaldırmak

pişti olmak

tahriş olmak

yetmişine merdiven dayamak

çantadan yetişmek

şerit değiştirmek

alışverişi kesmek

arı kovanı gibi işlemek

temiz iş altı ayda çıkar

iştah kapamak (veya kesmek)

insanoğlu çiğ süt emmiş

fetvayişerife çıkarmak

methini işitmek (veya duymak)

iletişim kurmak

inkişaf etmek

işleyen demir pas tutmaz (veya ışıldar)

işin içinden çıkamamak

kesme işareti

geçiş üstünlüğü

içine işlemek

TDK İs Nedir Anlamı, İs Ne Demek? İs Eşanlamlısı

TDK İs Anlamı Nedir? İs Ne Demek?

Sürme (II)

Yakıtın Tam yanmamasından oluşan

dumanla yükselen kömürleşmiş tanecikler

Dumanın değdiği yerde bıraktığı Kara Leke

TDK Sözlüğünde İs İle İlgili Atasözü ve Deyimler

isin yanına Varan İs

misin yanına Varan Mis kokar

ise Tutmak

Atasözleri Sözlüğünde İs

Abdal abdalın ne onduğunu ister, ne de bulduğunu

Abdalın yağı çok olursa gah (hem) borusuna çalar (sürer), gah (hem) gerisine

Aç karın katık istemez, uyku yastık istemez

Adamın iyisi alışverişte belli olur

Adamın iyisi iş başında belli olur

Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar

Ahali isterse padişahı tahttan indirir

Ahlatın iyisini ayılar yer

Ahmak (şaşkın) misafir ev sahibini ağırlar

Akan su yosun (pislik) tutmaz

Akçanın iyisi kesede duran, bahçanın (bahçenin) iyisi eve yakın olan

Akçesi ucuz olanın kendisi kıymetli olur

Akılsız kasabın gerisine kaçar masadı

Akşam ise yat, sabah ise git

Al malın iyisini, çekme (sonra) kaygısını

Alışmış kursak, bulamacı ister

Allah çam isteyene çam, mum isteyene mum verir

Allah fukarayı sevindirmek isterse önce eşeğini yitirtir, sonra buldurur

Allah isterse bir kulun işini, mermere geçirir dişini; istemezse işini, muhallebi yerken kırar dişini

Armutun (armudun) iyisini ayılar yer

At beslenirken, kız istenirken

At binicisini tanır (bilir)

At sahibine (binicisine) göre kişner

Atın iyisi arkadan gelmez

Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler

Baba vergisi görümlük, koca vergisi doyumluk

Balı parmağı uzun olan yemez, kısmetlisi yer

Baskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır, yel (el) almazsa sel (yel) alır (baskısız yongayı yel alır; sahipsiz tarlayı sel alır)

Beş parmağın hangisini kessen acımaz?

Bir kızı bin kişi ister bir kişi alır

Bok nisbetle tezek amber gibidir

Boka nispetle tezek amberdir

Borcun iyisi vermek, derdin iyisi ölmek

Bugün bana ise yarın sana

Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır

Cennet annelerin ayakları altındadır (Anne Cennet kapılarının ortasındadır. (hadis))

Çingenenin ipini kendisine çektirirler

Çok gezen tavuk, ayağında pislik getirir

Dayak isteyen keçi çobanın değneğine vurur

Deve taze yaprak yemek isterse boynunu uzatır

Devenin derisi eşeğe yük olur

Dilenciye borçlu olma, ya düğünde ister ya bayramda

Dilin cismi küçük, cürümü büyük

Doğru söz yemin istemez

Domuz derisi post olmaz, eski düşman dost olmaz

Dost bin ise azdır, düşman bir ise çoktur

Düşmanın karınca ise de hor bakma

Erkek arslan dişisinden kuvvet alır

Eşek çamura çökerse sahibinden gayretlisi olmaz

Eski dost düşman olmaz, yenisinden vefa gelmez

Eskisi olmayanın yenisi olmaz

Gelin altın taht getirmiş, tutmuş kendisi oturmuş

Gemisini kurtaran kaptan

Gençler sadık olmak ister, yapamazlar. Yaşlılar, sadık olmamak ister, yapamazlar

Gittiğin yer kör ise, gözünü yumda bak

Görmemişin çocuğu olmuş, tutmuş şeyini (pipisini, çükünü) koparmış

Görünen köy kılavuz istemez

Göz gördüğünü ister

Göz görür, gönül ister (çeker)

Gürültü istemeyen kazancı (bakırcı) dükkanına girmez

Hastalık kantarla girer, miskalle çıkar

Her zaman gemicinin istediği rüzgar esmez

Herkesin delisi evinde, derdi karnında

Her şeyin yenisi, dostun eskisi (makbuldür)

Hırsız evden olursa kapı kilit istemez

İnsan yedisinde ne ise, yetmişinde de odur

İnsanın eti yenmez, derisi giyilmez; tatlı dilinden başka nesi var?

İsin yanına varan is, misin yanına varan mis kokar

İslamın şartı beş, altıncısı insaf demişler

İstediğini söyleyen, istemediğini işitir

İsteyenin bir yüzü kara, vermeyenin iki yüzü

İt derisinden post olmaz

İyi nasihat verilir, iyi isim bilinmez

Kadın kocasını isterse vezir, isterse rezil eder

Kardeş kardeşin (hısım hısımın) ne öldüğünü ister, ne onduğunu

Kaş ile göz, gerisi (kalanı) söz

Kasap isterse keçinin boynuzundan yağ çıkarır

Kasap, yağı bol bulunca gerisini yağlar

Kedi uzanamadığı (yetişemediği) ciğere pis (mındar) der

Kısmet ise gelir Hint'ten, Yemen'den; kısmet değilse ne gelir elden

Komşunu iki inekli iste ki kendin bir inekli olasın

Köpeğe gem vurma kendisini at sanır

Köpek bile yemek yediği kaba pislemez

Körün istediği bir göz, ikisi olursa ne söz

Körün istediği iki göz, biri ela biri boz

Köylü, ''Misafir kabul etmeyiz.'' demez, ''Konacak konak yoktur.'' der

Kuma (ortak) gemisi yürümüş, elti gemisi yürümemiş

Kurtla ortak olan tilkinin hissesi, ya tırnaktır ya bağırsak

Kuş kanadına kira istemez

Kuşkulu uyku evin bekçisidir

Lafla (lakırdı ile) peynir gemisi yürümez

Malın iyisi boğazdan geçer

Malın iyisi suya yakın, daha iyisi eve yakın

Mart kuruluk, nisan yağmurluk

Mart yağar, nisan övünür; nisan yağar, insan övünür

Martta tezek kuruya, nisanda seller yürüye

Martta yağmasın, nisanda dinmesin

Martta yağmaz, nisanda dinmezse sabanlar altın olur

Meyhaneciden şahit istemişler bozacıyı göstermiş

Misafir ev sahibinin bağlı kuzusudur

Misafir kısmetiyle gelir

Misafir misafiri istemez, ev sahibi ikisini de

Misafir on kısmetle gelir; birini yer dokuzunu bırakır

Misafir üç gün misafirdir

Misafir umduğunu değil bulduğunu yer

Misafirin umduğu, ev sahibine iki öğün olur

Misafirin yüzsüzü sahibini ağırlar

Misafirlik üç gündür

Misk yerini belli eder

Miskçiyle konuş, miskine bulaş; pisçiyle konuş, pisine bulaş

Müflis tüccar eski defterlerini karıştırır

Mühür kimde ise Süleyman odur

Nasihat istersen tembele iş buyur

Ne yavuz (azgın) ol asıl, ne yavaş (taşkın, miskin) ol basıl

Nisan yağar sap olur, mayıs yağar tahıl olur

Nisan yağmuru: Altın araba, gümüş tekerlek

Oğlan babadan öğrenir meclis gezmeyi, kız anadan öğrenir sofra yazmayı

Olgun bir insanı dost edinmek isterseniz tenkit edin, basit bir insanı dost edinmek isterseniz, methedin

On ceviz alsan ikisi çürük çıkar

Para isteme benden, buz gibi soğurum senden

Sabır acıdır, (acı ise de) meyvesi tatlıdır

Sağ baş yastık istemez

Sermayen bir yumurta ise taşa çal

Sev seni seveni hak ile yeksan ise, sevme seni sevmeyeni Mısır'a sultan ise

Su testisi su yolunda kırılır

Tamah varken müflis acından ölmez

Tarlanın iyisi suya yakın, daha iyisi eve yakın

Tevekkelin (tevekküllünün) gemisi batmaz (eşeğini kurt yemez)

Tilkiye ''Tavuk kebabı yer misin?'' demişler, ''Adamın güleceğini getiriyorsunuz.'' demiş

Ucuz etin yahnisi yavan (tatsız) olur

Ucuz etin yahnisi yenmez (tatsız olur)

Yattığı ahır sekisi, çağırdığı İstanbul türküsü

Yemeğin iyisi hazırıdır

Yerini bilmeyen, yılda bir kat elbise eskitir

Yılın eksiğini nisan getirir, nisanın eksiğini yıl getirmez

Yuyucunun hakkı eline geçsin de ölü ister cennete gitsin ister cehenneme

Yüzünü bulan astarını da ister

Zemheride yoğurt isteyen cebinde bir inek taşır

Deyimler Sözlüğünde İs

adam oluncaya kadar kırk fırın ekmek ister

ağzı açık ayran delisi

baba baba değil iskele babası

bahis tutuşmak

çeşnisine bakmak

daha iyisi can sağlığı

derisi kemiklerine yapışmak

derisini yüzmek

eğrisi doğrusuna gelmek

eskisini aratmak

fais ce que je dis, pas ce que je fais

gemisini yürütmek

ikisi bir kazanda kaynamamak

ismi var cismi yok

ispenç horozu gibi

istediği gibi at oynatmak

istemem yan cebime koy

isyan bayrağını çekmek

kulak misafiri olmak

mart kedisi gibi

miskinler teknesi

ne oldum delisi olmak

nispet vermek

nispet yapmak

pislik parmağından akmak

renk senfonisi

sözüm meclisten dışarı

Tanrı misafiri

vira bismillah

yüz bulup astar istemek

yüz verince astar istemek

Aklının Terazisi Bozulmak

At Binicisine Göre Kişner

Boka Nispetle Tezek Amberdir

Dağların Misafir Aldığı Mevsim

Denizdeki Balığın Karada Komisyonculuğunu Yapmak

Elimi Sallasam Ellisi, Başımı Sallasam Tellisi

Elini Sallasa Ellisi (Başını Sallasa Tellisi)

Erkek Terzisi

Eskisi Kadar (Veya Gibi)

Fiske Fiske Kabarmak (Veya Olmak)

Fiske Kondurmamak (Veya Dokundurmamak)

Fiskos Etmek

Fizik Tedavisi

Gayrisafi Hasılât

Gayrisafi Millî Hâsıla

Gemisini Kurtaran Kaptan

Güler Misin, Ağlar Mısın!

Kahve Dövücünün Hınk Deyicisi

Karşılaştırmalı Dil Bilgisi

Kaya Hanisi

Kedi Yetişemediği (Veya Uzanamadığı) Ciğere Pis (Veya Murdar) Dermiş

Küçük Hindistan Cevizi

Misafir Umduğunu Değil Bulduğunu Yer

Misk Gibi

Misk Yerini Belli Eder

Nispet Vermek (Veya Yapmak)

Nispeti Olmak

Okyanus Mavisi

Orta Hizmetçisi

Ortak (Veya Kuma) Gemisi Yürümüş, Elti Gemisi Yürümemiş

Pislik Parmağından (Veya Paçalarından) Akmak

Sempatik Sinir Sistemi

Sitteisevir Her Saati Bir Devir

Sivil Polis

Soğuk Duş Etkisi Yapmak

Su Testisi Su Yolunda Kırılır

Teşhis Etmek (Veya Koymak)

Ucuz Etin Yahnisi Yavan (Veya Tatsız) Olur

Yaşatkan Sinir Sistemi

alışmış kursak bulamacını ister

asist yapmak

ayıpsız dost isteyen dostsuz kalır

beş parmağın hangisini kessen acımaz?

bis yapmak

daniskasını yapmak

dervişin fikri ne ise zikri de odur

disipline girmek

diskalifiye olmak

diskur geçmek (veya çekmek)

doğru söz yemin istemez

etkisini göstermek

etkisiz hâle getirmek

göt ister

hadise çıkarmak

kardeş kardeşin ne öldüğünü ister ne onduğunu

mühür kimde ise Süleyman odur

riske girmek (veya risk almak)

rüşdünü ispat etmek

sardalya gibi istif olmak

seçisine varmak

sitteisevir kapıyı çevirir

sis perdesi aralanmak

iskambil kâğıdı gibi devrilmek

istek (veya isteğini) uyandırmak

ağzı açık ayran delisi (veya budalası)

israf etmek

kıssadan hisse almak (veya çıkarmak)

istifra etmek

islim tutmak

istihlak etmek

halebi orada ise arşın burada

istihza etmek

yana yana istemek

pis pis gülmek (veya sırıtmak)

iskonto etmek (veya yapmak)

istikrar bulmak

ilerisini gerisini hesaplamamak

istikamet vermek

inisiyatifini kullanmak

fırsattan istifade etmek