TDK Al Nedir Anlamı, Al Ne Demek? Al Eşanlamlısı

TDK Al Anlamı Nedir? Al Ne Demek?

Alüminyum elementinin simgesi

Aldatma

Düzen

Tuzak

Hile

Yüze sürülen Pembe Düzgün

Allık

Bu renkte olan (at)

Dorunun açığı

kızıla çalan At donu

Bu renkte olan

Kanın rengi

Kızıl

Kırmızı

TDK Sözlüğünde Al İle İlgili Atasözü ve Deyimler

Al İle Aslan tutulur

Güç İle Sıçan Tutulmaz

Al Kiraz Üstüne Kar yağmış

Al kanlara Boyanmak

alı Al

moru Mor

alı alına

moru moruna

Al Gömlek gizlenemez

Al giymedim Ki alınayım

Al elmaya Taş atan Çok Olur

Atasözleri Sözlüğünde Al

Aba vakti aba, yaba vakti yaba alan yanılmaz

Abdal abdala çatmayınca, kasnak boyuna geçmez

Abdal abdalın ne onduğunu ister, ne de bulduğunu

Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır

Abdal (derviş) tekkede, hacı Mekke'de bulunur

Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz

Abdala "kar yağıyor" demişler, "titremeye hazırım" demiş

Abdala malum olur

Abdalın dostluğu köy görünceye kadardır

Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır

Abdalın yağı çok olursa gah (hem) borusuna çalar (sürer), gah (hem) gerisine

Aç (arık) at yol almaz, aç (arık) it av olmaz

Aç kurt aslana saldırır

Aç kurt bile komşusunu dalamaz

Acele ile menzil alınmaz

Acele yürüyen yolda kalır

Acemi nalbant gibi kah (gerek) nalına vurur, kah (gerek) mıhına

Acemi nalbant kürt eşeğinde dener kendini

Acemi nalbant mesleği gavur eşeğinde öğrenirmiş

Acı patlıcanı kırağı çalmaz

Açık ağız aç kalmaz

Alçak yerde tepecik kendini dağ sanır

Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz

Adam adamı bir kere aldatır

Adamakla mal tükenmez (bitmez)

Adamın ahmağı malını över

Adamın alacası içinde, hayvanın alacası dışındı

Adamın iyisi alışverişte belli olur

Ağaç, meyvesi olunca başını aşağı salar

Ağaca balta vurmuşlar ''sapı bedenimden'' demiş

Ağaca çıkan keçinin dala bakan ağlağı (oğlağı) olur

Ağalık vermekle, yiğitlik vurmakla

Ağanın alnı terlemezse, ırgatın burnu kanamaz

Ağanın malı çıkar, uşağın canı

Ağır basar, yeğni kalkar

Ağır giden yol alır, hızlı giden yolda kalır

Ağır yongayı yel kaldırmaz

Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar

Ağlayanın malı gülene hayır etmez

Ah alan onmaz

Ah yerde kalmaz

Ahali isterse padişahı tahttan indirir

Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez

Ahmak gelin yengeyi halayığı sanır

Akara kokara bakma, çuvala girene bak

Akıl olmayınca ne yapsın sakal?

Akıl ortak ortak, mal ortağı kaypak

Akılları pazara çıkartmışlar, herkes (yine) kendi aklını beğenmiş (almış)

Akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını

Akıllı olsa her sakallı kişi, sakallılara danışırlardı her işi

Akraba (dost) ile ye, iç, alışveriş etme

Aktan kara kalktı mı?

Al elmaya taş atan çok olur

Al giyinen alınır

Al gömlek gizlenemez

Al gününde al; ver gününde ver

Al ile arslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz

Al kaşağıyı gir ahıra, yarası (yağırı) olan gocunsun (gocunur)

Al kibar kızını, işlerin bulana bulana, al çitak kızını gezsin eylene eylene

Al (kırmızı) giyen aldanmaz

Al malın iyisini, çekme (sonra) kaygısını

Ala bakan iki bakar

Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

Alacağın olsun da alakargada olsun

Alacakla verecek (borç) ödenmez

Alçak eşek binmeye kolay, öksüz çocuk dövmeye kolay

Alçak uçan yüce konar, yüce uçan alçak konur

Alçak yer yiğidi hor gösterir

Alçak yerde yatma sel alır, yüksek yerde yatma yel alır

Aleme cellat lazım; senin olman ne lazım?

Alet işler, el övünür

Alim unutmuş, kalem unutmamış

Alın yazısı değişmez

Alında yazılı olan başa gelir

Alışmadık götte don durmaz

Alışmış kudurmuştan beterdir

Alışmış kursak, bulamacı ister

Allah balmumu yakana balmumu, yağmumu yakana yağmumu verir

Allah bilir ama kul da sezer

Allah bir kapıyı kapatırsa ötekini açar

Allah çam isteyene çam, mum isteyene mum verir

Allah dağına göre kar verir (verir kışı)

Allah doğrunun yardımcısıdır

Allah dokuzda verdiğini sekizde almaz

Allah fukarayı sevindirmek isterse önce eşeğini yitirtir, sonra buldurur

Allah gümüş kapıyı kaparsa altın kapıyı açar

Allah'ın bildiği kuldan saklanmaz

Allah'ın ondurmadığını; Peygamber sopa ile kovar

Allah isterse bir kulun işini, mermere geçirir dişini; istemezse işini, muhallebi yerken kırar dişini

Allah kardeşi kardeş yaratmış, kesesini ayrı yaratmış

Allah kulundan geçmez

Allah kulunu kısmeti ile yaratır

Allah namerde muhtaç etmesin

Allah sabırlı kulunu sever

Allah sağ eli sol ele muhtaç etmesin

Allah sevdiğine dert verir

Allah son gürlüğü versin

Allah'tan umut kesilmez

Allah uçamayan kuşa alçacık dal verir

Allah verince kimin oğlu, kimin kızı demez

Allah verirse el getirir, sel getirir, yel getirir

Allı yelek, pullu yelek; gömlek yok canfes neye gerek?

Alma alı, sat yağızı (satma kırı), bin doruya (ille doru), besle kırı (yağızın da binde biri)

Alma delinin kızını soya çeker

Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste

Alma soysuzun kızını, sürer anası(nın) izini

Almadan vermek, Allah'a mahsus (yaraşır)

Almadığın hayvanı kuyruğundan tutma

Altı olur, yedi olur, hep Allah'ın dediği olur

Altın anahtar her kapıyı açar

Altın ateşte, insan mihnette belli olur

Altın eli bıçak kesmez

Altın eşik, gümüş eşiğe muhtaç olur

Altın leğenin kan kusana ne faydası var?

Altın pas tutmaz

Altın yerde paslanmaz, taş yağmurda ıslanmaz

Altın yere düşmekle pul olmaz

Altının kıymetini sarraf bilir

Aman diyene kılıç kalkmaz (eğilen baş kesilmez)

Amcam dayım, hepsinden aldım payım

Analı kuzu, kınalı kuzu

Analık fenalık (kara yamalık)

Ananın (anasının) çıktıgı dala kızı salıncak kurar

Anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al

Ardıcın közü olmaz, yalancının sözü olmaz

Arefe günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar

Arı bal alacak çiçeği bilir

Arı bal yapacak çiçeği bilir

Arı kahrını çekmeyen balın kadrini ne bilir

Arı satmış namusu tellala vermiş

Arık öküze bıçak çalınmaz

Arkalı it kurdu boğar

Armut dalının dibine düşer

Arşın malı kantar ile satılmaz

Arsız neden arlanır, çul giyer de salınır

Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık

Aşık kalemi kör, dört yanını duvar sanır

Asil azmaz, bal kokmaz

Asil azmaz, bal kokmaz; kokarsa yağ kokar, onunda aslı ayrandır

At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin

At ile avrat yiğidin ikbalindendir

At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır

Ata binen nalını, mıhını arar

Ata dost gibi bakmalı, düşman gibi binmeli

Ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek

Ata sözü tutmayan, uluya kalır

Atalar sözünü tutmayanı yabana atarlar

Atasını tanımayan Allah'ını tanımaz

Atı alan Üsküdar'ı geçti

Atlar nallanırken kurbağa ayağını uzatmaz

Av köpeği avdan kalmaz

Av vuranın değil, alanın

Avcı nanca al bilse; ayı onca yol bilir

Avrat malı, kapı mandalı (tokmağı)

Ayaklar ıslanmadan balık tutulmaz

Aydan gelen halı üstüne, günde gelen kül üstüne

Ayı sevdiği yavrusunu hırpalar

Ayıpsız yar (dost) arayan, yarsız (dostsuz) kalır

Ayıyı fırına atmışlar, yavrusunu ayağının altına almış

Az menfaat çok zarara mal olur

Az veren candan, çok veren maldan

Balık ''Çok konuşurum ama ağzım su dolu.''demiş

Baba malı tez tükerir, evlat gerek kazana

Babadan mal kalır, kemal kalmaz

Babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır

Bağ babadan, zeytin dededen kalmalı

Bal bal demekle ağız tatlanmaz

Bal ile kaymak yenir, ama her keseye göre değil

Bal olan yerde sinek de olur

Bal tutan parmağını yalar

Balcı kızı daha tatlı olur

Balcının var bal tası, oduncunun var baltası

Balı dibinden, yağı yüzünden

Balı olan (bal) yemez mi?

Balı parmağı uzun olan yemez, kısmetlisi yer

Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir

Balık baştan avlanır

Balık baştan kokar

Balık kokarsa tuzlanır, tuz kokarsa ne yapılır?

Balın âlâsı oğulun tazesinden

Balta değmedik (girmedik) ağaç (orman) olmaz

Balta sapını kesmez

Baş başa vermeyince taş yerinden kalkmaz

Baş sallamakla kavuk eskimez

Baş yarılır börk içinde, kol kırılır yen içinde (kalır)

Başını sallamayan kavak olmaz

Baskıdaki altından askıdaki salkım yeğdir

Baskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır, yel (el) almazsa sel (yel) alır (baskısız yongayı yel alır; sahipsiz tarlayı sel alır)

Baz bazla, kaz kazla, kel tavuk topal horozla

Bedava sirke baldan tatlıdır

Bekârlık maskaralıktır

Berber berbere benzer ama başın Allah'a emanet

Beslemeyi eslemeden alma

Bey ardından çomak çalan çok olur

Bez alırsan Musul'dan, kız alırsan asilden

Bir avuç altının olacağına, bir avuç toprağın olsun

Bir evde iki kız; biri çuvaldız biri biz

Bir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli, ya yola gitmeli

Bir kararda bir Allah

Bir kızı bin kişi ister bir kişi alır

Bir kötünün yedi mahalleye zararı dokunur

Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır

Bir yalanı kırk doğruya saklarlar

Bitli (kurtlu, çürük) baklanın kör alıcısı olur

Borç iyi güne kalmaz

Borç uzayınca kalır, dert uzayınca alır

Borçlunun duacısı alacaklıdır

Borçlunun yalımı alçak olur

Boş çuval ayakta (dik) durmaz

Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir

Bulanık su, balıkçının yarı kazancıdır

Bülbülü altın kafese koymuşlar, "ah vatanım" demiş

Büyük balık küçük balığı yutar

Cahilin dostluğundan, alimin düşmanlığı yeğdir

Cambaz ipte, balık dipte gerek

Cana gelecek (kaza - zarar) mala gelsin

Cennet annelerin ayakları altındadır (Anne Cennet kapılarının ortasındadır. (hadis))

Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler

Çalı çırpı(dır) yuvam, iyi(dir) kötü(dür) kocam

Çalıda gül bitmez, cahile söz yetmez

Çalışanın yatanda hakkı vardır

Çalışmak ibadetin yarısıdır

Çalma elin kapısını çalarlar kapını

Çanakta balın olsun, arı Bağdat'tan gelir

Çatal kazık yere çakılmaz

Çengi ölüsü çalgı ile kalkar

Çift ile koyun, kalanı oyun

Çivi çıkar ama yeri kalır

Çocuğa iş buyuran, ardına kendi düşer (çocuğa iş, ardına sen düş / çocuğa iş sal, ardınca sen var)

Çocuğun yediği helal, giydiği haram

Çocuk düşe kalka büyür

Çocuktan al haberi

Çok açılma, soğuk alırsın

Çok mal haramsız, çok söz yalansız olmaz

Çömlek demiş, ''Dibim altın.''; kaşık demiş, ''Girdim, çıktım.''

Çömlek taşa dokunursa vay çömleğin haline

Dağ ardında olsun da yer altında olmasın

Damdan düşen, damdan düşenin halini anlar

Davacın kadı olursa yardımcın Allah olur

Davul (bile) dengi dengine çalar

Deliden al uslu haberi

Delikli taş (boncuk) yerde kalmaz

Deliye bal tattırmışlar, çarşıda katran bırakmamış

Deniz bal olmuş, fukara kaşık bulamamış

Deniz dalgasız olmaz, gönül sevdasız olmaz

Deniz dalgasız olmaz, kapı halkasız

Deniz kenarında dalga eksik olmaz

Denizdeki balığın pazarlığı olmaz

Densiz, deveye binmiş de ''Ben Allah'ı gördüm.'' demiş

Dert gider ama yeri boş kalmaz

Deve kırk yılda intikam almış; ''Amma da çabuk oldu,'' demiş

Deveci ile dostluk eden kapısını büyük açmalıdır

Deveye bindikten sonra çalı arkasına gizlenilmez

Devlet malı balık kılçığıdır, yutulmaz

Devlet oğul, mal tahıl, mülk değirmen

Devletin (devlet) malı deniz, yemeyen domuz (keriz)

Dişi köpek kuyruğunu sallamayınca, erkek köpek ardına düşmez

Doğruluk minarede kalmış, onun da içi eğri

Doğrunun yardımcısı Allah'tır

Dost ile ye, iç; alışveriş etme

Dostluk başka, alışveriş başka

Dostluk kantarla, hesap alışverişle

Dünya malı dünyada kalır

Dünya Sultan Süleyman'a bile kalmamış

Dünya tükenir, yalan tükenmez

Düşmez, kalkmaz bir Allah

Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı kişi

Ekmeğini yalnız yiyen, sofrasını yalnız kaldırır

El elden kalmaz, dil dilden kalmaz

El(in) yumruğu(nu) yemeyen kendi yumruğunu balyoz sanırmış (zannedermiş)

Elçiye zeval olmaz (gelmez)

Elmanın dibi göl, armudun dibi yol (olmalı)

Elmayı havaya at, düşünceye kadar Allah kerim

Er ekmeği er kursağında kalmaz

Ergen gözüyle kız alma, gece gözüyle bez alma

Erim er olsun da yerim çalı gibi olsun

Erkeğin kalbine giden yol midesinden geçer

Erkek arslan dişisinden kuvvet alır

Erken kalkan yol alır, er evlenen döl alır

Erken kalktım işime, şeker kattım aşıma

Erteye kalan, arkaya kalır

Eşeğe altın semer vursalar, eşek yine eşektir

Eşeğin gönlüne kalsa bir bağ maydanozu götürmez

Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme; kimi uzun, kimi kısa der

Eşeğini sağlam kazığa bağla, sonra Allah'a ısmarla

Esmere al bağla, karşısına geç ağla

Ev alma komşu al

Evlenenle ev alana (yapana) Allah yardım eder

Fala inanma, falsız da kalma

Fazla (artık) mal göz çıkarmaz

Fırsat sakal altından geçer

Garibe bir selam bin altın değer

Garibin yardımcısı Allah'tır

Garip kuşun yuvasını Allah yapar

Gavurun ekmeğini yiyen, gavurun kılıcını çalar (sallar)

Geciken adalet, adalet değildir

Gelin altın taht getirmiş, tutmuş kendisi oturmuş

Gem almayan atın ölümü yakındır

Gençlikte para kazan (taş taşı), kocalıkta kur kazan (ye aşı)

Gevşek tükürüğün sakala zararı vardır

Gezen kurt aç kalmaz

Gizlide gebe kalan, aşikârede doğurur

Göç dönüşü topal eşek başa geçer

Gökyüzünde düğün var deseler, kadınlar merdiven kurmaya kalkar

Gölgesinde oturulacak ağacın dalı kesilmez

Gönülden gönüle (kalpten kalbe) yol vardır (kalp kalbe karşıdır)

Görünüşe aldanma (aldanmamalı)

Gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz

Güneş balçıkla sıvanmaz

Güvenme dayına, ekmek al yanına

Güzellerin talihi çirkin olur

Güzellik, tabiatın kadına ilk verdiği ve ilk geri aldığı hediyedir

Hak yerde kalmaz

Hal halin yoldaşıdır

Hamala semeri yük değildir (olmaz)

Hanım kırarsa kaza, halayık kırarsa ceza

Hasta sağ kalırsa hekime karşı gelir

Hastalık kantarla girer, miskalle çıkar

Hastalık, sağlık bizim için

Hatırda kalmaz, satırda kalır

Helal kazanç ile yağlı pilav yenmez

Helale cömertlik olmaz

Hem kız, hem baldırı düz, hemde ucuz olur mu?

Her arı bal yapmaz

Her damardan kan alınmaz

Her sakaldan bir tel çekseler, köseye sakal olur

Her sakallıyı baban mı sanırsın?

Her şey incelikten insan kabalıktan kırılır

Herkes davul çalar ama çomağı makama uyduramaz

Herkesin tenceresi kapalı kaynar

Hıyar akçesi ile alınan eşeğin ölümü sudan ucuz olur

Horoz ölür, gözü çöplükte kalır

Huy canın altındadır

Isırgan ile taharet alınmaz

İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır

İnsan bilmediğini ayağının altına alsa başı göğe erer

İnsan göre göre, hayvan süre süre (alışır)

İslamın şartı beş, altıncısı insaf demişler

İt yal (yemek, aş) yediği kapıyı bekler

İti an, taşı eline al

İtin gönlüne kalsa günde bir leş yer

İtle çuvala girilmez

İtle dalaşmaktan çalıyı dolanmak iyidir

İtle yatan bitle kalkar

İyilik et denize at, balık bilmezse Halik bilir

İyilik yazıda (yerde) kalmaz

Kabahat (suç) samur kürk olsa kimse sırtına (üstüne) almaz

Kaçan balık büyük olur (kaybolan koyunun kuyruğu büyük olur)

Kadının şamdanı altın olsa mumu dikecek erkektir

Kalaylı bakır küflenmez

Kalbi yıkmak kolay, yapmak zordur

Kalbin yolu mideden geçer

Kalın incelene kadar ince süzülür

Kalıp kıyafetle adam adam olmaz

Kalkacağın yere oturma

Kalp kalbe karşıdır

Kaptanın hüneri dalgalı denizde belli olur

Kar ne kadar çok yağsa yaza kalmaz

Kara gün kararıp kalmaz

Karıncadan ibret al, yazdan kışı hazırlar

Kartala bir ok değmiş, oda kendi yeleğinden

Kartalın beğenmediğini kargalar kapışır

Kaş ile göz, gerisi (kalanı) söz

Keçide de sakal var

Kedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdı

Kefen alacak adam gözünün yaşından belli olur

Kem göz, kalp akçe sahibinindir

Kepenek altında er yatar

Kıbleden geldi kışımız, Allah'a kaldı işimiz

Kılıcı eline alan, kılıcı ile ölür

Kimsenin ahı kimsede kalmaz

Kimsenin ettiği yanına kalmaz

Kırkından sonra saza başlayan kıyamette çalar

Kısmetsiz köpek, sabaha karşı uyuyakalır

Komşu boncuğunu çalan gece takar

Komşu kızı almak kalaylı kaptan su içmek gibidir

Köpeksiz sürüye (köye) kurt dalar (iner)

Kör Allah'a nasıl bakarsa Allah da köre öyle bakar

Kör satıcının kör alıcısı olur

Körden gözlü, topaldan ayaklı, deliden deli

Kork Allah'tan korkmayandan

Körle yatan şaşı kalkar

Köseyle alay edenin top sakalı kara gerek

Kötü komşu insanı (adamı) hacet (mal) sahibi eder

Küçük suda büyük balık olmaz

Kurcalama sivilceyi çıban edersin

Kurda, "neden boynun (ensen) kalın?" demişler; "işimi kendim görürüm de ondan" demiş

Kusursuz dost arayan dostsuz kalır

Mal adama hem dost, hem düşmandır

Mal bulunur, can bulunmaz

Mal canı kazanmaz, can malı kazanır

Mal canın yongasıdır

Mal kusurları (melameti) örter

Malı ongun olanın adı angın olur

Malım seni vereyimde mi kötü olayım, vermeyeyimde mi kötü olayım?

Malın iyisi boğazdan geçer

Malın iyisi suya yakın, daha iyisi eve yakın

Malını yemesini bilmeyen zengin her gün züğürttür

Martta yağmaz, nisanda dinmezse sabanlar altın olur

Mayasız yoğurt çalınmaz (tutumaz)

Mazlumun ahı, indirir şahı (yerde kalmaz)

Minareyi çalan kılını hazırlar (kılıfına uydurur)

Miras helal, hele al demişler

Miri malı balık kılçığıdır, yutulmaz

Mızrak çuvala sığmaz (girmez)

Nisan yağmuru: Altın araba, gümüş tekerlek

Oğlan dayıya, kız halaya çeker

Oğlanınki oğul balı, kızınki bahçe gülü

Oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin

On ceviz alsan ikisi çürük çıkar

Otuz iki dişten çıkan, otuz iki mahalleye yayılır

Oynaşına inanan avrat, ersiz kalır

Öfke baldan tatlıdır

Öfkeyle (öfke ile) kalkan, zararla (ziyanla) oturur

Öğüt, bir hazine kadar değerli olduğu halde bedava verilir

Öküz altında buzağı aranmaz

Ölüm hak, miras helal

Ölüm ile öç alınmaz

Ölüm kalım (dirim) bizim için

Ölüm var, dirim (kalım) var

Ölümü gören, hastalığa razı olur

Ölürse yer beğensin, kalırsa el beğensin

Önce iğneyi kendine batır, sonra çuvaldızı ele

Padişahın bile arkasından kılıç sallarlar

Palamut çok biterse kış erken olur

Paralı adamdan dağlar bile korkar

Paran ucuz olursa sen pahalı olursun

Paran varsa cümle âlem kulun, paran yoksa tımarhane yolun

Parayı veren düdüğü çalar

Pazar körsüz kalmaz

Pekmez gibi malın olsun, Antakya'dan sinek gelir

Pekmezi küpten, kadını kökten al

Ramazanda yalan söyleyenin (oruç yiyenin) bayramda yüzü kara olur

Rüzgar esmeyince yaprak oynamaz (dal kımıldamaz)

Sabahtan karnını doyuran, küçükken evlenen aldanmamış

Sabanın tutağına yapışan el aç kalmaz

Sade pirinç zerde olmaz, bal gerektir kazana; baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana

Sakal bıyığa denk olmayınca berber ne yapsın?

Samur kürkde olsa kabahatli kimse üzerine almaz

Sanat (meslek) altın bileziktir

Sarı altının olacağına sarı samanın olsun

Sarımsak içli dışlı, soğan yalnız başlı

Sel gider kum kalır (kişi ettiğini bulur)

Sen işlersen mal işler, insan öyle genişler

Sen kazan da düşmana kalsın

Serkeş öküz soluğu kasap dükkanında alır

Sermayen bir yumurta ise taşa çal

Sevda geçer yalan olur, sonra sokar yılan olur

Seyrek git dostuna, kalksın ayak üstüne

Seyrek gitsen (sıkça varma) dostuna, kalksın ayak üstüne

Sırça köşkte oturan, komşusuna taş atmamalıdır

Sona kalan dona kalır

Söz gümüşse, sükut altındır

Sözü söyle alana, kulağında kalana

Su akarken testiyi doldurmalı (doldur)

Şaşkın ördek başını bırakır, kıçından dalar

Şeytanla ortak buğday eken samanını alır

Şeytanla saman eken, sapını alır

Şık şık (çık çık) eden nalçadır, iş bitiren akçadır

Şu dünyanın bin bir türlü hali var

Şahin avını nerede olsa alır

Tana kalan dona kalır

Tarlayı düz al, kadını kız al

Taş çömleğe çarparsa vay çömleğin haline, çömlek taşa çarparsa yine vay çömleğin haline

Taş düştüğü yerde ağırdır (kalır) (taş yerinde ağırdır)

Tavşanı tazı tutar, çalımı avcı satar

Temiz iş altı ayda çıkar

Terziye ''Dinlen.'' demişler, ayağa kalkmış

Tok, açın halinden bilmez (ne bilir, anlamaz) (Var ne bilsin yok halinden)

Topalla gezen, aksamak öğrenir

Ucuzdur vardır illeti, pahalıdır vardır hikmeti

Ulu sözü dinlemeyen, uyuyakalır (uluya kalır)

Ustanın çekici bin altın

Uzak yerin salığını, kervan getirir

Ucuz alan pahalı alır (pahalı alan aldanmaz)

Üç kuruşluk eşeğin beş paralık sıpası olur

Üşüntü köpek mandayı paralar

Var ne bilsin yok halinden

Vardı bağım malım, gelirdi kardeşlerim; tükendi yağım balım, gelmiyor kardeşlerim

Veren el, alan elden üstündür

Yağ (yal) yiyen köpek tüyünden belli olur

Yağmur tavına ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez

Yağmur yağsa kış değil mi? Kişi halini bilse hoş değil mi?

Yalan parayla değil ya (alınmaz)

Yalancı kim? İşittiğini söyleyen

Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış

Yalancının mumu yatsıya kadar yanar

Yalancının şahidi şıracı olur

Yalancıyı kaçtığı yere kadar kovalamalı

Yalanın kemiği yok ki boğaza bata

Yalnız kalanı kurt yer

Yalnız öküz, çifte (boyunduruğa) koşulmaz

Yalnız taş duvar olmaz

Yanlızlık Allah'a mahsustur (yaraşır)

Yanmış harmandan vergi alınmaz

Yapı taşı, yapıdan (yerde) kalmaz

Yaralı tavşana sıkı atılmaz

Yarım elma, gönül (hatır) alma

Yarına kalan davadan korkma

Yatsının faziletini güveyden sormalı

Yavaş tükürüğün sakala zararı olur

Yaz yalan, kış gerçek

Yazın gölge hoş, kışın çuval boş

Yeğniği yel alır, ağır yerinde kalır

Yel gelen deliği kapamalı

Yemeyenin malını yerler (üstünede bir bardak su içerler)

Yetişemediğin köyün alt tarafında yat

Yiğidin malı meydandadır

Yıl harmansız kalmaz

Yılan sokan uyumuş, aç kalan uyumamış

Yırtıcı (alıcı) kuşun ömrü az olur

Yoksul ala ata binse selam durmaz

Yokun canı alınmaz

Yoldan kal, yoldaştan kalma

Yük altında eşek anırmaz

Yük altından eşek kalır

Zemheride sür de çalı ile sür

Zemheriden sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez

Zenginin ayıbı, fukaranın hastalığı meydana çıkmaz

Zenginin malı, fakirin ağzını yorar

Zenginin malı, fakirin dölü kıymetli olur

Zenginin malı, züğürdün çenesini yorar

Deyimler Sözlüğünde Al

aba altından değnek göstermek

aba altından sopa göstermek

abesle iştigal etmek

abluka altında tutmak

aç kurt gibi saldırmak

ağaca çıksa pabucu yerde kalmaz

ağzı bir karış açık kalmak

ağzına bir parmak bal çalmak

ağzından yel almak

ahı gitmiş vahı kalmış

ak sakaldan yok sakala gelmek

alavere dalavere Kürt Mehmet nöbete

alavere dalavere yapmak

alaya çıkarılmak

alçacık boylu kadife donlu

Allah'ın izni, peygamberin kavli ile

Allah'ın izni, peygamberin kavliyle

Allahını şaşırmak

Allahsız tosbağa

allayıp pullamak

alnı açık yüzü ak olmak

alnı yere gelmek

alnına yazılmış olmak

altın yumurtlayan tavuk

altta kalanın canı çıksın

am budalası

ambar malı

babaları üstünde olmak

başına vur elinden ekmeğini al

bıyıkları balta kesmez olmak

bileğinde altın bileziği olmak

bir arpa boyu yol almak

bir ayak üstünde bin yalan söylemek

bir dalda duramamak

bir don bir gömlek kalmak

bir eli yağda bir eli balda

bir elle verdiğini öteki elle almak

bir iğne bir iplik kalmak

borusunu çalmak

boş gezenin boş kalfası

boyunun ölçüsünü almak

bulanık suda balık avlamak

burnu havalarda

burnu kokuyu iyi almak

çabalama kaptan ben gidemem

çala kalem

çalımından geçilmemek

çalmadan oynamak

çoğu gitti azı kaldı

dağarcıkta bir şey kalmamak

dalga boyu aynı olmak

dalgaya düşmek

dalgayı başa almak

dalgınlığına getirmek

dalına basmak

dalıp çıkmak

dalıp gitmek

dallandırıp budaklandırmak

dallanıp budaklanmak

dalları basmak

danalar gibi bağırmak

dediği dedik, çaldığı düdük

değirmen taşının altından diri çıkar

deli danalar gibi dönenmek

deli danalar gibi dönmek

demeye kalmamak

demir almak

dereyi görmeden paçaları sıvamak

derinlere dalmak

dış kapının dış mandalı

dilinin altındaki baklayı çıkarmak

dilinin altındaki baklayı çıkartmak

direksiyon sallamak

dizginleri eline almak

dizginleri salıvermek

dolmaları yutmak

dona kalmak

dört duvar arasında kalmak

dörtnala kaldırmak

ekmeğini eline almak

el kaldırmak

eli kolu bağlı kalmak

eline vur ekmeğini ağzından al

esen kalmak

falcı değilim ya

felekten bir gün çalmak

geniş bir nefes almak

gözleri yollarda kalmak

gözleri yuvalarından fırlamak

güdük kalmak

güvendiği dal elinde kalmak

hafife almak

hakkını helal etmek

hakkını helal etmemek

Halep ordaysa arşın burada

Halep yolunda deve izi aramak

haline bakmaz Hasan Dağı’na oduna gider

haline köpekler gülüyor

hallaç pamuğu gibi atmak

hangi taşı kaldırsan altından çıkar

havalara uçmak

havaya kılıç sallamak

hayale dalmak

helal süt emmek

hem nalına hem mıhına vurmak

her boyayı boyandık da bir fıstıki yeşil mi kaldı?

her gördüğü sakallıyı babası sanmak

her sakala bir tarak uydurmak

her telden çalmak

hızını alamamak

hop oturup hop kalkmak

ıhbala

ırgat gibi çalışmak

iç güveysinden hallice

iki ateş arasında kalmak

iki cami arasında kalmış beynamaza dönmek

iş çatallaşmak

işi üç nalla bir ata kalmak

izi tozu kalmamak

kabasını almak

kabir suali sormak

kaçmaktan kovalamaya vakit olmamak

kağıt üzerinde kalması

kalbi küt küt atmak

kalbini kırmak

kalbura çevirmek

kaleyi içinden fethetmek

kalp ağrısı

kalubeladan beri

kan alacak damarı bilmek

kan ter içinde kalmak

kanadı altına almak

kapanın elinde kalmak

karnı zil çalmak

kartal gözlü

kaşık çalmak

kaşının altında gözün var dememek

katır kuyruğu gibi kalmak

kaz kafalı

kazan kaldırmak

kellesini koltuğa almak

kınalar yakmak

kırkından sonra saz çalmak

kimseye eyvallah etmemek

koltuğunun altına sığınmak

koynuna almak

koyunun kaval dinlediği gibi dinlemek

köprünün altından çok sular aktı

körler mahallesinde ayna satmak

lala paşa eğlendirmek

lodos balığı

lügat parçalamak

madalyonun öteki yüzü

mahalle çocuğu

mangalda kül bırakmamak

masal okumak

mendil sallamak

mızrağı çuvala sığdıramamak

muallakta kalmak

mürekkep yalamış

nal deyip mıh dememek

nal toplamak

nalına mıhına vurmak

nalıncı keseri gibi kendine yontmak

nalını sökmek için ölmüş eşek aramak

nalları dikmek

namı nişanı kalmamak

ne ala memleket

ne mal olduğunu biliriz

okkanın altına gitmek

öküz altında buzağı aramak

paskalya yumurtası gibi

patentasının altına almak

pay edene pay kalmamak

paydos borusunu çalmak

pirinci su kaldırmamak

rahat yüzüne hasret kaldı

ramak kalmak

saat gibi çalışmak

saat on bir buçuğu çalmak

saati çalmak

saç sakal ağartmak

saçlı sakallı adam

sakala soğan doğramak

sakaldan kesip bıyığa eklemek

sakalı ele vermek

sakalım yok ki sözüm dinlensin

sakalının altına girmek

saldım çayıra Mevla’m kayıra

saman altından su götürmek

tahtalı köyü boylamak

takılıp kalmak

talihi yar olmak

tehlike çanları çalmak

ters tarafından kalkmak

testi kırılsa da kulpu elinde kalır

tuttuğun altın olsun

tutunacak dalı olmamak

utandınsa yüzüne kalbur tut

uykusunu almak

uykuya dalmak

uzun kulaktan haber almak

vidin kalesi gibi metin olmak

vur patlasın çal oynasın

vuslat kıyamete kalmak

vücudunu ortadan kaldırmak

yangından mal kaçırmak

yaralı parmağa işememek

yedeğe almak

yel kayadan ne alır

yerden alıp gökte yemek

yok devenin nalı

yuf borusu çalmak

yuların birini eline almak

Yüz verdin ayıya, geldi sıçtı halıya

Abazan Kalmak

Ablalık Etmek

Acele Yürüyen Yolda Kalır

Adamakla Mal Tükenmez

Ağız Kalabalığına Getirmek

Ağlayanın Malı Gülene Hayretmez

Ağzına Vur, Lokmasını Al

Ağzında Yaş Kalmamak

Ağzından Lokmasını Almak

Ah Alan Onmaz

Ah Almak

Ah Yerde Kalmaz

Ahbap Kusuruna Bakan Ahbapsız Kalır

Ahenk Almak

Ahı Yerde Kalmamak

Ahmağa Yüz, Abdala Söz Vermeye Gelmez

Aklını Başından Almak

Akşama Kalmak

Akşamdan Kalmış (Veya Kalma)

Aktüalitesini Kaybetmek

Akya Balığı

Al Benden De O Kadar

Al Giymedim Ki Alınayım

Alâkayı (Veya Alâkasını) Kesmek

Alçacık Dağları Ben Yarattım Demek

Alçak Kabartma

Alçak Ses

Alçak Yaylak

Alçıya Almak (Veya Koymak)

Alev Bacayı (Veya Saçağı) Sarmak

Aleyhinde (Veya Aleyhine) Söylemek (Veya Bulunmak)

Alıcı Kılığına Girmek

Alıp Vereceği Olmamak

Alışmış Kudurmuştan Beterdir

Allah Acısını Unutturmasın

Allah Aratmasın

Allah Artırsın

Allah Bağışlasın

Allah Bahtından Güldürsün

Allah Bana, Ben De Sana

Allah Belâsını Versin

Allah Beterinden Saklasın (Veya Esirgesin)

Allah Bir Yastıkta Kocatsın

Allah Büyüktür

Allah Canını Alsın

Allah Dağına Göre Kar Verir

Allah Derim

Allah Dirlik Düzenlik Versin

Allah Dokuzda Verdiğini Sekizde Almaz

Allah Dört Gözden Ayırmasın

Allah Düşmanıma Vermesin

Allah Ecir Sabır Versin

Allah Eksik Etmesin

Allah Eksikliğini Göstermesin

Allah Emeklerini Eline Vermesin

Allah Esirgesin (Veya Saklasın)

Allah Etmesin

Allah Gecinden Versin

Allah Göstermesin

Allah Hayırlı Etsin

Allah Herkesin Gönlüne Göre Versin

Allah Hoşnut Olsun

Allah Kahretsin

Allah Kavuştursun

Allah Kazadan Belâdan Saklasın

Allah Kerim

Allah Kısmet Ederse

Allah Korusun (Veya Saklasın)

Allah Mübarek Etsin

Allah Müstahakını Versin

Allah Ne Verdiyse

Allah Sağ Gözü (Veya Eli) Sol Göze (Veya Ele) Muhtaç Etmesin

Allah Selâmet Versin

Allah Senden Razı Olsun

Allah Sevdiğine Dert Verir

Allah Son Gürlüğü Versin

Allah Sonunu Hayır Etsin

Allah Taksimi

Allah Tekrarına Erdirsin

Allah Vere De

Allah Vergisi

Allah Verince Kimin Oğlu, Kimin Kızı Demez

Allah Vermesin

Allah Versin

Allah Yapısı

Allah Yarattı Dememek

Allah Yürü Ya Kulum Demiş

Allah Ziyade Etsin

Allah'a Bir Can Borcu Var

Allah'ın Binasını Yıkmak

Allah'tan Umut Kesilmez

Alnında Yazılmış Olmak

Altın Adı Pul Oldu, Kız Adı Dul Oldu

Altın Adını Bakır Etmek

Altın Anahtar Her Kapıyı Açar

Altın Eli Bıçak Kesmez

Altın Leğene Kan Kusmak

Altına Etmek (Veya Kaçırmak)

Aman Diyene Kılıç Kalkmaz

Amcamla Dayım, Hepsinden Aldım Payım

Analı Kuzu, Kınalı Kuzu

Analık Etmek

Anasını Eşek Kovalasın!

Aralarına Kara Kedi Girmek

Aralarında Dağlar Kadar Fark Olmak

Aralarından Su Sızmamak

Aralık Oyunu

Aralık Vermek

Arasına (Veya Aralarına) Karışmak

Araya Almak

Ardını Almak (Veya Getirmek)

Arı Dalağı

Arkada Kalanlar (Veya Arkadakiler)

Arzuhâl Gibi (Veya Kadar)

Aşağı Kalır Yeri (Veya Yanı) Yok

Ata Binen Nalını, Mıhını Arar

Ateş Almak

Ateş Almaya Mı Geldin?

Ateş Balığı

Ateşini Almak

Atla Arpayı Dövüştürmek (Veya Dalaştırmak)

Atlar Nallanırken Kurbağalar Ayak Uzatmaz

Atom Santrali

Avans Almak

Avaraya Almak

Avrat Malı, Kapı Mandalı

Avustralya Karatavuğu

Ay Balığı

Ay Balığıgiller

Ay Balta

Ayağını (Veya Ayaklarını) Altına Almak

Ayağını Alamamak

Ayağını Denk Almak

Ayağını Tek Almak

Ayağının (Veya Ayaklar) Altında

Ayağının Altına Almak

Ayağının Altına Karpuz Kabuğu Koymak

Azrail'e Bir Can Borcu Olmak (Veya Kalmak)

Babalık Etmek

Bağ Babadan, Zeytin Dededen Kalmalı

Bağımlı Sıralı Cümle

Bağımsız Sıralı Cümle

Bağlamsal Anlam

Bağlı Kalmak

Bakalım (Veya Bakayım)

Bal Tutan Parmağını Yalar

Baskıdaki Altından Askıdaki Salkım Yeğdir

Başına Balta Kesilmek (Veya Olmak)

Başına Belâ Almak

Başına Bir Hâl Gelmek

Başına Kalmak

Başına Karalar Bağlamak

Başına Vur, Ağzından Lokmasını Al

Başını Kaldırmamak (Veya Kaldıramamak)

Başını Koltuğunun Altına Almak

Başının Altında

Battal Etmek

Battal Olmak

Battı Balık Yan Gider

Bayram Alayı

Bayram Haftasını Mangal Tahtası Anlamak

Bedava Sirke Baldan Tatlıdır

Bedduasını Almak

Bekâr Kalmak (Veya Yaşamak)

Benzinde Kan Kalmamak

Beti Bereketi Kalmamak (Veya Kaçmak)

Beyni Karıncalanmak

Bıçak Altına Yatmak

Bırak Allah'ını Seversen

Bıyığını Balta Kesmez Olmak

Bıyık Altından Gülmek

Bıyıkları Ele Almak

Bıyıklı Balık

Biçim Almak

Bildiğini Yedi Mahalle Bilmez

Bir Arpa Boyu (Gitmek Veya Yol Almak)

Bir Atımlık Barutu Olmak (Veya Kalmak)

Bir Avuç Altının Olacağına Bir Avuç Toprağın Olsun

Bir Ben, Bir De Allah Bilir

Bir Dalda Durmamak

Bir Defalık

Bir Deri Bir Kemik (Kalmak)

Bir Dostluk Kaldı!

Bir Eli Yağda Bir Eli Balda (Olmak)

Bir Kararda Bir Allah

Bir Mum Al Da Derdine Yan

Bir Numaralı

Bir Paralık Etmek

Bitli (Veya Kurtlu) Baklanın Da Kör Alıcısı Olur

Boca Alabanda

Bodur Kalmak

Boğazında Kalmak

Bohçasını Koltuğuna Almak

Boşa Koysan Dolmaz, Doluya Koysan Almaz

Boşaltma Havzası

Boşta Kalmak

Boy Almak (Veya Sürmek)

Boyalı Basın

Boynu Altında Kalsın!

Boynuna Almak

Boynunda Kalmak

Boyunduruğa Atmak (Veya Almak)

Boyunduruk Altına Girmek

Budalalık Etmek

Bukalemun Gibi Renkten Renge Girmek

Bulaşıcı Hastalık

Bulgusal Yöntem

Bunalım Geçirmek

Burnu Yere Düşse Almaz

Burnundan Kıl Aldırmamak

Burnundan Yakalamak

Buyruğu Altına Girmek

Buz Kalıbı

Buz Yalağı

Bülbülü Altın Kafese Koymuşlar, "ah Vatanım" Demiş

Bütünlemeye Kalmak

Büyük Amiral

Büyük Balık Küçük Balığı Yutar

Can Alacak Nokta (Veya Yer)

Canını Dişine Almak (Veya Takmak)

Cesaret Almak (Veya Bulmak)

Cinleri Ayağa Kalkmak

Dağ Dalak Otu

Dağ Lalesi

Dağa Kaldırmak

Dağların Misafir Aldığı Mevsim

Dalgalanmaya Bırakmak

Dalgalı Akım

Dalgasına Taş Atmak

Dalgasını Taşlamak

Dalgaya Düşmek (Veya Gelmek)

Danalar Gibi Bağırmak (Veya Böğürmek)

Davacın Kadı Olursa Yardımcın Allah Olsun

Delikli Boncuk (Veya Taş) Yerde Kalmaz

Denge Kalası

Denizdeki Balığın Karada Komisyonculuğunu Yapmak

Dev Köpek Balığıgiller

Deve Nalbanda Bakar Gibi

Devlet Oğul, Mal Tahıl, Mülk Değirmen

Diliyle Tutulmak (Veya Yakalanmak)

Dokunulmazlığını Kaldırmak

Dokuz Babalı

Dokuz Yorgan Eskitmek (Veya Paralamak)

Doluya Koydum Almadı, Boşa Koydum Dolmadı

Dudak Dudağa Gelmek (Veya Kalmak)

Düşmez Kalkmaz Bir Allah

Eğri Oturup Doğru Konuşalım

Elimi Sallasam Ellisi, Başımı Sallasam Tellisi

Elinde Kalmak

Eline Almak

Eline Kalmak

Elini Kolunu Sallaya Sallaya Gelmek

Elini Kolunu Sallaya Sallaya Gezmek

Elini Sallasa Ellisi (Başını Sallasa Tellisi)

Elini Veren Kolunu Alamaz

Emdiği (Helâl) Süt Haram Olmak

Erkeklik Sende Kalsın!

Ettiği Yanına (Kâr) Kalmak

Faaliyetten Alıkoymak

Façasını Almak (Veya Al Aşağı Etmek)

Fal Açmak (Veya Bakmak)

Fare Deliği Bin Altın

Fennini Almak (Veya Kapmak)

Garip Kuşun Yuvasını Allah Yapar

Gır Gıra Almak (Veya Getirmek)

Gideren Alan

Gidiş Alayı

Glüten Tutkalı

Göbek Bağlamak (Veya Salıvermek)

Göğsü Daralmak (Veya Tıkanmak)

Gözle Görülür, Elle Tutulur Hâle Gelmek

Gözleri Takılıp Kalmak

Gözlerini Fal Taşı Gibi Açmak

Gümrükten Mal Kaçırır Gibi

Gümüş Balığıgiller

Gümüş Sağ Olsun, Altın Gidekosun

Gün Almak

Gün Balı

Gün Balığı

Günahına Girmek (Veya Günahını Almak)

Gündeme Almak

Güneş Balçıkla Sıvanmaz

Güvendiği Dağlara Kar Yağmak (Veya Güvendiği Dal Elinde Kalmak)

Haber Salmak (Veya Yollamak)

Hâlden Anlamak (Veya Bilmek)

Hâli (Veya Hâlleri) Duman Olmak

Hamala Semeri Yük Olmaz

Hamallığını Etmek (Veya Yapmak)

Haraç Yemek (Veya Almak)

Hatıra (Veya Hatır Ve Hayale) Gelmemek

Hatırı Kalmak

Hatırında Kalmak

Hatırından (Veya Hatır Ve Hayalinden) Geçmemek

Hava Almak

Hava Boşaltma Makinesi

Havada Kalmak

Havale Etmek

Havale Gelmek

Havale Göndermek (Veya Yollamak)

Havalı Direksiyon

Havalı Fren

Havaya Pala (Veya Kılıç) Sallamak

Havsalası Almamak

Havsalası Geniş

Havsalasına Sığmamak

Hay Hayı Gitmek Vay Vayı Kalmak

Hayran Olmak (Veya Kalmak)

Herkesin Tenceresi Kapalı Kaynar

Hesaba Almamak (Veya Katmamak)

Hınç (Veya Hıncını) Almak

Hırsını Alamamak

Hız Almak

Hızını Almak

Hidroelektrik Santral

Hoşça Kal (Veya Kalın)

Kaçan Balık Büyük Olur

Kafasına Vur, Ekmeğini Elinden Al

Kâğıt Kaleme Sarılmak

Kalbi Yıkmak Kolay, Yapmak Zordur

Kaldırım Kabadayılığı

Kaldırımları Arşınlamak

Kaleme (Veya Kaleme Kâğıda) Sarılmak

Kaleme Almak

Kalemi Olmak

Kalemiyle Yaşamak (Veya Geçinmek)

Kalıba Dökmek

Kalıba Vurmak

Kalıbı Değiştirmek (Veya Dinlendirmek)

Kalıbını Basmak

Kalıbının Adamı Olmamak

Kalıptan Kalıba Girmek

Kalkıp Kalkıp Oturmak

Kapalı Duruşma Yapmak

Kapalı Geçmek

Kapalı Hava

Kapalı Hece

Kapalı Kalp Ameliyatı

Kapı Almak (Veya Yapmak)

Karalar Bağlamak (Veya Giymek)

Karşılaştırmalı Dil Bilgisi

Karşılaştırmalı Dil Bilimi

Kazan Kaldırmak (Veya Devirmek)

Kedi Olalı Bir Fare Tuttu

Kehribar Balı

Kellesini Koltuğuna Almak

Kendi Hâlinde Bırakmak

Kendi Hâline Bırakmak

Kendine Mal Etmek

Kendini Alamamak

Kepenek Altında Er Yatar

Kerteriz Almak (Veya Etmek)

Kırkından Sonra At Olup Da Kuyruk Mu Sallayacak

Kırlangıç Balığıgiller

Kıskıvrak Yakalamak (Veya Bağlamak)

Kokusunu (Veya Koku) Almak (Veya Duymak)

Kolan Balığı

Kollarını Sallaya Sallaya Gelmek

Kollarının Arasına Almak

Kolunda Altın Bileziği Olmak

Koyun Kaval Dinler Gibi Dinlemek

Kör Satıcının Kör Alıcısı Olur

Kör Topal

Köse Sakal

Köseyle Alay Edenin Top Sakalı Kara Gerek

Köşede Bucakta Kalmak

Kötürüm Olmak (Veya Kalmak)

Kusura Bakmamak (Veya Kalmamak)

Lâf Söyledi Bal Kabağı!

Mahalleyi Ayağa Kaldırmak

Mal Bulmuş Mağribî Gibi

Mal Canın Yongasıdır

Mal Canlısı

Mal Da Yalan Mülk De Yalan, Var Biraz Da Sen Oyalan

Mangal Gibi Yüreği Olmak

Martaval Atmak (Veya Okumak)

Masal Gibi

Masal Okumak (Veya Anlatmak)

Mecbur Kalmak (Veya Olmak)

Minnet Altında Kalmamak

Minnettar Kalmak

Miras Helal, Hele Al Demişler

Muhafaza Altına Almak

Mutfak Havalandırması

Müslüman Mahallesinde Salyangoz Satmak

Ne Mal Olduğunu Bilmek (Veya Anlamak)

Ne Sakala Minnet Ne Bıyığa

Nüfuzu Altında Tutmak

Ortalığı Birbirine Katmak

Ortalığı Kırıp Geçirmek

Otomatiğe Almak (Veya Bağlamak)

Pabuç Eskitmek (Veya Paralamak)

Parmağı Ağzında Kalmak

Patentinin Altına Almak

Pislik Parmağından (Veya Paçalarından) Akmak

Puan Almak (Veya Kazanmak)

Rafa Koymak (Veya Kaldırmak)

Sabanın Tutağına Yapışan El Aç Kalmaz

Sabit Kalem

Sabun Balığı

Saçı Sakalı Akar Gibi

Sakalına Göre Tarak Vurmak

Saldırmazlık Antlaşması

Saman Altından Su Yürütmek

Sana Yalan, Bana Gerçek

Sebep Olan Sebepsiz Kalsın

Sebepsiz Kalmak

Sedefli Kalker

Sefa (Veya Sefalar) Bulduk

Seferî Hâl

Sel Gider, Kum Kalır

Selâmünaleyküm Kör Kadı

Sepet Kafalı

Ses Aleti

Ses Seda Kesilmek (Veya Kalmamak)

Sevinci Kursağında Kalmak

Sırça Köşkte Oturan Komşusuna Taş Atmamalı

Sırık Hamalı

Sırtına Almak

Silâhaltına Almak

Silâhaltında Bulunmak

Sol Tarafından Kalkmak

Soluğu (Bir Yerde) Almak

Soluk Almak

Soluk Soluğa Kalmak

Sona Kalan Dona Kalır

Söz Gümüşse Sükût Altındır

Söz Misali

Sözde Kalmak

Sözü Ağzında Kalmak

Sözünü (Veya Sözünüzü) Balla Kestim (Veya Kesiyorum)

Su Altı Fotoğrafçılığı

Tadı Damağında Kalmak

Talihin Kucağına Atılmak

Tavır Almak (Veya Takınmak)

Tekeline (Veya Tekellerine) Almak

Terbiye Almak (Veya Görmek)

Testi Kırılsa Da Kulpu Elde Kalır

Topal Eşekle Kervana Katılmak (Veya Karışmak)

Toplumsal Farklılaşma

Tuttuğu Dal Elinde Kalmak

Ucuz Alan, Pahalı Alır

Uygulamalı Dil Bilimi

Uygulamalı Ruh Bilimi

Uygulamalı Toplum Bilimi

Uyku Hastalığı

Uykusuz Kalmak

Uyuşturan Balığı

Uzaktan Bakmak (Veya Seyirci Kalmak)

Vaktini Almak (Veya Yemek)

Yalan Atmak (Veya Kıvırmak)

Yalancının Mumu Yatsıya Kadar Yanar

Yalancısı Olmak

Yalanını Yakalamak (Veya Tutmak)

Yalın Ayak, Başı Kabak

Yanına Salâvatla Varılmaz

Yaralı Kuşa Kurşun Sıkılmaz

Yaya Kaldın Tatar Ağası

Yersiz Yurtsuz Kalmak

Yiğitlik Sende Kalsın

Yukarı Tükürsem Bıyık, Aşağı Tükürsem Sakal

Yüreğini Boşaltmak (Veya Dökmek)

Yürürlükte Kalmak

Yürürlükten Kaldırmak

Zapturapt Altına Almak

Zar Almak

Zebun Kalmak

Zembereği Boşalmak (Veya Boşanmak)

Zevk Almak (Veya Duymak)

Zihnini Kurcalamak (Veya Tırmalamak)

Zor Alım

Zorbalık Etmek

Zorunda Kalmak (Veya Olmak)

Zührevî Hastalık

abesle iştigal etmek (veya uğraşmak)

acemi nalbant gâvur eşeğinde öğrenir

acil şifalar dilemek

âciz kalmak

ağır yongayı yel kaldırmaz

ağlamalı olmak

ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

alacak verecekle ödenmez

alarga gitmek

alçacık eşeğe herkes biner

alçak yer yiğidi hor gösterir

alışkanlıktan (veya alışkanlığından) kopamamak

alışkı edinmek

alışmış kursak bulamacını ister

alkol duvarını aşmak

allahlık Ali Bey

altta yok üstte yok

altmışaltıya bağlamak

altüst olmak

analık fenalık

aptal yerine koymak

arık öküze bıçak çalınmaz

asıda olmak (veya kalmak)

atasını tanımayan Allah'ını tanımaz

ayıpsız dost isteyen dostsuz kalır

ayrıcalık tanımak (veya göstermek)

babalık fırın has işler

bağlanıp kalmak

bakır çalmak

balon yapmak

başlangıç tutmak (veya almak)

başsız kalmak

baz almak

beklemeye almak

berber berbere benzer ama başın Allah'a emanet

beslemeyi eslemeden alma

bomboş olmak (veya kalmak)

büzülüp oturmak (veya kalmak)

cascavlak ortada kalmak

ceketini alıp çıkmak (veya gitmek)

cevapsız kalmak

dalavere çevirmek (veya dalaveresini döndürmek)

demoralize olmak

deveci ile görüşen kapısını yüksek açmalı

dımdızlak ortalıkta bırakmak

düğününde kalburla (veya elekle) su taşımak

ebediyete intikal etmek

emanet hayvanın (veya eşeğin) kuskunu (veya paldımı) yokuşta kopar

emeline alet etmek

emsal vermek

engin dallardan murt yememek

eşkıyalık etmek

etkisiz hâle getirmek

etrafını almak (veya sarmak)

falakaya çekmek (veya yatırmak veya vurmak veya yıkmak)

fenalık geçirmek (veya gelmek veya çökmek)

galebe çalmak

gardını almak

gâvurun ekmeğini yiyen gâvurun kılıcını çalar

göbek çalkamak (veya çalkalamak)

gökyüzünde düğün var deseler kadınlar merdiven kurmaya kalkar

gözaltında tutmak

gözlem altına almak

halay çekmek (veya tepmek)

halı altına süpürmek

hâllenip küllenmek

harcıâlem olmak

hastalık sağlık bizim için

hastaneye kaldırmak (veya yatırmak)

hazırlıksız yakalanmak

hoşnut olmak (veya kalmak)

hülyaya dalmak

ıslık çalmak

kabahat samur kürk olsa kimse sırtına almaz

kabalık etmek

kaburgaları çıkmak (veya sayılmak)

kadük olmak (veya kalmak)

kafakola almak

kâğıt üzerinde (veya üstünde) kalmak

kalafata çekmek

kalaylı bakır küflenmez

kalburüstüne gelmek

kamçı çalmak (veya vurmak)

kampana çalmak

katresi kalmadı (veya yok)

kaynanalık taslamak

kelepir yakalamak

kemale ermek (veya gelmek)

kılavuzu karga olanın burnu boktan kalkmaz

kıstas almak (veya tutmak)

klakson çalmak

korumaya almak

köprünün (veya köprülerin) altından çok su (veya sular) aktı (veya geçti)

kul sıkışmayınca (veya daralmayınca veya bunalmayınca) Hızır yetişmez

kurcalama sivilceyi çıban edersin

kusursuz dost arayan dostsuz kalır

madalyonun ters tarafı (veya tersi veya arka yüzü)

makaraya almak (veya sarmak)

manşet almak

maskesini düşürmek (veya kaldırmak)

mazlumun ahı yerde kalmaz

mecali (veya mecal) kalmamak

mızrak çuvala girmez (veya sığmaz)

mikroskop altına koymak (veya almak)

misal göstermek

mitralyöz gibi

muallakta olmak (veya kalmak)

mütalaa yürütmek

nevaleyi (veya nevalesini) düzmek

nostalji uyandırmak

nöbet çalmak

ofsaytta kalmak

onay (veya onayını) almak

oralı (bile) olmamak

otuz iki dişe keman çaldırmak

pahal gibi

pahalıya patlamak (veya mal olmak veya oturmak)

palamarı koparmak (veya çözmek)

palavra atmak (veya savurmak veya sıkmak)

palet vurmak

parayı veren düdüğü çalar

partal atmak

payandalık etmek

payidar kalmak (veya olmak)

rezalet çıkarmak

riske girmek (veya risk almak)

saç sakal birbirine karışmak

sağlıcakla kal (veya kalın)

salma salmak

saplanıp kalmak

sardalya gibi istif olmak

sefalet çekmek

selam yollamak (veya salmak)

serbest çalışmak

seyirci kalmak (veya olmak)

sızıp kalmak

sofrayı kaldırmak (veya toplamak)

tabak sevdiği deriyi taştan taşa (veya yerden yere) çalar

tavır almak (veya takınmak veya koymak)

tozunu almak (veya atmak veya silkelemek veya silkmek)

töhmet altında kalmak

trampet çalmak

tutunacak dalı olmak

tuvalet (veya tuvaletini) yapmak

tuzluya mal olmak (veya oturmak veya patlamak)

ucuz pahalı dememek

uzatmaları oynamak

vals yapmak

yağlayıp ballandırmak

yakışık almamak

yalakalık etmek

yalan yere yemin etmek

yalelli gibi

yalpa yapmak

yaptığı yanına (kâr) kalmamak

yaşta kalmış kavat pabucu gibi

zayıf yerinden (veya noktasından veya damarından) yakalamak

zerresi (veya zerre kadar eseri) kalmamak (veya olmamak veya yok)

arka (veya geri) planda kalmak

çuvalla para kazanmak

çalgı çalmak

Fransız kalmak

alavere dalavere yapmak (veya çevirmek)

av köpeği avdan kalmaz

sis perdesi aralanmak

arife günü yalan söyleyenin bayram günü yüzü kara çıkar

buzdolabına kaldırmak

iskele almak

itidalini muhafaza etmek

örs ve çekiç arasında kalmak

istikbal etmek

alın yazısı değişmez

çatal matal kaç çatal

ihaleye çıkarılmak

çaresiz kalmak

alt çenesi oynamak

temiz iş altı ayda çıkar

iptal etmek

zenginin malı züğürdün çenesini yorar

işgal etmek

kaloma etmek (veya vermek)

inşallahla maşallahla

lakayıt kalmak

kontrol altında tutmak

insafına kalmış

hak yerini bulur (veya yerde kalmaz)

şaşırıp kalmak

ağzı açık ayran delisi (veya budalası)

el âlemin ağzı torba değil ki büzesin

kıssadan hisse almak (veya çıkarmak)

dağ yürümezse abdal yürür

ithal etmek

önlem almak

mola almak

halebi orada ise arşın burada

don yağının tortusu gibi kalmak (veya oturmak)

yapı taşı yerde kalmaz

alacağı vereceği kalmamak (veya olmamak)

veresiye almak

üç nalla bir ata kaldı

altın yere düşmekle pul olmaz

ödünç almak

ifrat tefritte kalmak (veya bulunmak)

ihtimal vermemek

illallah demek (veya etmek)

öç (veya öcünü) almak (veya çıkarmak)

imal etmek

ihlal etmek

ibaret olmak (veya kalmak)